Theo thống kê của Bộ Xây dựng, từ năm 2015 đến nay, các doanh nghiệp bất động sản (DN BĐS) cung cấp khoảng trên 30.000 căn condotel. Giai đoạn mới xây dựng, condotel phát triển rất nhanh, lượng cung ra đến đâu nguồn cầu hấp thụ hết đến đó. Tuy nhiên, trong quý III/2019 chỉ có 2.515 giao dịch thành công, số lượng condotel (do Bộ Xây dựng thẩm định) giảm mạnh.
Xuất hiện nhiều vướng mắc
Liên quan đến sự việc đổ vỡ của condotel tại dự án Cocobay Đà Nẵng, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), cho biết cơ quan này sẽ phối hợp với Bộ TN&MT, Bộ VH-TT&DL tìm giải pháp cho loại hình condotel.
Trước đó, Chỉ thị số 11 của Chính phủ đã giao rõ nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành liên quan: Bộ Xây dựng nghiên cứu ban hành, sửa đổi, bổ sung quy chuẩn, tiêu chuẩn đối với condotel; Bộ VH-TT&DL ban hành quy chế quản lý, kinh doanh; Bộ TN&MT ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về chế độ sử dụng đất đối với loại hình này.
Hiện có 4 vướng mắc lớn nhất về condotel. Thứ nhất, pháp luật chưa có quy định cụ thể về tên gọi tiếng Việt của condotel trong hệ thống pháp luật (chỉ có Luật Du lịch có quy định về căn hộ du lịch, các pháp luật khác chưa có quy định về các loại hình công trình này, chưa có quy chuẩn, tiêu chuẩn căn hộ).
Thứ hai, việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, sử dụng các công trình này gặp vướng mắc về thời hạn sở hữu, chế độ sử dụng đất.
Thứ ba, các căn hộ condotel được bán cho hộ gia đình, cá nhân theo cơ chế thị trường, Nhà nước không can thiệp. Lợi nhuận của các nhà đầu tư thực hiện theo pháp luật về dân sự và hợp đồng mua bán giữa chủ đầu tư và người mua.
Thứ tư, quy định về quản lý vận hành condotel còn thiếu đồng bộ. Hiện, chưa có quy định cụ thể với các tòa độc lập chỉ có căn hộ condotel.
Theo ông Hưng, condotel là loại hình BĐS mới, được phát triển nhanh ở Việt Nam từ năm 2015, lên cao trào vào năm 2016 – 2017. Tuy nhiên, từ năm 2018 – 2019, thị trường BĐS nghỉ dưỡng có xu hướng chững lại. Đáng chú ý, số dự án condotel được thẩm định mới dự kiến trong năm 2019 giảm 80% so với cao điểm.
“Bộ Xây dựng sẽ yêu cầu địa phương minh bạch hóa thông tin về triển khai condotel và cam kết lợi nhuận. Đồng thời, kiến nghị các ngân hàng có kiểm soát chặt nguồn đầu tư tín dụng cho các dự án BĐS, trong đó có condotel…”, ông Hưng cho biết.
Theo ông Mai Văn Phấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ TN&MT), hiện chưa có địa phương nào hỏi về khó khăn cấp sổ đỏ cho condotel. Trước đây đã có một DN và tỉnh Khánh Hòa hỏi, Tổng cục đã có công văn trả lời rất rõ.
Số dự án condotel được thẩm định mới trong năm 2019 giảm 80% so với cao điểm |
Phân định rõ vai trò
“Chế độ sử dụng đất giao cho dự án condotel là đất gì thì sẽ cấp theo đất đấy. Chẳng hạn như nếu giao đất sản xuất kinh doanh thì sẽ cấp theo sản xuất kinh doanh”, ông Phấn khẳng định.
Đại diện Tổng cục Quản lý đất đai cho biết chế độ sử dụng đất có quy định rất rõ từ lâu trong các nghị định và thông tư. Hiện nay, condotel “vướng” là khi chủ đầu tư quảng cáo bán hàng là sổ đỏ vĩnh viễn. Tuy nhiên, những dự án này được Nhà nước giao đất vào sản xuất kinh doanh, dự án được phê duyệt cũng là dự án kinh doanh, giấy phép xây dựng cũng vậy. Cấp giấy sẽ phải theo đúng pháp luật chứ không thể cấp sang đất ở được.
Liên quan đến việc trước đây có địa phương cấp sai dự án condotel sang đất ở, ông Phấn thông tin: tỉnh Bình Định năm 2017 cấp đất ở thời hạn lâu dài cho condotel nhưng đã thu hồi và sửa lại. Từ năm 2018 đến nay, dự án khi làm hồ sơ được cấp ở mục sản xuất kinh doanh, công trình là căn hộ khách sạn, thời hạn là 50 năm rất rõ ràng.
“Chủ đầu tư khi bán cho người mua phải minh bạch, trung thực. Đất được giao vào mục đích gì? Tài sản đấy là như thế nào thì cần phải rõ ràng? Nhiều chủ đầu tư cứ quảng cáo là sổ đỏ vĩnh viễn. Khi người dân mua rồi thì dùng chính dư luận của người dân để đòi hỏi Nhà nước sửa lại, hợp thức hóa là không đúng”, ông Phấn nói.
Đại diện Tổng cục Quản lý đất đai cũng bày tỏ lo ngại khi nhiều chủ đầu tư condotel hiện nay như “đa cấp”, quảng cáo không trung thực và khẳng định chủ đầu tư phải kiểm điểm, địa phương phải giám sát, không được gây áp lực với Nhà nước và không thể đưa Nhà nước vào sự đã rồi.
Trong khi đó, ông Nguyễn Thái Bình, Chánh Văn phòng Bộ VH&TTDL, cho biết Bộ đã ra quy chế quản lý nhưng chỉ ở góc độ du lịch, tức là quy chế về chất lượng và dịch vụ xem có đảm bảo hay không, chứ không ra được quy chế về quản lý xây dựng.
Cũng về vấn đề này, tại cuộc họp báo Chính phủ ngày 2/12, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng thông tin: năm 2017, Bộ Xây dựng có văn bản gửi các tỉnh về condotel, nên từ năm 2018, các tỉnh đã giảm hẳn việc xem xét chủ trương đầu tư condotel và đã có kiến nghị cần có mẫu hợp đồng về condotel để ràng buộc trách nhiệm các bên.
Minh Trang