Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đã chính thức có báo cáo gửi Văn phòng Chính phủ và các bộ, ngành kiến nghị về vụ hải quan mở tờ khai xuất khẩu gạo lúc nửa đêm.
VFA kiến nghị cho xuất khẩu số gạo còn tồn ở các cảng (Ảnh: Internet) |
Theo VFA, việc đăng ký tờ khai bất ngờ được triển khai lúc 0 giờ Chủ nhật 12/4 mà không có một thông tin chính thức nào trước đó từ các bên có trách nhiệm liên quan về thời gian mở hệ thống cũng như không có một nhân sự nào của Tổng cục Hải quan/ Cục Hải quan địa phương/ Chi cục Hải quan cửa khẩu tiếp nhận hay trực hệ thống ngay thời điểm nhạy cảm này, dẫn đến các thương nhân hoàn toàn bị động.
Trong khi đó, theo VFA, từ ngày 24/4/2020 đến ngày 10/4/2020, phía cơ quan hải quan đã nắm rất rõ về việc có hàng trăm nghìn tấn gạo của nhiều thương nhân đã lên đến các cảng, sẵn sàng cho xuất khẩu và chưa thể đăng ký tờ khai hải quan cũng như không thông quan được sau lệnh dừng thông quan hôm 24/3 của Tổng cục Hải quan. Việc “nằm chờ" ở cảng trong một thời gian khiến những doanh nghiệp này đang chịu gánh nặng chi phí lên tới hàng tỷ đồng.
Trước bức xúc của nhiều doanh nghiệp trong vụ mở tờ khai lúc nửa đêm, VFA kiến nghị giải tỏa toàn bộ lượng gạo hàng hoá đã sẵn sàng tại các cảng. Kiến nghị này nhằm tạo điều kiện cho các thương nhân khai tiếp những đơn hàng còn đang khai dở dang và cho thông quan hết toàn bộ số lượng gạo hàng hoá đã nằm trên cảng trong thời gian sớm nhất có thể. Số lượng thực tế không vượt quá 300.000 tấn.
Hiệp hội cũng kiến nghị tiếp tục cho phép xuất khẩu lại gạo nếp và các mặt hàng gạo hữu cơ không giới hạn số lượng do thực tế phân khúc này hoàn toàn không ảnh hưởng đến cân đối cung cầu lương thực trong nước.
Đáng chú ý, về hạn ngạch 400.000 tấn, VFA đề nghị tiến hành kiểm hóa thực tế đối với các thương nhân đã truyền tờ khai, kiểm tra số container, số seal thực tế của container hàng có đúng với số container, số seal đã được truyền qua mạng để mở tờ khai hay không.
Việc làm này có thể phát hiện thương nhân khai khống nhằm giữ số lượng hạn ngạch. Và các cơ quan thẩm quyền cần áp dụng các biện pháp chế tài đối với các thương nhân đã truyền tờ khai nhưng không xuất trình đúng, đủ số lượng hàng hóa, số container đóng hàng xong như đã khai báo. Hủy bỏ toàn bộ tờ khai được truyền của thương nhân tại hệ thống nếu phát hiện việc khai khống số lượng, khai khống số container, không xuất trình được hàng hóa khi kiểm hóa...
Về phía hải quan, VFA đề nghị phải công khai, minh bạch về thời gian mở hệ thống cho khai hải quan, có văn bản triển khai cụ thể để Cục Hải quan địa phương, Chi cục Hải quan cửa khẩu và thương nhân biết để thực hiện.
Lê Thúy