Thời gian qua, Hà Nội chú trọng đến việc đào tạo tay nghề cho lao động nông thôn nhưng vẫn còn những khoảng trống khi cơ cấu nghề đang bất hợp lý, tình trạng “dạy chay”, “học chay” vẫn phổ biến…, chưa đáp ứng được nhu cầu lao động của các doanh nghiệp, HTX.
Đa dạng đào tạo nghề
Theo dự kiến của ngành nông nghiệp, đến năm 2030 cả nước sẽ có khoảng 100.000 doanh nghiệp nông nghiệp, 30.000 HTX, 70.000 tổ hợp tác và 70.000 trang trại nông nghiệp. Bên cạnh đó, quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp dự kiến cũng sẽ hình thành 13 sản phẩm chủ lực cấp quốc gia; 200 - 300 sản phẩm chủ lực cấp vùng, cấp tỉnh và khoảng 2.500 sản phẩm nông nghiệp của địa phương. Do đó, nhu cầu đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn là rất lớn với dự tính 4,5 - 6 triệu lao động có nhu cầu đào tạo nghề nông nghiệp.
![]() |
Nhờ các khóa học dạy nghề, nông dân đã áp dụng được kỹ năng mới vào sản xuất |
Đối với Hà Nội, Liên Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Lao động Thương binh và Xã hội thành phố Hà Nội đề xuất năm 2019 sẽ đào tạo nghề cho 15.615 lao động nông thôn; trong đó nghề nông nghiệp là 9.060 người, nghề phi nông nghiệp là 6.555 người. Tỷ lệ lao động sau học nghề tối thiểu đạt 80% có việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ nhưng có năng suất, thu nhập cao hơn.
Đến nay, Hà Nội thực hiện đào tạo nghề cho trên 60% lao động nông thôn. Nguyên nhân lao động được đào tạo nghề của Hà Nội chưa cao do định mức hỗ trợ dạy nghề còn thấp, thời gian đào tạo đối với một số nghề chưa phù hợp, các địa phương chưa bố trí cán bộ chuyên trách về công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động sau đào tạo còn khó khăn...
Bà Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng đào tạo nghề phải đa dạng, đa hình thức, gắn với nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp, HTX và người lao động nhằm nâng cao thu nhập cho người dân và lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Theo đó, các nghề cần ưu tiên đào tạo gồm chế biến, bảo quản thực phẩm. Bên cạnh đó, cần tăng cường đào tạo nghề dài hạn, tăng số thời gian thực hành nghề tại các doanh nghiệp, trang trại… Đa dạng hình thức dạy nghề, đổi mới nội dung dạy, có sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp, HTX với cơ sở đào tạo nghề cũng là việc cần quan tâm.
![]() |
Đào tạo nghề phải đa dạng, đa hình thức, gắn với nhu cầu thực tế |
Bảo đảm chất lượng
Ông Ngô Văn Quý, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã khẳng định kết quả đào tạo nghề có đóng góp vào thành công của Chương trình Xây dựng nông thôn mới, phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho nông dân. Tuy vậy, ông Quý cũng nhấn mạnh, Hà Nội cần tổ chức đào tạo nghề cho nông thôn không chạy theo số lượng, nếu chất lượng không bảo đảm, điều kiện không đủ, sẽ không mở lớp.
Trên thực tế, nhờ các khóa học dạy nghề, nông dân đã áp dụng được kỹ năng mới vào sản xuất. Nhiều lao động sau học nghề đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, đem lại thu nhập gấp 3 - 4 lần trước đây.
Để công tác đào tạo nghề đạt hiệu quả, ngành nông nghiệp cần xây dựng đề án đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn thực hiện các chương trình, dự án trọng điểm của ngành trong giai đoạn 2021 - 2030 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; tiếp tục coi trọng việc hỗ trợ đào tạo tại các doanh nghiệp, HTX; coi trọng các dạng thực hành tại nơi sản xuất là chính, khuyến khích xã hội hóa và nâng cao chất lượng các cơ sở dạy nghề.
Đặc biệt, muốn có lực lượng lao động nông thôn tay nghề cao đáp ứng nhu cầu nông nghiệp 4.0, đơn vị đào tạo nghề cần đổi mới tư duy trong đào tạo nghề nông nghiệp. Đó là, đa dạng hóa nội dung và hình thức đào tạo nhằm tiếp cận kịp thời thị trường lao động; tạo nền tảng vững chắc cho lao động nông nghiệp để nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi nghề phi nông nghiệp và nâng cao năng lực sản xuất ở nước ngoài.
Tiến Minh