Kết thúc hội chợ, các sản phẩm này đưa vào bán tại các siêu thị ở bang Arizona và California. Đặt chân vào thị trường Mỹ không dễ dàng. Sữa đặc và creamer sản xuất tại Việt Nam phải bảo đảm chất lượng, VSATTP đối với ngành thực phẩm nói chung và ngành hàng sữa nói riêng, được FDA và USDA công nhận chất lượng, cấp giấy phép NK.
“Quả ngọt” từ sự kiên trì
Trước đó, sản phẩm sữa đặc Vinamilk đã xuất sang Nhật Bản, Canada, Hàn Quốc, khu vực Trung Đông, ASEAN, châu Phi…. với các nhãn hiệu Ông Thọ, Bestcows, Angle, Captian, Driftwood, Ngôi Sao Phương Nam…, chiếm tỷ trọng 34% về sản lượng XK năm 2015.
Bà Mai Kiều Liên - Tổng Giám đốc Vinamilk, nhìn nhận, vị thế hiện nay là “quả ngọt” từ việc kiên trì xây dựng nhãn hiệu sữa đặc Ông Thọ trong 40 năm. Công ty đang sở hữu 13 nhà máy tại Việt Nam, 3 nhà máy ở Mỹ, New Zealand và Campuchia. Trong đó, 4 nhà máy tại Việt Nam và 1 nhà máy ở Campuchia sản xuất sản phẩm sữa đặc với tổng công suất hơn 300 triệu lon/năm, đáp ứng nhu cầu nội địa và XK.
Cuộc hành trình của sữa đặc bắt đầu từ sau giải phóng, khi Vinamilk tiếp quản 3 nhà máy tại miền Nam, gồm nhà máy Thống Nhất, nhà máy Trường Thọ và nhà máy Dielac. Nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, thiết bị công nghệ cũ kỹ, không có nguồn ngoại tệ NK nguyên liệu nên DN hoàn toàn thụ động trong sản xuất. Các nhà máy chỉ chạy chưa tới 1/20 công suất, sản xuất cầm chừng vài nghìn lon sữa mỗi tháng.
“Thời kỳ này, sữa đặc được xem như hàng xa xỉ phẩm do quá khan hiếm và đắt đỏ. Hộp sữa đặc phân phối theo tiêu chuẩn, dù khi đến tay người tiêu dùng nhiều lon bao bì đã ố vàng nhưng vẫn là niềm ao ước của biết bao người. Chỉ những người ốm hay trẻ nhỏ, người già mới được uống cốc sữa để bồi bổ sức khỏe”, bà Mai Kiều Liên nhớ lại.
|
Ông Thọ và Ngôi Sao Phương Nam là hai thương hiệu sữa đặc được
NTD chọn mua nhiều nhất
Để giải quyết khó khăn, lãnh đạo Vinamilk chủ động liên doanh liên kết với các DN XNK có ngoại tệ mạnh, đặc biệt là Seaprodex. Song song đó, công ty cho ra mắt nhãn hiệu sữa đặc Ông Thọ. Đây là dòng sản phẩm cao cấp, bán tại các cửa hàng Cosevina và Imexco nhằm XK tại chỗ lấy ngoại tệ nhập nguyên liệu. Kết quả, từ vài trăm triệu đồng ban đầu, công ty đã nâng vốn tự có lên 20 tỷ đồng vào năm 1987, gia tăng sản lượng, doanh thu vượt kế hoạch.
Thành công vừa mới đạt lại vụt mất vào đầu những năm 1990. Do cấm vận kinh tế, Vinamilk không nhập được phụ tùng thay thế phục vụ sản xuất, bị động nguồn nguyên liệu.
“Chúng tôi “mù” thông tin về giá cả thị trường thế giới, trong khi nguyên liệu lại NK hoàn toàn, không giao lưu trao đổi với bên ngoài, bị động nguồn vốn ngoại tệ mạnh. Làm sao có thể giảm giá mua, từ đó giảm giá thành sản phẩm là bài toán khó”, bà Liên chia sẻ.
Từ những năm 1990, Vinamilk tìm hiểu và ký hợp đồng tại các nước sở tại và mua trực tiếp nguồn nguyên liệu bột sữa, dầu bơ…, với giá rẻ hơn vài trăm USD mỗi tấn so với giá nhập qua các công ty XNK. Nhờ vậy, giá thành sản phẩm giảm, cạnh tranh với hàng ngoại nhập.
Mặt khác, Vinamilk đã lên kế hoạch phát triển hệ thống trang trại bò sữa trong nước nhằm từng bước tự chủ nguồn nguyên liệu.
Bước ngoặt quan trọng
Sau khi cấm vận kinh tế được bãi bỏ, Vinamilk bước sang giai đoạn phát triển mới. DN nhập máy móc hiện đại nhằm đẩy mạnh sản lượng và tăng cường chất lượng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong nước. Mô hình liên kết với người nông dân mở rộng vùng chăn nuôi, đồng thời tự mình hình thành các trang trại chăn nuôi bò sữa từ Bắc chí Nam giúp tổng đàn từ 3.000 con năm 1991 đã vượt lên trên 120.000 con năm 2016, cho sản lượng sữa 200.000 tấn/năm.
“Đây là bước ngoặt quan trọng. Nhờ vậy, Vinamilk chủ động nguồn nguyên liệu sữa cho sản xuất. Chiến lược kết hợp hiện đại hóa máy móc thiết bị, công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới cùng vùng nguyên liệu từ 1991 - 2003 đã giúp công ty chiếm đến 75% thị phần sữa đặc”, bà Liên kể.
Sau khi CPH vào năm 2003, sữa Ông Thọ vẫn là sản phẩm chủ lực của Vinamilk, luôn nằm trong top hàng Việt Nam chất lượng cao. Để theo kịp thị hiếu người dùng, công ty mở rộng danh mục sản phẩm, cải tiến mẫu mã, chất lượng, phong phú về chủng loại cho phù hợp với từng nhu cầu sử dụng khác nhau.
“Qua 40 năm, sữa đặc Vinamilk nói chung, sản phẩm sữa đặc Ông Thọ nói riêng, trở nên gần gũi và thân quen với người tiêu dùng Việt Nam qua hình ảnh ly cà phê sữa nóng mỗi sáng, hay món bánh flan thơm ngon, hình ảnh tuổi thơ ăn bánh mì chấm sữa, cùng yaourt mát lành do các bà nội trợ chế biến tại gia. Đây cũng là sản phẩm nằm trong chế độ bồi dưỡng độc hại cho nhiều công nhân trên toàn quốc”, bà Liên chia sẻ.
Ước tính trong hơn 300 triệu lon sữa xuất xưởng trong năm nay, khoảng 34% sẽ dành cho XK.
Minh Trí
