"HTX Đảo Ngọc với mô hình kinh doanh nông nghiệp toàn diện, đã mang lại sự thay đổi tích cực cho cộng đồng xã Mường Bú cũng như nông dân các địa bàn lân cận. Từ trồng cây ăn quả, lúa gạo đến chăn nuôi, mỗi hoạt động đều được quản lý và vận hành theo cách bền vững, mang lại lợi ích lâu dài cho cả HTX và người dân", lãnh đạo ngành nông nghiệp địa phương đánh giá.
Tạo nền tảng kinh tế bền vững
HTX Đảo Ngọc hiện đang quản lý chăm sóc hơn 500ha cây ăn quả (từ 100ha từ thời điểm thành lập năm 2019) gồm các giống xoài lai, nhãn, vải, mít Thái, na,... Bên cạnh đó, HTX trồng xen canh dưa hấu, dưa bở dưới tán cây lâu năm để tăng thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích.
Bà Phạm Thị Ánh - Phó Giám đốc HTX chia sẻ với VnBusiness: “Trồng xen canh các loại cây với nhau giúp bổ sung chất khoáng và ổn định PH cho đất, nói chung là điều tiết được thổ nhưỡng, vì thế vườn cây luôn phát triển xanh tốt. Hiệu quả đem lại cũng hơn nhiều so với trồng độc canh một loại cây. Thu nhập của HTX hàng năm lên tới hàng tỷ đồng”.
Ngoài trồng cây ăn quả, rau màu, HTX còn chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm có giá trị kinh tế cao như: gà đen, gà ngu,... |
Nhờ có kinh nghiệm trong việc xuất khẩu, nên từ khâu chăm sóc, bảo quản, chọn, đóng gói, vận chuyển được các thành viên HTX thực hiện bài bản, vì vậy mà chất lượng được đảm bảo hơn.
Trước đó, năm 2014, HTX đã liên kết với các hộ nông dân có vườn xoài cổ, na Thái tại địa phương nhưng bị thoái hóa, sâu bệnh, sản phẩm không bảo đảm chất lượng. HTX đã đầu tư cải tạo, diệt trừ sâu bệnh, triển khai ghép toàn bộ diện tích và thực hiện sản xuất theo quy trình VietGAP. Sau 3 năm, toàn bộ diện tích này đã phục hồi, phát triển tốt và bắt đầu cho sản phẩm ổn định đến thời điểm hiện tại.
Bên cạnh đó, HTX cũng phối hợp với chính quyền địa phương vận động những hộ dân có đất liên kết với HTX để cải tạo, lai ghép những cây trồng kém chất lượng, để tạo ra các sản phẩm tốt cung cấp cho thị trường. Hiện nay, HTX cũng đã liên kết với các hộ dân ở xã Nặm Păm đầu tư chăm sóc thêm 20 ha bưởi da xanh.
Điểm nổi bật trong phương thức canh tác của HTX để tạo tiền đề vững chắc cho quá trình trồng trọt là việc áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại, giảm thiểu sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón hóa học, từ đó bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm. Những khu vườn cây ăn quả không chỉ giúp gia tăng thu nhập cho người dân, mà còn tạo nên cảnh quan xanh tươi, giúp cải thiện môi trường sống cho cộng đồng.
Mở rộng liên kết sản xuất với nông dân
Theo các thành viên HTX, từ đầu năm nay, toàn bộ hơn hơn 500ha cây ăn quả của HTX dù hoa và đậu quả rất đều, nhưng do thời tiết nắng nóng kéo dài, cũng như mưa liên tục khiến quả non bị rụng nhiều. Song, HTX đã kịp thời triển khai các biện pháp kỹ thuật chăm sóc, nên mặc dù năng suất có giảm, nhưng mẫu mã, chất lượng sản phẩm vẫn bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu.
Mỗi ngày trung bình, HTX thu hoạch từ 15 - 20 tấn quả, sản phẩm chủ yếu tiêu thụ ở thị trường Hà Nội, các tỉnh miền Bắc và đã xuất khẩu tiểu ngạch hơn 50 tấn sang thị trường Trung Quốc.
Thông qua việc mở rộng liên kết với nông dân, HTX Đảo Ngọc đã góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, sản phẩm bảo đảm chất lượng, tiêu chuẩn xuất khẩu và tạo việc làm cho lao động địa phương.
Hiện, HTX Đảo Ngọc đứng ra thu mua toàn bộ các sản phẩm của bà con với mức giá cao nhất. |
Hiện nay, ngoài tạo việc làm thường xuyên cho hơn 10 lao động địa phương với mức thu nhập hơn 6 triệu đồng/người/tháng, trung bình mỗi ngày, HTX thuê thêm hơn 20 lao động để thu hoạch và vận chuyển hàng hóa.
Vất vả, khó khăn nhất là việc hái quả, vì là vườn xoài cổ thụ cây cao, tán rộng, quả xoài to, trung bình từ 0,8 - 1,2 kg/quả, có những quả nặng đến 1,5 kg, nên mỗi nhóm phải từ 2-3 người hỗ trợ nhau dùng sào bằng tre dài gần chục mét mới có thể hái được những quả trên cao, mỗi cây xoài có thể thu hoạch từ 2-3 tạ quả.
Bên cạnh trồng cây ăn quả, HTX Đảo Ngọc cũng đẩy mạnh trồng lúa đặc sản. Theo đó, với diện tích ruộng lớn trải dài ven sông Đà, HTX đã triển khai canh tác nhiều giống lúa nếp nương chất lượng cao, đảm bảo nguồn cung lúa gạo cho địa phương và các vùng lân cận.
Các giống lúa được chọn lọc kỹ lưỡng, đảm bảo khả năng chống chịu sâu bệnh và thích nghi với điều kiện khí hậu khắc nghiệt của vùng núi. Đồng thời, HTX cũng đã mạnh dạn áp dụng các kỹ thuật mới trong việc tưới tiêu, sử dụng phân bón hữu cơ và quy trình sản xuất sạch, nhằm nâng cao hiệu quả canh tác cũng như bảo vệ môi trường.
Ngoài ra, HTX lựa chọn nuôi các loại gia súc phổ biến như trâu, bò, lợn, cùng với các loại gia cầm như gà, vịt. Đặc biệt, trâu và bò được nuôi thả tự nhiên trên các đồng cỏ rộng lớn của địa phương nên phát triển khỏe mạnh và cho thịt ngon, chất lượng cao. Bên cạnh đó, HTX cũng khuyến khích các hộ gia đình ứng dụng mô hình nuôi theo tiêu chuẩn an toàn sinh học, nhằm giảm thiểu dịch bệnh.
"Lợi ích lớn nhất từ việc chăn nuôi của HTX không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thịt tươi cho thị trường địa phương mà còn ở khả năng tái sử dụng nguồn phụ phẩm. Phân chuồng được sử dụng làm phân bón hữu cơ cho cây trồng, tạo ra một hệ sinh thái khép kín, tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường", Giám đốc Phạm Thị Ánh thông tin.
Xác định rõ hướng đi
Đặc biệt, trong chiến lược phát triển cây ăn quả, chăn nuôi, HTX Đảo Ngọc luôn chú trọng đến quản lý chất lượng từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Các thành viên HTX đều được hướng dẫn sử dụng quy trình trồng trọt, chăn nuôi sạch theo tiêu chuẩn VietGAP.
Lãnh đạo xã Mường Bú đánh giá, HTX Đảo Ngọc không chỉ là nơi tập trung các hoạt động sản xuất, mà còn là một mô hình kinh tế tập thể gắn kết chặt chẽ với cộng đồng. Các thành viên HTX đều là những hộ gia đình sinh sống tại địa phương, và mỗi hộ đều đóng góp một phần vào sự phát triển chung. Sự gắn kết này không chỉ giúp tăng cường sức mạnh sản xuất, mà còn tạo ra sự hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng, giúp các hộ gia đình vượt qua những khó khăn trong quá trình canh tác và chăn nuôi.
Các sản phẩm của HTX đều được kiểm soát chất lượng chặt chẽ trước khi xuất bán đến tay người tiêu dùng. |
Bên cạnh đó, HTX Đảo Ngọc còn tạo cơ hội việc làm cho nhiều lao động địa phương, đặc biệt là những lao động không có đất canh tác hoặc không có điều kiện tự sản xuất. Những công việc như chăm sóc vườn cây, nuôi gia súc, thu hoạch mùa màng đã giúp nhiều người có thu nhập ổn định, cải thiện đời sống.
HTX liên tục tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về kỹ thuật nông nghiệp, quản lý tài chính và kinh doanh cho các thành viên. Điều này không chỉ giúp nâng cao tay nghề, kiến thức cho người dân mà còn tạo điều kiện để họ tiếp cận với các thị trường lớn, mở rộng kinh doanh và cải thiện đời sống kinh tế.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển, HTX Đảo Ngọc đã xây dựng những chiến lược cụ thể để hướng tới sự phát triển bền vững và mở rộng quy mô trong tương lai, xây dựng thương hiệu nông sản của riêng mình, nhằm nâng cao giá trị sản phẩm và tạo sự khác biệt trên thị trường.
Không chỉ giúp cải thiện thu nhập, mô hình HTX còn góp phần bảo vệ môi trường, phát triển xã hội, và mở ra những cơ hội mới cho tương lai. "Trong những năm tới, với chiến lược phát triển bền vững, HTX Đảo Ngọc kỳ vọng sẽ tiếp tục vươn xa, không chỉ trở thành điểm sáng trong nông nghiệp của Sơn La mà còn trên toàn quốc", Giám đốc Phạm Thị Ánh bày tỏ.
Lê Hồng