Trong phiên chất vấn lãnh đạo Chính phủ và người đứng đầu ngành tại nghị trường Quốc hội ngày 31/10, Đại biểu Mai Sỹ Diến (Đoàn Thanh Hóa) đặt vấn đề nợ đọng thuế vẫn cao, năm 2018 cao hơn 2017 và gửi câu hỏi chất vấn đến Bộ trưởng Tài chính: “Nguyên nhân do đâu, giải pháp khắc phục tồn tại này thế nào?”.
Nợ thuế tăng theo thời gian
Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, đến thời điểm hết tháng 9, tổng số tiền nợ thuế là 82.961 tỷ đồng, tăng 9.817 tỷ đồng so với thời điểm 31/12/2017. Trong đó, nợ tiền thuế đến 90 ngày và trên 90 ngày là 48.019 tỷ đồng, nợ không có khả năng thu hồi là 34.942 tỷ đồng (tăng khoảng 10,6%).
Đáng nói, nợ đọng thuế ở các địa phương ngày càng nhiều. Số liệu Cục Thuế Hà Nội công bố hồi giữa tháng 10 cho thấy, trên địa bàn đang có 181 doanh nghiệp (DN) nợ thuế, phí, tiền sử dụng đất với tổng tiền 1.084 tỷ đồng. Trong số này, 8 DN nợ trên 749 tỷ đồng tiền sử dụng đất (tính tới hết 30/9) và 173 DN nợ thuế, phí với số tiền gần 335 tỷ đồng (số nợ tính đến thời điểm 31/8).
Đối với Tp.HCM, tổng số tiền thuế nợ tính đến 30/9/2018 là 22.521 tỷ đồng, tăng 21,52%, tương ứng tăng 3.989 tỷ đồng so với thời điểm 31/12/2017, trong đó nợ khó thu chiếm 45,7%. Cục Thuế Tp.HCM đã ban hành 25.094 quyết định thu hồi nợ thuế với tổng số tiền thuế nợ 10.329 tỷ đồng. Đồng thời, cơ quan thuế thực hiện công khai thông tin người nộp thuế chây ỳ, không nộp tiền thuế đúng hạn trên phương tiện thông tin đại chúng đối với 3.812 lượt người nộp thuế. Tổng số tiền nợ thuế thu được qua các biện pháp cưỡng chế trong 9 tháng đầu năm 2018 là 9.503 tỷ đồng.
Tại cuộc họp trực tuyến giữa Bộ Tài chính với các tỉnh, thành phố về công tác thu ngân sách nhà nước (NSNN) được tổ chức vào cuối tháng 10 vừa qua, lãnh đạo Tổng cục Thuế cho biết nợ đọng thuế đang gia tăng theo thời gian.
Trong khi đó, việc xử lý số nợ thuế không có khả năng thu hồi, cộng với tiền phạt chậm nộp ngày một tăng khiến tổng số nợ thuế khó giảm, gây khó khăn cho cơ quan quản lý.
Lãnh đạo một số tỉnh, thành phố đề nghị Bộ Tài chính sớm kiến nghị các cấp có thẩm quyền xóa các khoản nợ không có khả năng thu hồi (hiện đang phát sinh số nợ do chậm nộp rất lớn, có địa phương lên tới khoảng hơn 45% tổng nợ thuế).
 |
|
Kịp thời tháo gỡ, giải quyết các vướng mắc cho DN là biện pháp để hạn chế nợ thuế |
Nợ cao do người nợ đã chết
Trả lời chất vấn của Đại biểu Mai Sỹ Diến, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cũng thừa nhận tình trạng nợ đọng thuế hiện nay còn lớn, do nhiều nguyên nhân, như người nộp thuế mất khả năng nộp, tiền phạt, công ty giải thể và không hoạt động tại địa chỉ đăng ký... Đặc biệt, trong đó có việc người nộp thuế đã… chết
Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết thời gian vừa qua, Bộ đã triển khai nhiều biện pháp, thu đạt 82% số nợ đọng thu. Cụ thể, năm 2017 thu được 44.773 tỷ đồng, tăng 12% so với 2016 và 9 tháng năm 2018 thu được 25.382 tỷ đồng, đạt 61% tiền nợ đọng thuế có khả năng thu hồi tới 31/12/2017.
Hàng năm, Bộ Tài chính có đôn đốc thu các khoản tiền thuế. Số tiền truy thu được đạt trên 80% tăng thu. Tỷ trọng nợ đọng thuế giảm dần qua các năm. Năm 2016 là 8,5%; 2017 là 7,6%; 9 tháng đầu năm 2018 là 7,5%. Tỷ lệ nợ đọng có khả năng thất thu cũng giảm. Năm 2016 là 5,6%; năm 2017 là 4,4%; 9 tháng đầu năm 2018 là 4,3%.
Theo Bộ trưởng, so sánh với các nước khu vực ASEAN, tỷ lệ nợ đọng thuế trung bình của Việt Nam là 7,5%, thấp hơn các nước là 8,5%, khối OECD là 9,2%.
Nêu giải pháp để xử lý tình trạng nợ đọng thuế, Bộ trưởng cho hay: Hiện Bộ Tài chính đang tổng hợp rà soát sắp xếp, xử lý như tăng cường cưỡng chế, thu hồi nợ, giảm nợ đọng thuế. Phân công tới từng bộ phận, từng cán bộ thuế thu thuế nợ đọng…
“Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ đang tiến hành rà soát, phân tích để có giải pháp phù hợp báo cáo Quốc hội biện pháp thu hồi một cách hiệu quả hơn”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nói.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, đã yêu cầu các địa phương cần tích cực quan tâm chỉ đạo công tác thu ngân sách, duy trì và phát huy hiệu quả hoạt động của ban chỉ đạo chống thất thu. Cơ quan thuế, hải quan cần phối hợp chặt chẽ với cấp ủy chính quyền địa phương để tăng cường quản lý thuế theo chức năng.
Huyền Anh
