Những ngày qua, người dùng mạng xã hội Zalo xôn xao khi ứng dụng này thông báo cập nhật mới về thỏa thuận sử dụng dịch vụ. Tại đây Zalo đã đưa ra một loạt điều khoản thu thập, xử lý dữ liệu cá nhân khiến người dùng lo ngại.
 |
|
Ứng dụng Zalo của VNG tạo ra làn sóng tranh cãi sau khi cập nhật điều khoản thoả thuận mới. |
Theo mục 5 “Thu thập, sử dụng và bảo vệ thông tin người dùng”, khi đăng nhập và sử dụng Zalo, người dùng được hiểu là đã đồng ý và chấp thuận để VNG có quyền áp dụng các biện pháp kỹ thuật để thu thập và xử lý dữ liệu liên quan đến tài khoản.
Trong đó, phạm vi dữ liệu được liệt kê khá rộng, bao gồm thông tin cá nhân như số điện thoại, họ tên, tuổi, giới tính, mối quan hệ gia đình, CCCD, hình ảnh cá nhân, thư điện tử, ảnh đại diện, ảnh bìa… các dữ liệu cá nhân nhạy cảm như thông tin vị trí, thông tin liên quan tới thanh toán. VNG cũng chủ động thu thập hoạt động của tài khoản như thời điểm, tần suất hoạt động; danh bạ điện thoại…
Đáng nói, nếu người dùng không đồng ý với một phần hoặc toàn bộ thỏa thuận này, VNG có quyền hạn chế, dừng, huỷ bỏ việc cung cấp sản phẩm, dịch vụ.
VNG cũng bảo lưu quyền được sửa đổi, bổ sung bất kỳ hoặc toàn bộ nội dung của thoả thuận này tại bất kỳ thời điểm nào thông qua việc đăng tải công khai nội dung đã được sửa đổi, bổ sung trên ứng dụng, và/hoặc website, hoặc kênh chính thức khác mà không cần có được sự đồng ý trước của người dùng.
“Nếu người dùng không đồng ý với nội dung sửa đổi, bổ sung nào của thoả thuận này, người dùng vui lòng không tiếp tục sử dụng dịch vụ. Người dùng đồng ý rằng người dùng có trách nhiệm thường xuyên xem xét và rà soát các nội dung được sửa đổi, bổ sung của thỏa thuận này. Việc người dùng tiếp tục sử dụng dịch vụ sau khi các sửa đổi, bổ sung này được đăng tải có nghĩa là người dùng thừa nhận và đồng ý với các nội dung được sửa đổi, bổ sung đó”, một phần trong mục 1.3.
Sau động thái này từ phía Zalo, nhiều người dùng đã lên tiếng bức xúc, thậm chí kêu gọi tẩy chay ứng dụng này. Ghi nhận của Vnbusiness tại thời điểm sáng ngày 29/12 cho thấy, nhiều người dùng đã để lại đánh giá 1 sao cho ứng dụng Zalo trên Appstore, kéo xếp hạng của ứng dụng còn 3.1/5 sao.
Nhiều nhận xét nội dung tương tự nhau xuất hiện như: “Ép buộc người dùng chia sẻ quyền riêng tư”, “ép người dùng đồng ý chia sẻ dữ liệu với bên thứ 3”, “ép buộc người dùng phải chấp nhận điều khoản mà không có sự lựa chọn nào khác, “cộng đồng người dùng Zalo đang đồng loạt phản ứng, cá nhân tôi sẽ cân nhắc việc tiếp tục duy trì hoặc xoá ứng dụng Zalo vì đây là một ứng dụng có nguy cơ cao về vấn đề bảo mật, đặc biệt là những trường hợp chiếm quyền đăng nhập zalo để thực hiện hành vi lừa đảo và chiếm đoạt tài sản”, “tôi đang có suy nghĩ sẽ bỏ hẳn ứng dụng này”...
 |
|
Người dùng bức xúc tràn vào đánh giá 1 sao cho ứng dụng Zalo. Ảnh chụp màn hình |
Ra mắt từ năm 2012, Zalo là ứng dụng nhắn tin và gọi điện miễn phí do Công ty Cổ phần Tập đoàn VNG phát triển và vận hành. Hiện nay đây là ứng dụng nhắn tin được sử dụng phổ biến nhất Việt Nam, theo Frost & Sullivan. Theo báo cáo từ VNG tại quý III/2025, số người dùng Zalo hàng tháng lên tới 79,2 triệu người.
Động thái cập nhật điều khoản dịch vụ của diễn ra trong bối cảnh Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/1/2026.
Trước nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này, tối 28/12, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) đã lên tiếng cho rằng, việc các nền tảng mạng xã hội như Zalo hay Facebook, TikTok… thường xuyên cập nhật điều khoản sử dụng là "chuyện bình thường", không phải là dấu hiệu bất thường. Các nền tảng này cập nhật để tuân thủ luật mới, thêm tính năng, bảo vệ quyền lợi người dùng, cập nhật quyền riêng tư, dữ liệu,…
Chuyên gia cũng lưu ý thêm “không có dịch vụ an toàn tuyệt đối". Theo ông Hiếu, mỗi app đều dùng dữ liệu người dùng để duy trì chức năng, cá nhân hóa trải nghiệm, phục vụ thuật toán, tuân thủ pháp luật hiện hành. Quyền chọn của người dùng là hiểu rõ điều khoản và quyết định sử dụng hay không, không nên hoang mang và hiểu sai rằng “bị ép buộc phải đồng ý.”
“Gmail/Telegram/Tiktok /các mạng xã hội của Mỹ như Facebook, Instagram... cũng thu thập dữ liệu, đều có chính sách và quyền kiểm soát riêng về việc xóa tài khoản nếu người dùng không hoạt động hoặc không chấp nhận điều khoản. Ví dụ Gmail sau một thời gian không hoạt động có thể bị xóa. Điều này không phải là 'đặc sản Zalo' mà là mô hình kinh doanh/ pháp lý chung của nền tảng số”, ông Hiếu cho biết.
Dù theo chuyên gia "người dùng có quyền chọn", một số ý kiến cho rằng, thực tế với gần 80 triệu người dùng, Zalo gần như đã trở thành "hạ tầng số" quan trọng, giúp người Việt Nam dùng phục vụ liên lạc gia đình, làm việc hay giáo dục. Việc "không dùng thì thôi" khó khăn hơn nhiều so với các ứng dụng giải trí thuần túy.
Quyền sửa đổi mà không cần sự đồng ý trước cũng là điểm khiến người dùng cảm thấy bất an vì "luật chơi" có thể thay đổi bất cứ lúc nào.
Đặc biệt, việc không cho phép người dùng lựa chọn đồng ý từng phần của điều khoản, ví dụ đồng ý dùng số điện thoại nhưng không đồng ý cung cấp vị trí, khiến họ cảm thấy đây là "tối hậu thư" từ VNG.
Đỗ Kiều
