Thông tư 52 có nhiều quy định liên quan trực tiếp đến việc đánh giá xếp hạng các TCTD, cách xác định các hệ số, tỷ số, ngưỡng an toàn, chất lượng tài sản… để từ đó xếp hạng, chấm điểm phù hợp đối với các nhóm ngân hàng, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, ngân hàng Hợp tác xã, chi nhánh ngân hàng nước ngoài...
Tuy nhiên, sau 2 năm thực hiện, cơ quan quản lý, các ngân hàng cho rằng, xuất hiện nhiều khó khăn, vướng mắc cần phải sửa đổi bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) dự tính phân các TCTD thành 2 nhóm (nhóm có tổng tài sản trên 100.000 tỷ đồng và nhóm từ 100.000 tỷ đồng trở xuống).
Các TCTD đề nghị NHNN xem xét chia nhỏ xếp hạng trong các xếp hạng lớn A, B, C, D, E thành các mức nhỏ hơn như A1, A2, B1, B2… như các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế. |
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cách phân loại như vậy chưa phù hợp. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký VNBA cho rằng, trong hệ thống TCTD hiện nay, quy mô tổng tài sản của các NHTM không đồng đều và có sự chênh lệch rất lớn về cấp độ.
Những NHTM có quy mô tổng tài sản chênh lệch từ 200.000 - 300.000 tỷ đồng thì cách thức hoạt động, quản trị điều hành và hiệu quả kinh doanh là rất khác nhau. Đặc biệt là đối với các NHTM có quy mô tổng tài sản từ 1 triệu tỷ đồng trở lên (là những NHTM có tầm quan trọng lớn, đóng vai trò trụ cột trong hệ thống ngân hàng và nền kinh tế).
Chẳng hạn, BIDV hiện có tổng tài sản trên 1,5 triệu tỷ đồng, có nhiều đặc thù trong hoạt động do là ngân hàng có vốn Nhà nước. Năm nay, ngân hàng dự kiến sẽ giảm 6.000 - 7.000 tỷ đồng lãi suất, trong khi tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM) của ngân hàng rất mỏng. Với đặc thù hoạt động như vậy, đại diện BIDV cho rằng cần xem xét lại các ngưỡng tính điểm, các chỉ tiêu định lượng về vốn, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu...
Còn đại diện Agribank đề nghị xem xét phân nhóm các ngân hàng với nhiều cấp độ khác nhau, mỗi cấp độ chênh nhau khoảng 200.000 - 300.000 tỷ đồng, nhằm đảm bảo sự công bằng và đánh giá thực tế hơn. “Thông tư 52 và dự thảo Thông tư đang quy định việc tính và trừ điểm dựa trên số lần vi phạm bị xử phạt nhưng không xét trên cùng một mặt bằng về quy mô, mạng lưới, số lượng lao động… là bất hợp lý”, đại diện Agribank cho hay.
Góp ý hoàn thiện dự thảo Thông tư sửa đổi, đại diện Techcombank cho rằng nên điều chỉnh thành 9 mức xếp hạng và điểm xếp hạng được chấm trên thang điểm 10 để ngân hàng có cơ hội cải thiện khi so sánh với các ngân hàng bạn và so sánh với chính mình qua các thời kỳ.
Để tăng cường hiệu quả trong đánh giá, xếp hạng TCTD và làm cơ sở để xây dựng bộ tiêu chí/chỉ tiêu đánh giá tương ứng phù hợp, VNBA đề nghị xem xét phân nhóm các NHTM theo các cấp độ chi tiết hơn; trong đó các NHTM có quy mô tổng tài sản từ 1 triệu tỷ đồng trở lên cần có phương thức đánh giá khách quan, công bằng và giá phù hợp thực tế hơn.
Các TCTD cũng đề nghị NHNN xem xét chia nhỏ xếp hạng trong các xếp hạng lớn A, B, C, D, E thành các mức nhỏ hơn như A1, A2, B1, B2… như các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế để đảm bảo ghi nhận việc phân loại được chính xác và đầy đủ nhất. Việc chia các mức xếp hạng chỉ gồm A, B, C, D, E như hiện tại đang quá rộng. Dải điểm trong một hạng cũng khá lớn khiến nỗ lực của các ngân hàng trong việc cải thiện điểm số chưa được ghi nhận đúng.
Về quy định cách tính điểm xếp hạng, các TCTD đề xuất cộng điểm cho các TCTD tham gia tái cơ cấu TCTD yếu kém. Kiến nghị cho rằng, trong thời gian vừa qua, có một số ngân hàng TMCP rất tích cực và nỗ lực tham gia tái cơ cấu TCTD yếu kém; quỹ tín dụng nhân dân yếu kém. Các ngân hàng này phải dồn rất nhiều tâm huyết, thời gian, công sức và chi phí… trong việc thực hiện triển khai.
Theo đó, khi thực hiện triển khai việc tái cơ cấu TCTD yếu kém, TCTD tham gia sử dụng một phần năng lực tài chính của mình để thực hiện một số hỗ trợ cho TCTD yếu kém, do đó sẽ ảnh hưởng phần nào đến các tỷ số tài chính và kết quả hoạt động của mình khi thực hiện tính toán và chấm điểm.
Do đó, các TCTD đề nghị NHNN xem xét cộng thêm điểm thưởng cho các TCTD này nhằm ghi nhận sự đóng góp của các ngân hàng trong việc triển khai tái cơ cấu, đồng thời, cũng khuyến khích các TCTD mạnh dạn trong việc tham gia tái cơ cấu TCTD yếu kém.
Thanh Hoa