Theo thống kê, trên địa bàn Hà Nội hiện có 160 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Trog đó có 105 mô hình thuộc lĩnh vực trồng trọt, 39 mô hình thuộc lĩnh vực chăn nuôi, 15 mô hình thuộc lĩnh vực thủy sản và 1 mô hình kết hợp trồng trọt và chăn nuôi, tập trung nhiều ở các huyện như Mê Linh, Gia Lâm, Thường Tín, Đông Anh, Thanh Oai, Đan Phượng,…
Công nghệ là xu hướng tất yếu
Theo đó, một số mô hình ứng dụng công nghệ cao, đầu tư máy móc thiết bị hiện đại, bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với tình hình thực tế của Hà Nội đã và đang khẳng định được vị thế trên thị trường. Điển hình như khu sinh thái nông nghiệp công nghệ cao thung lũng Ngọc Linh, huyện Thạch Thất phát triển theo hướng áp dụng công nghệ cao của Nhật Bản, Đức vào sản xuất nông nghiệp, với các mô hình nhà kính, sản xuất rau thủy canh, nuôi cấy tảo xoắn để chiết xuất dược liệu và trồng rau kết hợp với cây dược liệu, du lịch và nghỉ dưỡng.
Ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp đang là ưu tiên hàng đầu của Hà Nội (Ảnh minh họa) |
Trong khi đó, HTX sản xuất và tiêu thụ rau hữu cơ Cuối Quý, huyện Đan Phượng đang áp dụng công nghệ trên diện tích 5ha với sản lượng 3 tạ rau/ngày, trung bình mỗi tháng cho thu nhập trên 120 triệu đồng, giá trị bình quân/ha canh tác đạt gần 6,7 tỷ đồng/ha...
Bên cạnh đó, còn có một số mô hình ứng dụng công nghệ cao từ nước ngoài như HTX Rau quả sạch Chúc Sơn (10ha) tại huyện Chương Mỹ, ứng dụng công nghệ viễn thám, hệ thống quan trắc thời tiết i.Mentos 3.3 A-G để cập nhật thông tin từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch đến in tem nhãn tự động, minh bạch hóa toàn bộ quá trình sản xuất.
Hay như quy trình kỹ thuật chăm sóc rau ăn lá được thực hiện theo quy trình kỹ thuật chuyển giao từ tỉnh Ibaraki của Nhật Bản và ứng dụng màng phủ không dệt để phòng trừ sâu bệnh và nâng cao hiệu quả cây trồng. Mô hình sản xuất nấm theo công nghệ Nhật Bản của Công ty TNHH xuất nhập khẩu Kinoko Thanh Cao (xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức), với tổng vốn đầu tư 3 triệu USD, diện tích 3ha, diện tích nuôi trồng nấm 3.000m2; sử dụng công nghệ, quy trình sản xuất đóng gói 100% của Nhật Bản, năng suất hiện đạt 3 tấn/ngày; lương tháng bình quân của công nhân đạt từ 6 - 10 triệu đồng/người/tháng.
Theo thống kê, sản xuất nông, lâm, thủy sản năm 2021 của TP Hà Nội tiếp tục khẳng định vai trò với giá trị đạt 39.568,4 tỷ đồng, tăng 3,46% so với năm trước, trong đó trồng trọt, chăn nuôi đạt 36.113,6 tỷ đồng, chiếm 91,3%; thủy sản đạt 3.356,3 tỷ đồng, chiếm 8,5%; lâm nghiệp đạt 98,4 tỷ đồng, chiếm 0,2%.
Qua đại dịch Covid-19, ngành nông nghiệp đã chứng tỏ nền tảng đảm bảo an ninh lương thực và thế mạnh xuất khẩu của đất nước. Đây cũng là tiền đề để ngành nông nghiệp tiếp tục chuẩn bị các bước tiếp theo có những điều kiện tiếp tục tổ chức xuất khẩu, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đem lại hiệu quả cho bà con nông dân.
Trong năm 2021, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã tổ chức thực hiện 20 dạng mô hình tại 75 điểm với trên 1.200 hộ tham gia, trong đó có 11 dạng mô hình khuyến nông trồng trọt, cơ giới hóa và 9 mô hình nuôi trồng thủy sản.
Theo bà Vũ Thị Hương, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, bằng việc xây dựng các mô hình, Trung tâm cùng nông hộ đã áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào quá trình sản xuất, góp phần tăng năng suất và sản lượng cây trồng, vật nuôi. Qua đó giúp nông dân dần thay đổi từ phương thức canh tác phân tán, nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, khuyến khích các hộ mạnh dạn đầu tư quy mô lớn, áp dụng công nghệ cao trong sản xuất.
Ưu tiên ứng dụng công nghệ vào sản xuất
Mặc dù đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên, ngành nông nghiệp Hà Nội vẫn chưa phát huy hết giá trị của mình. Cụ thể, Hà Nội mới chỉ có hơn 50 ha sản xuất rau, hoa và 20 ha nuôi trồng thuỷ sản ứng dụng các công nghệ thuộc danh mục công nghệ cao vào sản xuất, còn lại là các cơ sở ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật hoặc ứng dụng một phần hệ thống nhà lưới có điều khiển vi khí hậu, giống mới, chế phẩm sinh học, phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật, hệ thống chuồng kín trong chăn nuôi.
Hà Nội cũng còn thiếu những mô hình mang tính tiên tiến hàng đầu, chứa đựng hàm lượng khoa học công nghệ cao áp dụng trong sản xuất nông nghiệp nên chưa tạo ra những đột phá mạnh mẽ về năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất.
Nhằm thúc đẩy phát triển và ứng dụng có hiệu quả công nghệ cao, chuyển đổi số, nông nghiệp thông minh trong lĩnh vực nông nghiệp, góp phần xây dựng nền nông nghiệp Thủ đô phát triển toàn diện theo hướng sinh thái, hiện đại, sản xuất hàng hóa, chuyên canh tập trung, giá trị cao, bền vững và an toàn vệ sinh thực phẩm, Hà Nội đã ban hành Chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn thành phố giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến năm 2030.
Theo đó, phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm khoảng 70% tổng sản phẩm nông nghiệp toàn thành phố. Hỗ trợ hình thành, duy trì và phát triển được ít nhất 44 doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (trồng trọt: 10 doanh nghiệp, chăn nuôi: 32 doanh nghiệp, thủy sản: 2 doanh nghiệp); 1 trung tâm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; 1 vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao;…
Để làm được điều đó, Hà Nội cần đề xuất các quy hoạch khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao để tích hợp vào các quy hoạch phân khu, quy hoạch chung của thành phố. Song song với đó, cần xác định vùng sản xuất chuyên canh có lợi thế, đảm bảo quỹ đất ổn định để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, dịch vụ hỗ trợ nông nghiệp cũng như đưa ra kế hoạch hỗ trợ hoàn thiện hạ tầng vùng sản xuất. Tổ chức tập trung, tích tụ ruộng đất, phát triển tổ hợp tác, hợp tác xã để tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.
Phát biểu tại Hội nghị giao ban Chương trình 04, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến yêu cầu trong xây dựng nông thôn mới đề nghị các sở, ngành, quận, huyện, thị xã tập trung phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, quyết tâm đạt được mục tiêu trong lĩnh vực này, bởi đây chính là một trong những khâu yếu của Chương trình.
Theo thống kê của Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, tính đến tháng 12/2020, tổng nguồn kinh phí Quỹ khuyến nông có số dư là 204,177 tỷ đồng, trong đó kinh phí Quỹ khuyến nông nguồn phát triển sản xuất là 150,882 tỷ đồng, kinh phí Quỹ khuyến nông nguồn phát triển cơ giới hóa là 53,295 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo bà Vũ Thị Hương, trong quá trình triển khai thực hiện các mô hình khuyến nông cũng gặp nhiều khó khăn do nguồn kinh phí có hạn, chậm được phê duyệt bổ sung. Vì vậy, Trung tâm Khuyến nông kiến nghị UBND TP, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cùng các cơ quan, đơn vị chức năng quan tâm hơn để việc triển khai mô hình khuyến nông đến cơ sở kịp thời và đạt các mục tiêu đã đề ra.
Duy Thế