Lướt trên Facebook, không khó để bắt gặp những lời mời mua tổ yến đầy hấp dẫn và cái giá đưa ra cũng vô cùng hấp dẫn như: 150gram yến chỉ với 1,6 triệu đồng… Một số trang giới thiệu yến vụn có mức giá siêu rẻ từ 500.000 đồng/gam.
Thật giả lẫn lộn
Các sản phẩm tổ yến như "trăm hoa đua nở", được bày bán từ các cửa hàng tới chợ online, nhưng mỗi nơi một giá, hàng hóa không nhãn mác, mập mờ nguồn gốc.
Chia sẻ với VnBusiness, chị Phương, đầu mối bán set yến baby trên chợ mạng cho hay, yến viên baby là loại yến vụn, do quá trình làm tinh chế rớt vụn ra, nên sợi không dài và to như sợi tổ.
“Một set yến vụn có giá rẻ hơn so với yến nguyên tổ nên thường được khách hàng lựa chọn. Hiện, 1 set yến có giá bán là 500.000 đồng/hộp 10 gói. Nếu mua từ 2 set giá chỉ còn 850.000 đồng, đồng thời được tặng thêm 1 set. Trung bình một ngày tôi bán được khoảng 100 set yến. Yến sào giúp tăng cường hệ miễn dịch, là yếu tố quan trọng với trẻ ở giai đoạn phát triển. Nguồn dinh dưỡng dồi dào trong yến sào giúp trẻ phòng ngừa được bệnh cảm lạnh thông thường, cúm và một số bệnh nặng hơn", chị Phương nói.
 |
|
Nhiều trang bán hàng online giới thiệu yến vụn có mức giá siêu rẻ từ 500.000 đồng/gam. |
Ngoài yến vụn, yến nguyên tổ cũng được nhiều người bán hàng quảng cáo “chất lượng hảo hạng”, “yến tự nhiên của Nha Trang (Khánh Hoà) chứ không phải yến nuôi” với giá bán từ 2,3 triệu đến 4 triệu đồng/gam.
Có thể thấy, với các sản phẩm “yến nguyên chất” từ Nha Trang đang bày bán tràn lan trên thị trường hiện nay, người tiêu dùng như lạc vào một "ma trận" tổ yến với rất nhiều sản phẩm, thương hiệu, nguồn gốc, giá bán,... và rất dễ "sập bẫy" lừa đảo.
Trao đổi với VnBusiness, chị Bích Ngọc (Hoàn Kiếm, Hà Nội) bức xúc cho biết: “Vừa rồi tôi đặt mua 2 lạng yến vụn trên trang facebook yến đảo Nha Trang-Khánh Hoà. Một nhân viên nói là yến nguyên chất chỉ là vụn thôi nên sẽ rẻ hơn nửa so với yến nguyên tổ nên tôi đã đặt mua. Nhưng khi nhận được hàng tôi lấy ra 2 tổ để chưng đến khi để nguội yến đông đặc như thạch. Tôi có nhắn tin lại cho shop thì bị shop chặn tin nhắn và số điện thoại luôn”.
Anh Nguyễn Phương Vũ, một người nuôi yến tại Nha Trang, Khánh Hoà chia sẻ, trên thị trường đang có tình trạng một số người kinh doanh yến không chân chính đã sử dụng loại yến có chứa nhiều tạp chất. Đây vốn là thành phần còn sót lại trong quy trình tinh chế yến, nhiều người mua về để tẩy rửa và trà trộn với những thành phần khác rồi gắn mác là yến tổ để bán ra thị trường thu lời.
“Rất nhiều người nhẹ dạ đã sập bẫy, sau đó bị xóa bình luận, chặn tin nhắn, gọi số hotline cũng không được nên đa phần sẽ đều ngậm đắng nuốt cay chịu mất tiền cho dân lừa đảo này”, anh Vũ cho hay.
Quản lý cũng gặp khó
Rõ ràng, với những sản phẩm chất lượng kém hoặc thậm chí là yến giả, không chỉ làm người tiêu dùng mất tiền, mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe khi mua phải yến bẩn được dùng hóa chất để tẩy và trà trộn với nhiều loại tạp chất khác.
Thực tế cho thấy, những loại yến giả, kém chất lượng được bán chủ yếu trên nền tảng trực tuyến.
Để ngăn chặn triệt để tình trạng yến giả, kém chất lượng tràn lan trên thị trường thì cơ quan chức năng cần phải tăng cường thanh, kiểm tra ngay từ khâu đầu tiên, chính là nơi sản xuất.
Mới đây, Đội Quản lý thị trường số 1, Cục Quản lý thị trường Vĩnh Long đã phát hiện gần 3.000 lon nước yến sào là hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng do Cửa hàng phân phối thực phẩm V.P do bà H.T.T làm chủ, địa chỉ tại xã Thanh Đức, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long phân phối.
Hay như cơ quan chức năng tỉnh Bình Định đã phát hiện Công ty TNHH Dịch vụ - Thương mại Lập Phát sản xuất gần 6.000 hũ nước yến sào các loại được sản xuất bằng mủ trôm và hương liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Theo Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM, thời gian qua cơ quan này phát hiện nhiều vi phạm trong kinh doanh yến, phổ biến là không ghi nhãn hoặc ghi không đủ nội dung bắt buộc, không ghi tên thương nhân, địa chỉ chế biến.
“Việc quản lý chất lượng yến hiện nay gặp khó do chưa có đơn vị quản lý chuyên ngành. Yến dạng tổ chỉ cần có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cùng giấy chứng nhận xuất xứ của nhà nuôi chứ không công bố tiêu chuẩn chất lượng. Đơn vị chỉ có thể kiểm tra chất lượng đối với các sản phẩm yến đã chế biến như nước yến đóng lon... có đúng theo tiêu chuẩn doanh nghiệp tự công bố hay không”, đại diện Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM cho hay.
Trước tình trạng yến độn, yến giả tràn lan trên thị trường, các cơ quan chức năng khuyến cáo người tiêu dùng trước khi xuống tiền mua, điều đầu tiên cần chú ý chính là màu sắc của yến sào. Yến sào thật có màu trắng, vàng da cam, màu đỏ hoặc đỏ da cam. Còn yến sào giả thường có màu trắng, được làm bằng chất rau câu hoặc keo Agenat trộn lẫn bột sắn. Thứ hai là mùi của yến sào: yến sào thật thường có mùi tanh tự nhiên, các tai yến còn nguyên vẹn, không bị độn các lớp yến vụn ở bên trong, không dùng chất tẩy trắng và có màu sắc tự nhiên. Còn yến sào giả có mùi của chất phụ gia, hơi hăng hắc hoặc mùi khét.
Ngoài ra, khi đem tổ yến giả ngâm nước sẽ nở và nhão ra rất nhanh do được cấu tạo từ tinh bột. Ngay cả những tổ yến được làm giả tinh vi cũng bị tan ra nhiều khi đun sôi khoảng 5 phút. Trong khi yến thật được đun sôi cách thủy trong thời gian 10-20 phút sẽ không tan và nhão, những sợi yến nguyên vẹn. Cuối cùng là khi soi dưới ánh sáng mặt trời sẽ thấy yến sào thật trong mờ và cho ánh sáng xuyên qua trong khi tổ yến sào giả có dạng đục và phản chiếu ánh sáng.
Thanh Hoa
