Ngành nông nghiệp còn thiếu nhiều nhân lực đã qua đào tạo. |
Theo đánh giá của các chuyên gia, hiện nay nông nghiệp Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi mạnh mẽ sang kinh tế thị trường theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế.
Tuy nhiên, nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành nông nghiệp hiện nay rất yếu và thiếu. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính đến năm 2025, nhu cầu nhân lực của ngành cần 10.000 cán bộ quản lý nông nghiệp, 80.000 cán bộ HTX nông nghiệp, 100.000 nông dân có trình độ đào tạo, 60.000 người làm dịch vụ kỹ thuật, sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp.
Không chỉ nhu cầu lớn, mà yêu cầu về kỹ năng của nhân lực kinh doanh nông nghiệp cũng đòi hỏi đặc biệt như về phân tích chuỗi giá trị hàng nông sản, lợi ích/rủi ro trong liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, quản trị kinh doanh, phân tích hành vi khách hàng, làm chủ các công cụ phân tích chính sách, tài chính, kế toán...
Vì thế, ông Lưu Đức Khải, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, Việt Nam cần tập trung nguồn lực cho đào tạo nhân lực chất lượng cao, và hướng mục tiêu vào đào tạo ứng dụng thực tế. Có cơ chế để doanh nghiệp tham gia và có trách nhiệm cùng các trường đại học, cơ sở đào tạo trong đào tạo nguồn nhân lực, qua đó thu hút đầu tư của doanh nghiệp cho hệ thống đào tạo.
Cũng theo ông Khải, Nhà nước cần có chính sách hợp lý và cụ thể về đào tạo nhân lực cho nông nghiệp nói chung và kinh doanh nông nghiệp nói riêng.
Dưới góc độ đào tạo, GS.TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, thực tế triển khai trong thời gian qua cho thấy vẫn còn những vướng mắc không nhỏ cần sớm có các giải pháp tháo gỡ kịp thời.
Đặc biệt, nhu cầu nhân lực quản trị kinh doanh nông nghiệp ngày càng tăng cao do quy mô và trình độ sản xuất hàng hoá trong nông nghiệp ngày càng được nâng cao, nhưng các cơ sở đào tạo bậc đại học chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế xã hội.
Thống kê sơ bộ chỉ tiêu tuyển sinh vào ngành kinh doanh nông nghiệp của 8 trường đại học có đào tạo mấy năm gần đây chỉ gần 400 sinh viên.
Đưa ra giải pháp, GS.TS Hoàng Việt, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, ngoài những kiến thức cơ bản, kiến thức chung về kinh tế, kinh doanh thì cần trang bị các kiến thức chuyên sâu về quản trị các lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp và kỹ thuật, công nghệ...
Nhiều chuyên gia đồng tình với quan điểm cần tiếp tục đào tạo nguồn nhân lực nông nghiệp, nhưng cải tiến, thay đổi về đối tượng, người học, cơ sở đào tạo nghề, cơ chế chính sách đi kèm. Việc đào tạo phải tập trung vào công nghệ gì, lĩnh vực nào gắn với chiến lược tái cơ cấu ngành nông nghiệp; phải biên tập giáo trình, bài giảng phù hợp và tiếp tục hỗ trợ con người, thầy dạy, cơ sở vật chất, cơ chế chính sách cho cơ sở đào tạo.
Điều quan trọng là đào tạo phải đi kèm ứng dụng kiến thức vào thực tiễn; tìm đầu ra cho sản phẩm công nghệ cao, gắn lao động với doanh nghiệp, liên kết đầu vào với đầu ra.
Thanh Hoa