Bộ TN&MT đã nhận được nhiều câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy, trong đó đề nghị làm rõ căn cứ cho việc cấp hàng ngàn héc ta đất tại Ninh Bình, Hà Nam, Thái Nguyên, Hải Phòng… để doanh nghiệp (DN) xây chùa Bái Đính, Tam Chúc. Đại biểu Thuý đặt câu hỏi: “Việc xây chùa có nằm trong quy hoạch sử dụng đất không và việc giao đất được tính giá như thế nào?”.
Giao đất chưa rõ đối tượng?
Theo Bộ TN&MT, Luật Đất đai quy định việc giao đất, cho thuê đất căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư được phê duyệt.
Về căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết khu núi chùa Bái Đính mới được thể hiện trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tỉnh Ninh Bình đến năm 2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đồng thời, được tiếp tục thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 (phê duyệt năm 2014) và trong điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của các cấp tỉnh, huyện (được phê duyệt trong năm 2017).
Ngoài ra, khu núi chùa Bái Đính thuộc quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử – văn hóa Cố đô Hoa Lư được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 82/2003 và quy hoạch chi tiết xây dựng Khu du lịch Tràng An đã được UBND tỉnh phê duyệt, quy mô 1.566ha. Trong đó, khu vực núi chùa Bái Đính có diện tích 1.005,3ha.
Liên quan đến giao đất, cho thuê đất, từ năm 2006 – 2012, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành 9 quyết định thu hồi diện tích gần 520ha đất (chiếm 51,5 % so với quy hoạch được duyệt).
Giao đất cho 3 cơ quan gồm: Sở Thương mại – Du lịch (nay là Sở VH-TT&DL) hơn 495ha để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính; Ban quản lý quần thể danh thắng Tràng An 18,6ha để xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính; UBND huyện Gia Viễn hơn 4ha để mở rộng khu dân cư hiện hữu.
Ngoài ra, giao đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân; đất do Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Gia Viễn và đất do UBND xã quản lý.
“Việc giao đất cho 3 đơn vị như trên để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng, xây dựng khu tâm linh là chưa thể hiện rõ đối tượng được giao đất để quản lý hay giao đất để sử dụng; không thể hiện chế độ sử dụng đất; không thể hiện mục đích sử dụng từng loại đất theo quy định của Luật Đất đai nên chưa đủ cơ sở để xác định diện tích phải tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, căn cứ để xác định giá đất”, Bộ TN&MT cho hay.
Chùa Tam Chúc thuộc quy hoạch Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc (huyện Kim Bảng, Hà Nam) có quy mô khoảng 4.000ha.
Quyết định giao đất của tỉnh chưa rõ ràng dẫn đến thiếu cơ sở để tính tiền thuê đất |
Giao đất “chưa rõ ràng”
Bộ TN&MT cho biết Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc đã có quy hoạch tổng thể được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt từ năm 2006, điều chỉnh năm 2012 (quy mô 5.100ha). Khu du lịch quốc gia này cũng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với quy mô 4.000ha, gồm nhiều khu chức năng, trong đó khu văn hóa tâm linh Tam Chúc có diện tích 1.205ha.
Năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Tam Chúc, với diện tích trên 2.042ha, chủ đầu tư là Sở Thương mại – Du lịch. Đến năm 2008, tỉnh này chấp thuận cho DN Xây dựng Xuân Trường thực hiện dự án.
Bộ TN&MT, từ năm 2006 – 2009, UBND tỉnh Hà Nam đã ban hành 4 quyết định thu hồi đất và giao cho Sở Thương mại – Du lịch để phát triển Khu du lịch Tam Chúc, với tổng diện tích là 815,1ha.
Từ năm 2008 – 2011, UBND tỉnh Hà Nam ban hành 2 quyết định thu hồi đất đã giao và giao toàn bộ diện tích 815,1ha nói trên cho DN tư nhân xây dựng Xuân Trường để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu du lịch Tam Chúc theo dự án được duyệt.
Cũng theo Bộ TN&MT, tháng 11/2008, tỉnh Hà Nam đã ban hành quyết định cho DN tư nhân Xuân Trường thuê đất với diện tích hơn 500ha, thời hạn 50 năm. Tiếp đến tháng 11/2011 giao hơn 300ha đất, hình thức giao đất để quản lý và đầu tư xây dựng khu du lịch, nhưng không yêu cầu phải bàn giao lại cho Nhà nước sau khi hoàn thành xây dựng.
Văn bản trả lời đại biểu Quốc hội của Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu rõ các quyết định giao đất của tỉnh còn chưa rõ ràng về nội dung: Mục đích sử dụng chỉ thể hiện “đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc” mà không thể hiện loại đất cụ thể theo quy định tại Điều 13 của Luật Đất đai; chưa xác định được mục đích sử dụng đất cụ thể trong từng quyết định không thống nhất và thiếu cơ sở để tính tiền thuê đất.
Bộ TN&MT yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý chặt chẽ việc cấp phép đầu tư cho những dự án đầu tư khu di tích lịch sử – văn hóa, khu danh lam thắng cảnh.
Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra phát hiện và xử lý kịp thời các dự án có vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, đặt biệt là các dự án có liên quan đến các khu di sản thiên nhiên, di sản văn hóa, khu bảo tồn, di tích lịch sử văn hóa.
Phạm Minh