Trước đây, HTX Hoa Tiên tập trung liên kết nhân dân sản xuất lúa thương phẩm theo mô hình cánh đồng lớn rộng 80ha. Tuy nhiên vấn đề đặt ra là việc bảo quản sản phẩm gặp không ít khó khăn vì chủ yếu thực hiện thủ công, phụ thuộc vào thời tiết.
Không ngại đầu tư
Theo Ban giám đốc HTX, do thâm canh tăng vụ, thời gian cách ly giữa các vụ lúa trong năm rất ngắn. Hơn nữa, do yêu cầu gieo sạ tập trung né rầy, các thành viên xuống giống và thu hoạch đồng loạt, chỉ khoảng 15 - 20 ngày là dứt điểm nên lượng thóc thu hoạch lên đến 3.000-4.000 tấn. Đó là chưa kể lượng thóc HTX nhận liên kết với các xã trong huyện. Khi vào vụ thu hoạch rộ, các dịch vụ như máy cắt, máy xay xát hoạt động hết công suất cũng không đáp ứng được nhu cầu. Nếu lúa không được sấy khô thì rất dễ bị ẩm mốc, mối mọt, khi bán sẽ mất giá.
Trước thực trạng trên, HTX đầu tư hệ thống kho chứa, sấy, chế biến, đóng gói và bảo quản nông sản. Theo Ban giám đốc HTX, muốn có đầu ra ổn định, điều quan trọng nhất đó là phải có cơ sở vật chất ổn định, từ đó mới tạo được niềm tin, thu hút doanh nghiệp vào liên kết bền vững.
Bằng nguồn vốn góp và hỗ trợ của địa phương, HTX có hệ thống lò sấy công suất 6 tấn/mẻ (mỗi mẻ kéo dài 18h), kho chứa có sức chứa tối đa 1.000 tấn được đầu tư xây dựng.
Nếu như các lò sấy khác sử dụng than, củi, trấu để hoạt động thì lò sấy tại HTX lại sử dụng điện nên hoàn toàn không gây ô nhiễm môi trường. Bụi lò sấy được xử lý triệt để qua phòng lắng và thiết bị thu hồi nên khu vực nhà xưởng không xảy ra tình trạng bụi bay khắp nơi.
Toàn bộ hệ thống được vận hành tự động theo quy trình khép kín, lúa sau khi sấy sẽ đạt độ ẩm từ 15 - 15,5%, chất lượng lúa đồng đều. Chính vì vậy, HTX thu hút doanh nghiệp vào liên kết và vẫn có thể yên tâm bảo quản lâu hơn trong những thời điểm chưa tiêu thụ được.
 |
|
Hệ thống lò sấy giúp giảm tổn thất sau thu hoạch. |
Hiện, một phần thóc cũng được xay xát, đóng gói trước khi cung cấp ra thị trường. Ngay cả trấu thải ra sau quá trình xay xát đều được thu gom để làm phân hữu cơ phục vụ diện tích lúa gieo trồng hàng năm hoặc bán cho những cơ sở có nhu cầu. Chính vì vậy, hoạt động chế biến, xay xát của khu vực nhà xưởng hầu như không tác động tiêu cực đến môi trường.
Ngoài sấy thóc và xay xát cho thành viên và các hộ liên kết, vào vụ thu hoạch hè thu, nếu người dân trong vùng có nhu cầu, HTX cũng có thể nhận sấy lúa cho bà con hoặc thu mua để phục vụ chế biến.
Theo Ban giám đốc HTX, với vốn đầu tư gần 1 tỷ đồng hệ thống lò sấy và máy xay xát giúp giảm được tổn thất trong khâu phơi sấy truyền thống từ 5-15%, giúp thành viên và người dân nâng cao được lợi nhuận, giải quyết được những khó khăn về đầu ra. Tình trạng nông dân bán thóc tươi cho thương lái ngay sau khi thu hoạch đã không còn.
Nâng cao năng lực sản xuất
Tham gia sản xuất liên kết thông qua HTX, bà Nguyễn Thị Vân, hộ liên kết, cho biết bà được hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt, HTX nhận bao tiêu sản phẩm cao hơn 20% giá thị trường cùng thời điểm, lợi nhuận cũng tăng khoảng 20% so với trước đây trong khi những người nông dân như bà không phải lo chuyện phơi thóc thủ công phụ thuộc vào ánh nắng mặt trời.
“Phơi thóc theo kiểu truyền thống hay bị nấm mốc, lên men, nhiễm sâu mọt… Khi bị những hiện tượng trên chất lượng của thóc bị giảm, giá bán thường thấp. Không những vậy, nếu không bán kịp người dân còn không có chỗ để chứa thóc”, bà Vân cho biết.
 |
|
HTX hỗ trợ người dân thu hoạch lúa. |
Đẻ bảo đảm chất lượng nông sản xuất bán cho doanh nghiệp và giả quyết vấn đề bảo vệ môi trường trong sản xuất, HTX Hoa Tiên còn tích cực hướng dẫn thành viên sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, chú trọng thực hiện tiêu chí “4 đúng”. Bên cạnh đó, HTX cùng địa phương nâng cấp 1.400m đê, xây dựng hệ thống thủy lợi, kè 335m tường chắn bằng bê tông để phục vụ sản xuất.
Những năm tới, để nâng cao hiệu quả hoạt động, HTX tiếp tục gắn sản xuất với chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn. Ban giám đốc cũng chú trọng vào khâu đào tạo nghề, hỗ trợ khoa học kỹ thuật, đầu tư máy vi tính đi đôi với phát triển mạng lưới kinh doanh để tiếp cận các doanh nghiệp cũng như mở rộng đầu ra...
Huyền Trang
