Trong phiên chất vấn tại Quốc hội sáng nay (12/11), về chính sách điều hành tiền tệ và rủi ro lạm phát, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, chính sách tiền tệ phải thực hiện hai nhiệm vụ chính là: điều hành để góp phần kiểm soát lạm phát và đảm bảo an toàn, khả năng chi trả của hệ thống. Vì vậy, chính sách điều hành trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước phải căn cứ trên hai mục tiêu này, đồng thời đảm bảo cân đối lớn của vĩ mô.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trên nghị trường sáng 12/11. (Ảnh: Media Quốc hội) |
Theo bà Hồng, chỉ tiêu lạm phát năm 2021 dưới 4% có thể đạt được, nhưng năm 2022, áp lực lạm phát rất lớn. Nguyên nhân là nền kinh tế thế giới đã và dần phục hồi, giá cả hàng hóa đang có xu hướng gia tăng, một số mặt hàng như xăng dầu đã tăng rất cao, nhiều nước phát triển đã ghi nhận mức lạm phát cao nhất lịch sử. Với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, áp lực rủi ro lạm phát nhập khẩu rất lớn.
Trong bối cảnh đó, các ngân hàng trung ương trên thế giới hiện cũng giảm dần nới lỏng chính sách tiền tệ, đến nay đã có 65 lượt tăng lãi suất. Điều này tạo áp lực điều hành chính sách tiền tệ cho Việt Nam thời gian tới.
Đồng thời, nếu nhìn từ nhiệm vụ thứ hai của chính sách cho thấy, nợ xấu của các tổ chức tín dụng cũng đang gia tăng. Các ngân hàng giảm lãi suất bằng chính nguồn lực chứ không phải từ ngân sách. Khi nợ xấu gia tăng, các tổ chức tín dụng cũng phải dùng nguồn lực để xử lý. Nếu nguồn lực của tổ chức tín dụng suy giảm sẽ ảnh hưởng tới hoạt động, tính an toàn của hệ thống.
Trước đó, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2021, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết: Việc tăng giá các mặt hàng xăng dầu, than, vận chuyển dự báo tiếp tục tăng sẽ làm chi phí sản xuất, giá bán cao, ảnh hưởng trực tiếp đến tiêu dùng của người dân và năng lực cạnh tranh của hàng hóa là thế mạnh của Việt Nam khi xuất khẩu sang các nước. Do đó, áp lực lạm phát trong năm 2022 sẽ rất lớn.
"Một minh chứng từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009 vẫn còn, nếu tính toán không cẩn thận, rủi ro lạm phát có thể quay trở lại", bà Hồng nói.
Đánh giá về việc thực hiện chính sách hỗ trợ người dân và doanh nghiệp kể từ khi dịch bùng phát tại Việt Nam, Thống đốc cho biết, ngay từ đầu năm 2020, trong điều hành lãi suất, Ngân hàng Nhà nước đã 3 lần giảm lãi suất, từ 1,5-2%. "Đây là mức giảm sâu so với các nước trong khu vực", bà Hồng nói.
Ngoài việc điều hành lãi suất, cơ quan điều hành cũng chỉ đạo, kêu gọi các tổ chức tín dụng giảm cả với các khoản vay cũ. Mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm 1,66% so với trước dịch, với tổng mức giảm lãi suất khoảng 30.000 tỷ đồng. Các ngân hàng cũng giảm phí hơn 2.000 tỷ đồng cho khách hàng. Bằng việc này đã giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp và người dân.
Trong văn bản trả lời cử tri ngày 8/11, Thống đốc cho biết, hiện nay, các tổ chức tín dụng triển khai đồng bộ các giải pháp về tín dụng và dịch vụ ngân hàng nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu thiệt hại bởi dịch Covid-19.
Cụ thể, tín dụng tăng ngay từ đầu năm 2021 và tăng cao hơn so với năm 2020. Đến ngày 26/10/2021, tín dụng tăng 8,13% so với cuối năm 2020 và tăng 14,26% so với cùng kỳ năm 2020.
Các tổ chức tín dụng đã triển khai có hiệu quả các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, bao gồm: Cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho trên 330.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ trên 250.000 tỷ đồng; lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu từ 23/1/2020 khoảng 540.000 tỷ đồng;
Đồng thời, miễn, giảm, hạ lãi suất cho trên 1,8 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ trên 3,5 triệu tỷ đồng; lũy kế từ 23/1/2020 - 25/10/2021, tổng số tiền lãi mà tổ chức tín dụng đã miễn, giảm cho khách hàng khoảng gần 30.000 tỷ đồng
Cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đến nay đạt trên 7 triệu tỷ đồng cho hơn 1 triệu khách hàng.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục quan tâm chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn phù hợp để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, đáp ứng kịp thời các nhu cầu vốn phục vụ sản xuất, chế biến, tiêu thụ, lưu thông hàng hóa; tiếp tục triển khai hiệu quả việc cơ cấu lại nợ, miễn, giảm lãi suất, phí dịch vụ thanh toán; đồng thời đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tính toán các gói hỗ trợ lãi suất hợp lý, trên cơ sở ổn định vĩ mô, phòng ngừa rủi ro lạm phát.
Thanh Hoa