Xây dựng cánh đồng mẫu lớn
Năm 2015, HTX nông nghiệp Đức Xá (xã Vĩnh Thủy) thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động theo hướng gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ đó đến nay, nhiều dịch vụ mới được hình thành, lợi ích kinh tế của thành viên được phát huy, vai trò “bà đỡ” của HTX hỗ trợ cho kinh tế hộ, kinh tế trang trại, hỗ trợ an sinh xã hội được thực hiện có hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Đến nay, HTX Đức Xá có 215 thành viên tham gia sản xuất nông nghiệp trên tổng diện tích 468 ha đất, bao gồm đất trồng lúa, trồng màu, trồng cây cao su và đất nuôi trồng thủy sản. Đặc biệt, HTX đã làm tốt công tác vận động người dân dồn điền đổi thửa, từ đó tạo điều kiện để xây dựng cánh đồng mẫu lớn, dễ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất lúa, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
HTX đề ra phương hướng, kế hoạch sản xuất, kinh doanh tập trung theo hình thức “trọn gói”. Theo đó, ngay từ đầu vụ, HTX đứng ra cung ứng lúa giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; tổ chức xuống giống và chăm bón tập trung. Đến vụ thu hoạch, HTX liên kết với các doanh nghiệp để thu mua nông sản cho các thành viên. Với cách làm này, chi phí cho sản xuất giảm từ 10 - 15%, giá đầu ra lại đảm bảo ổn định và cao hơn thị trường từ 1.000 - 2.000 đồng/kg. Thêm vào đó, việc chú trọng phát triển liên kết cánh đồng lúa giống, lúa sạch đã mang lại hiệu quả gấp 2-3 lần so với sản xuất lúa thông thường.
Xây dựng cánh đồng mẫu lớn giúp các HTX ở huyện Vĩnh Linh đóng góp tích cực vào xây dựng nông thôn mới. |
Ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc HTX Đức Xá cho biết, đơn vị sử dụng phân bón hữu cơ Ong biển. Chi phí giảm, năng suất ổn định cộng thêm giá thu mua cao nên mô hình đã đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho nông dân. Đây cũng là mô hình trồng lúa hữu cơ trên địa bàn huyện Vĩnh Linh với sự liên kết của 4 nhà: Nhà nước - nhà khoa học - nhà nông và doanh nghiệp.
Xác định ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương là trồng trọt và chăn nuôi, ngoài việc tổ chức sản xuất, HTX Đức Xá khuyến khích các hộ gia đình phát triển ngành nghề, mở mang trang trại, gia trại nhằm nâng cao thu nhập cho kinh tế hộ.
“Với những hoạt động cụ thể và nỗ lực của các thành viên, doanh thu và lợi nhuận của HTX Đức Xá năm sau luôn cao hơn năm trước, mức tăng trưởng đạt từ 15-17 %/năm”, ông Hải cho biết.
Cũng trên địa bàn xã Vĩnh Thủy, năm 2018, HTX Nông nghiệp Thủy Ba Tây được Dự án Cải thiện nông nghiệp có tưới (WB7) hỗ trợ tổng kinh phí gần 800 triệu đồng từ nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới để triển khai cánh đồng lớn sản xuất lúa chất lượng cao theo hướng hàng hóa và nâng cao hiệu quả. Theo đó, diện tích triển khai là 23,6ha tại thôn Thủy Ba Tây với 120 hộ gia đình tham gia trong tổng số 298 hộ thành viên. Kể từ khi có dự án đầu tư, các thành viên HTX áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất trên cánh đồng mẫu lớn đem lại hiệu quả thiết thực như nâng cao năng suất, chất lượng lúa, từ đó nâng cao hiệu quả trên diện tích trồng cấy.
Ông Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc HTX Thuỷ Ba Tây cho biết: “Sản xuất trên cánh đồng mẫu lớn, lại áp dụng khoa học kỹ thuật thay bằng phương thức sản xuất truyền thống trước đây đã giúp bà con địa phương nâng cao hiệu quả sản xuất, từ đó nâng cao đời sống, góp phần tích cực trong công tác xoá đói, giảm nghèo, đẩy nhanh mục tiêu xây dựng nông thôn mới”.
Góp phần xây dựng nông thôn mới
Theo Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị Cáp Kim Thánh, các HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện Vĩnh Linh thời gian qua đóng vai trò then chốt trong công tác chỉ đạo điều hành và tổ chức sản xuất, từ khâu dịch vụ đầu vào như giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, làm đất, nước tưới, khung lịch thời vụ, quy trình chăm sóc cây trồng, thu hoạch và các điều kiện khác phục vụ sản xuất cho các thành viên.
Bên cạnh đó, HTX còn hỗ trợ giá giống lúa, tạo điều kiện cho các thành viên mua phân bón với phương thức thanh toán trả chậm; thực hiện liên doanh, liên kết, bao tiêu sản phẩm nông sản cho các thành viên và nông dân. Đồng thời, đứng ra hợp đồng theo đơn đặt hàng của các trung tâm giống cây trồng và các doanh nghiệp, sản xuất lúa giống và lúa chất lượng cao... Vì vậy, sản phẩm làm ra của thành viên và nông dân được các doanh nghiệp thu mua với giá cao hơn thị trường.
Ngoài ra, các HTX còn thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nhằm hỗ trợ thành viên và nông dân thúc đẩy quá trình sản xuất nông nghiệp, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho thành viên và người nông dân, đồng thời tăng tích lũy vốn cho HTX để tái đầu tư sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, phục vụ lợi ích của thành viên, tạo việc làm cho lao động nông thôn, góp phần thúc đẩy hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.
Các HTX góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới (Ảnh Tư liệu) |
Một số HTX còn đóng góp nguồn kinh phí vào xây dựng cơ sở hạ tầng như: mở rộng đường giao thông nội đồng, đổ đất cấp phối cứng hóa, đầu tư xây dựng kiên cố hóa kênh mương, phai chắn đóng mở nước, xây dựng bể thu gom rác và vỏ bao bì đựng thuốc bảo vệ thực vật ngoài đồng ruộng; xây dựng các công trình phúc lợi công cộng cũng như các thiết chế văn hóa như sân tập thể dục - thể thao, nhà văn hóa cộng đồng, thắp sáng đường quê…
“Các HTX cũng hỗ trợ các hộ gia đình thành viên đầu tư mở rộng trang trại, gia trại sản xuất, chăn nuôi, chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi, dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Hỗ trợ mua sắm máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp và mở rộng ngành nghề, dịch vụ như cơ khí gò hàn, mộc, nề, bán hàng tạp hóa, may mặc. Việc chuyển giao và áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, chuỗi giá trị, công nghệ 4.0 được các HTX và địa phương chú trọng”, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị chia sẻ.
Có thể thấy, việc phát triển cánh đồng mẫu lớn của các HTX ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị đã và đang tạo một bước chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc trong đời sống xã hội, đặc biệt là nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp; tình làng, nghĩa xóm được thắt chặt; an ninh trật tự được giữ vững. Trong thành tựu chung đó, các HTX trên địa bàn cũng đã tự đổi mới, vươn lên hoạt động hiệu quả, góp sức xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Vĩnh Linh nhanh và bền vững.
Phạm Duy