Một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam yêu cầu các địa phương cần thực sự quan tâm là đưa nhóm người lao động vừa tạm dừng, chấm dứt hợp đồng lao động do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 vào tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) hộ gia đình.
Cần phát triển thêm 1,7 triệu người
Theo Ban Quản lý Thu - Sổ, Thẻ (BHXH Việt Nam), tính đến ngày 20/11, số người tham gia BHYT trên toàn quốc là 86,35 triệu người, đạt tỷ lệ khoảng 89,2% dân số tham gia BHYT.
 |
|
Từ nay đến cuối năm, toàn ngành sẽ phải phát triển thêm trên 1,7 triệu người tham gia BHYT. |
Con số này hiện nay thấp hơn khoảng 1,5% so với chỉ tiêu được giao trong Quyết định 1167/QĐ-TTg ngày 28/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2016 - 2020. Theo đó, số người còn phải phát triển đến cuối năm để đạt chỉ tiêu BHXH Việt Nam giao (90,9%) là 1,7 triệu người.
Dựa trên chỉ tiêu giao tại Quyết định 1167, 23 tỉnh có tỷ lệ bao phủ BHYT cao hơn, 40 tỉnh có tỷ lệ bao phủ thấp hơn. Một số địa phương có tỷ lệ thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu giao là: Bạc Liêu (thấp hơn 12,3%), Bình Thuận (thấp hơn 9,7%), Tây Ninh (thấp hơn 9,7%), Đồng Nai (thấp hơn 8,4%), TP.HCM (thấp hơn 8%).
Một trong những nguyên nhân được đưa ra là do tác động nặng nề của dịch COVID-19, công tác phát triển đối tượng BHYT còn gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ lớn người dân “thoát nghèo”, không còn thuộc nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mua thẻ BHYT nên họ ra khỏi hệ thống BHYT. Bên cạnh đó, hệ thống đại lý BHYT còn mỏng, kỹ năng tuyên truyền của nhiều nơi chưa đủ thuyết phục; một số cán bộ thu chưa bám sát cơ sở trường, phường, xã, thị trấn...
Theo ông Dương Văn Hào, Trưởng ban Quản lý Thu - Sổ, Thẻ, điểm mới mà một số địa phương chưa thật sự quan tâm như “đưa” nhóm người lao động vừa tạm dừng, chấm dứt hợp đồng lao động do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 vào tham gia BHYT hộ gia đình. Trong khi đó, hiện Bộ LĐ-TB&XH đã có hướng dẫn cho nhóm đối tượng này tham gia BHXH tự nguyện để không gián đoạn thời gian tham gia BHXH. Tương tự, nhóm đối tượng này hoàn toàn có thể tham gia BHYT hộ gia đình mà không vướng bất kỳ quy định pháp luật nào.
Đồng thời, chia sẻ về thực trạng nhiều địa phương chỉ tập trung vào phát triển mới, mà đang “bỏ sót” nhóm đối tượng đã tham gia BHYT nhưng lại bỏ dở giữa chừng, ông Hào cho rằng, đây cũng là phần “dư địa” đáng kể để tăng số người tham gia vào hệ thống BHYT.
Vẫn còn nhiều dư địa
Đặc biệt, nhấn mạnh tiềm năng lớn ở nhóm học sinh sinh viên (HSSV), ông Hào phân tích, theo số liệu thống kê, toàn quốc hiện đang có khoảng 23 triệu HSSV, nhưng hiện nay số tham gia BHYT mới có khoảng 21 triệu. Số chưa tham gia của nhóm HSSV, theo báo cáo của các địa phương tập trung chủ yếu ở sinh viên các trường đại học, cao đẳng năm thứ hai trở đi. Tỷ lệ tham gia BHYT tại các trường dạy nghề cũng rất thấp, có nơi chưa đạt được 50%.
Để tăng nhanh số đối tượng tham gia BHYT trong 40 ngày cuối năm 2020 này, Ban Quản lý Thu - Sổ, Thẻ yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với Sở GD&ĐT, Sở LĐ-TB&XH, cơ sở giáo dục vận động 100% HSSV, đặc biệt HSSV các trường đại học, cao đẳng, trường nghề, học sinh lớp 10, sinh viên năm thứ 2 trở đi tham gia BHYT.
BHXH các địa phương cũng cần phối hợp với các đại lý thu (Bưu điện, phường xã…) tăng cường tuyên truyền vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT bằng nhiều hình thức linh hoạt như vận động trực tiếp, tổ chức hội nghị khách hàng… Ưu tiên tuyên truyền vận động nhóm đối tượng tiềm năng có thu nhập, người lao động đang bảo lưu, hưởng trợ cấp thất nghiệp, tạm hoãn hợp đồng lao động, HSSV đang theo học tại các cơ sở giáo dục, dạy nghề…
Đồng thời, lãnh đạo BHXH các địa phương cần tổ chức phân công lãnh đạo, cán bộ tăng cường triển khai công tác rà soát dữ liệu từ cơ quan thuế, dữ liệu từ cơ quan quản lý lao động để phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu đề nghị lãnh đạo BHXH các địa phương nhận diện rõ nguyên nhân khiến số phát triển đối tượng BHYT chưa đạt, chỉ rõ từng nhóm đối tượng và các giải pháp phát triển đối tượng.
"Năm 2020 là năm khó khăn chung với nền kinh tế, tác động không nhỏ đến hoạt động nghiệp vụ và kết quả thực hiện nhiệm vụ của ngành. Tuy nhiên, mục tiêu phát triển đối tượng BHYT theo Quyết định 1167 là không có "điểm lùi", bởi đó là quyết tâm và nhiệm vụ mà Chính phủ đã giao cho ngành BHXH. Chúng ta còn nhiều dư địa để mở rộng số người tham gia BHYT, đòi hỏi BHXH các địa phương phải linh hoạt và sát sao hơn trong triển khai mục tiêu này", Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu nhấn mạnh.
Thy Lê
