Tại Nghị quyết 278, Chính phủ giao Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu quy định thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân. Việc này để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ vàng.
Tại họp báo thường kỳ quý III, ông Lưu Đức Huy, Phó cục trưởng Chính sách thuế và phí, lệ phí (Bộ Tài chính), cho biết Bộ Tài chính thống nhất với Ngân hàng Nhà nước, trình Chính phủ đưa vào dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân để xem xét thu thuế với giao dịch chuyển nhượng vàng miếng.
"Mức đề xuất ban đầu là thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần", ông Huy nói. và cho biết chính sách này dự kiến không áp dụng với vàng nguyên liệu, trang sức mỹ nghệ. Việc áp dụng cụ thể sẽ được trình Quốc hội giao cho Chính phủ quy định.
 |
|
Bộ Tài chính đề xuất thu thuế 0,1% với giao dịch vàng miếng để tăng minh bạch, hạn chế đầu cơ. |
Đơn cử, ông Nguyễn Văn A. bán 1 lượng vàng với giá 137 triệu đồng. Với mức thuế suất này nếu được áp dụng, ông A sẽ phải nộp 0,1% trên 137 triệu đồng, tương ứng với 137.000 đồng tiền thuế thu nhập cá nhân.
Cơ sở để có đề xuất trên, ông Huy trao đổi thêm: theo quy định, cá nhân không được phép kinh doanh vàng miếng, nên dự thảo không đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân với hoạt động kinh doanh vàng miếng.
Vì vậy, tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng.
Ngay khi Bộ Tài chính công bố dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), trong đó đề xuất đánh thuế 0,1% trên giá chuyển nhượng với giao dịch vàng miếng, các chuyên gia và giới phân tích thị trường cho rằng mức đánh thuế với giao dịch vàng miếng là hợp lý.
Một chuyên gia kinh tế nêu quan điểm: cá nhân chuyển nhượng bất động sản phải nộp thuế 2% giá trị giao dịch; chứng khoán áp mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần. Vì vậy, giao dịch vàng đánh thuế mức như đề xuất của Bộ Tài chính là hợp lý.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng mức thuế này chỉ nên áp dụng với những người giao dịch có mục đích đầu cơ, còn với nhu cầu tích luỹ thì không nên áp thuế. Vì vậy, cần phải phân biệt thế nào là đầu cơ và thế nào là tích lũy, nhằm tránh gây ảnh hưởng những người mua vàng làm của để dành cho những việc quan trọng. "Cái khó là làm sao phân biệt được người dân nắm giữ vàng lâu năm hay nhà đầu tư lướt sóng vàng? Đồng thời, đánh thuế chỉ là một trong rất nhiều giải pháp đồng bộ để chống đầu cơ vàng", chuyên gia này nói.
Bên cạnh một số ý kiến đồng tình với đề suất áp thuế 0,1%, một số ý kiến lo ngại về tính đủ mạnh của chính sách này.
Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín Nguyễn Văn Được cho rằng, thuế suất 0,1% là mức khởi đầu hợp lý nhưng chưa đủ sức nặng để ngăn đầu cơ. Ví dụ, mua bán vàng 1 tỷ đồng, thuế chỉ 1 triệu đồng - con số này không thể khiến giới đầu cơ chùn tay.
Theo chuyên gia này, mức thuế tương tự chứng khoán khiến hiệu ứng điều tiết dòng vốn không rõ rệt. Trong khi với vàng vật chất, mục tiêu chính là giảm tích trữ, hạn chế đầu cơ, thì mức thuế quá thấp sẽ không đủ tác động.
Ông Được đề xuất nên đánh thuế ở mức 0,5% trong giai đoạn đầu, sau đó giảm dần xuống 0,1% khi thị trường vàng được quản lý tập trung, có sàn giao dịch vàng chính thức như mô hình từng thí điểm trước đây.
Cùng chung quan điểm, TS Nguyễn Ngọc Tú, Giảng viên Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội cho rằng, nếu mức thuế quá thấp, việc đầu cơ vàng vẫn tiếp diễn. “Nếu chỉ 0,1%, người đầu cơ không ngần ngại giao dịch số lượng lớn. Tôi cho rằng nên áp dụng mức thuế khoảng 1,5% để đủ sức răn đe”, ông Tú nêu.
Chẳng hạn, với 1 lượng vàng có giá bán hiện nay là 137 triệu đồng, mức thuế 1,5% tương đương 2,03 triệu đồng/lượng. Nếu giao dịch 100 lượng, thuế sẽ là 203 triệu đồng - một con số đủ lớn để người đầu cơ phải cân nhắc kỹ.
Theo các chuyên gia, mục tiêu của thuế giao dịch vàng miếng là điều tiết hành vi, chứ không chỉ thu ngân sách. Nếu mức thuế không đủ khiến giới đầu cơ ‘chùn tay’, thì chính sách khó đạt mục tiêu.
Phản hồi về vấn đề này, Bộ Tài chính cho rằng, việc áp thuế 0,1% chỉ là bước khởi đầu để hình thành cơ chế quản lý thống nhất, sau đó sẽ đánh giá, điều chỉnh dần theo diễn biến thị trường và tác động thực tế.
Thanh Hoa
