Ông Lê Quang Vọng, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hà Nam cho biết: trong giai đoạn hiện nay, các HTX đóng vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Nhìn vào các hoạt động trong mô hình phát triển NTM, nếu HTX không phát triển tốt, tạo nhiều công ăn việc làm cho bà con nông dân tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân thì sự phát triển NTM không bền vững. Thành viên các xã NTM phải có đời sống ổn định thì an sinh xã hội mới tốt.
Nòng cốt là HTX
Tính đến ngày 30/6/2022 trên địa bàn tỉnh Hà Nam có 305 HTX, quỹ tín dụng nhân dân (Quỹ TDND) đang hoạt động. Trong đó, 256 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, 37 HTX hoạt động phi nông nghiệp và 12 quỹ TDND. Tổng số thành viên của HTX khoảng trên 212 nghìn người. Doanh thu bình quân của mỗi HTX khoảng 590 triệu đồng/HTX. Nguồn thu của HTX chủ yếu từ các hoạt động: Thủy nông, thủy lợi, dịch vụ diệt chuột, lúa giống, thuốc bảo vệ thực vật, bao tiêu nông sản… Thu nhập bình quân của người lao động làm việc thường xuyên trong HTX là 30 triệu đồng/người/năm… Các HTX trên địa bàn tỉnh trở thành yếu tố quan trọng trong xây dựng NTM.
Các HTX trên địa bàn tỉnh Hà Nam trở thành yếu tố quan trọng trong xây dựng nông thôn mới |
Đơn cử như HTX dịch vụ nông nghiệp La Sơn (huyện Bình Lục), trước đây các hoạt động của HTX chỉ dừng lại phục vụ nhu cầu thiết yếu cho sản xuất nông nghiệp như dịch vụ thuỷ nông, bảo vệ thực vật… Đến nay, HTX đã mở rộng thêm nhiều dịch vụ: làm đất, bao tiêu sản phẩm cho các thành viên HTX thông qua việc ký kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Đồng thời hỗ trợ việc tham gia Đề án chăn nuôi bò thịt và bò sinh sản, góp phần nâng cao thu nhập bình quân đầu người toàn xã trên 4 triệu đồng/người/năm, kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 3%, tạo đà cho xã vươn lên đạt chuẩn NTM vào năm 2020.
Ông Nguyễn Hữu Dực, Giám đốc HTX La Sơn chia sẻ: Trong phong trào xây dựng NTM, HTX đã chủ động liên doanh, liên kết với các công ty để cung cấp các dịch vụ cho bà con. Vì vậy, kinh tế hộ của các thành viên HTX đã được nâng cao, thu nhập/diện tích/đầu ruộng đã được nâng cao lên rất nhiều.
Với sự ra đời của các HTX kiểu mới, năng động, có phương án hoạt động hiệu quả, thúc đẩy KTTT ngày càng đi lên. Trong đó phải kể đến HTX Dịch vụ Đức Huy (xã Nhân Nghĩa, huyện Lý Nhân) là điển hình cho HTX ít thành viên, cùng nhau góp vốn sản xuất, từ mô hình trồng nấm nhỏ đến nay đã có vốn điều lệ hơn 1 tỷ đồng, cùng các loại máy móc, phương tiện hiện đại để trồng nấm đạt hiệu quả, năng suất cao.
Đáng lưu ý, không dừng lại ở đó, HTX đã mở rộng thêm mô hình kinh doanh rau sạch theo tiêu chuẩn VietGap với diện tích hơn 5 ha để cung cấp cho các siêu thị, cửa hàng rau sạch trong và ngoài tỉnh. Từ đó không chỉ giúp cho các thành viên tăng thu nhập mà còn tạo việc làm cho các lao động địa phương.
Bà Nguyễn Thị Đàm, thành viên HTX chia sẻ: HTX đã mang lại lợi ích cho người lao động là có công ăn việc làm, sản phẩm có nhãn hiệu nên dễ dàng tìm được đầu ra ổn định.
Xây dựng NTM bền vững
Theo đánh giá của lãnh đạo các xã điểm đang xây dựng NTM kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Hà Nam, việc thực hiện tiêu chí về tổ chức sản xuất - thu nhập - hộ nghèo đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn, là yếu tố tác động trực tiếp đến việc nâng cao đời sống vật chất cho người dân.
Xây dựng xã NTM kiểu mẫu đòi hỏi không chỉ là quy hoạch được các vùng sản xuất, tạo được sản phẩm chủ lực, mà còn phải tổ chức sản xuất kinh doanh có hiệu quả, bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm, thích ứng với biến đổi khí hậu… Đây là thách thức rất lớn đối với nhiều địa phương trong tỉnh.
Trong thời gian tới, để tiếp tục đẩy nhanh quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu, các xã cần chủ động chuyển đổi sản xuất theo hướng lâu dài, bền vững, trong đó chú trọng chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp nhằm hoàn thiện tổ chức sản xuất. Bên cạnh sự chủ động của các xã, rất cần thêm sự hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn của các cơ quan chức năng Trung ương và tỉnh.
Có thể khẳng định, HTX giữ vai trò quan trọng trong xây dựng và phát triển nông thôn bởi phần lớn hoạt động của HTX đều ở khu vực nông thôn nên có tác động đến bộ tiêu chí trong xây dựng NTM như: môi trường, tổ chức sản xuất, lao động việc làm và thu nhập.
Thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh Hà Nam đã phối hợp với các sở ngành tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao nhận thức về chủ trương chính sách phát triển KTTT của Đảng và Nhà nước, Luật HTX năm 2012 để tạo điều kiện cho HTX phát trỉển đúng hướng.
Với những kết quả đạt được, các mô hình KTTT mà nòng cốt là HTX ở Hà Nam đã khẳng định được vai trò là nhân tố quan trọng, là động lực cơ bản trong tập hợp, vận động thành viên, góp phần làm thay đổi cách nghĩ cách làm, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Lĩnh vực hoạt động của các HTX ngày càng phù hợp, mang lại hiệu quả kinh tế cho các thành viên. Nhiều HTX không những hoàn thành tốt tiêu chí 13 về hình thức tổ chức sản xuất, mà còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội, giữ vai trò nòng cốt trong chuyển dịch cơ cấu sản xuất, cơ cấu lao động, tạo việc làm, giúp nông dân làm giàu chính đáng, giảm nghèo hiệu quả.
TH