Báo cáo Tình hình kinh tế - xã hội quý 3 và 9 tháng đầu năm 2022 do Tổng cục Thống kê mới công bố cho biết, tính đến thời điểm 20/9/2022, tổng phương tiện thanh toán tăng 2,49% so với cuối năm 2021 (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,95%).
Huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,04% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,28%) trong khi tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đã đạt 10,54% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 7,17%), tương đương gấp 2,61 lần tốc độ tăng trưởng huy động vốn. Như vậy, sự lệch pha giữa tăng trưởng tín dụng và tăng trưởng huy động vốn ngày càng được mở rộng.
Tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đã đạt 10,54% trong 9 tháng đầu năm. (Ảnh minh hoạ: Int) |
Có thể thấy giai đoạn này, thanh khoản thị trường liên ngân hàng không còn dồi dào so với giai đoạn trước.
Cùng lúc, nền kinh tế ghi nhận thách thức ổn định vĩ mô: áp lực tỷ giá chưa thể sớm hạ nhiệt, lạm phát kỳ vọng ở mức cao trong dài hạn khiến Ngân hàng Nhà nước có động thái tăng lãi suất điều hành thêm 1%. Theo đó, hàng loạt ngân hàng thương mại đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động, trong đó nhóm “big 4” cũng đã nhập cuộc đua tăng lãi suất.
Liên quan đến động thái tăng lãi suất tiết kiệm, một số chuyên gia cũng cho rằng mức độ biến động của mặt bằng lãi suất tiết kiệm sẽ tiếp tục phụ thuộc nhiều vào độ dồi dào của dòng vốn trên thị trường liên ngân hàng.
Nhiều chuyên gia dự báo, lãi suất tiết kiệm có thể tăng 1-1,5 % trong cả năm 2022. Lãi suất cho vay cũng sẽ tăng, song có độ trễ so với thời điểm tăng của lãi suất tiết kiệm và có sự phân hóa mức tăng, thời điểm tăng giữa các ngành nghề.
Ngoài ra, định hướng xuyên suốt của Ngân hàng Nhà nước vẫn là giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau dịch. Mặc dù vậy, với tăng trưởng tín dụng có thể cao hơn so với cùng kỳ, lãi suất tiết kiệm chịu áp lực tăng, lãi suất cho vay khó có thể tránh khỏi những áp lực nhất định.
Các chuyên gia VCBS dự báo, mặt bằng lãi suất huy động tăng 150-200 điểm trong năm nay, trong khi lãi suất liên ngân hàng nhìn chung sẽ cao hơn đáng kể các năm trước và khó có khả năng thấp hơn ngưỡng 4%.
Cùng chung quan điểm, các chuyên gia tại Công ty Chứng khoán VNDirect cũng cho rằng, lãi suất tiền gửi có thể tăng thêm 30-50 điểm cơ bản từ mức hiện tại trong những tháng cuối năm 2022, trong đó lãi suất tiền gửi 12 tháng bình quân của ngân hàng thương mại có thể tăng lên 6,1-6,3%/năm vào cuối năm nay.
Cũng theo các chuyên gia, đà tăng lãi suất tiền gửi sẽ duy trì sang đến năm 2023 do Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá và các ngân hàng thương mại tăng nhu cầu huy động vốn để tài trợ cho hoạt động cho vay trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ.
Thanh Hoa