So với Tp.HCM, Đồng Nai và Bình Dương, ô nhiễm môi trường ở Bình Phước chưa phải là vấn đề bức xúc. Nhưng trong 8 KCN đang hoạt động, với tổng diện tích 5.202ha, thì lĩnh vực sản xuất đa dạng, nhiều ngành nghề ảnh hưởng đến môi trường như: luyện kim, hóa chất, dệt, nhuộm, sản xuất các sản phẩm từ kim loại, chế biến gỗ, thức ăn gia súc.
|
Bãi chôn lấp, đổ thải không đúng quy định của một DN ở Bình Phước
DN, khu dân cư là “thủ phạm”
Ngoài KCN, các cơ sở sản xuất công nghiệp - TTCN nhỏ lẻ hoạt động chủ yếu ở lĩnh vực chế biến mủ cao su, tinh bột mì; trang trại chăn nuôi heo, gà tập trung; kinh doanh dịch vụ ăn uống và giết mổ gia súc, gia cầm... cũng trực tiếp gây ô nhiễm môi trường.
Hầu hết hệ thống xử lý nước thải không có hoặc có nhưng công nghệ lạc hậu, không đạt chuẩn. Tình trạng xả thẳng nước thải bẩn ra sông, suối phổ biến ở các xã có cơ sở chế biến, sản xuất công nghiệp.
“Vì không muốn gây phiền hà cho DN và chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở trước khi xử phạt, nên Phòng Cảnh sát môi trường (PC49 - Công an tỉnh) thường theo dõi, nắm tình hình và cảnh báo trước để DN xử lý. Đơn vị chỉ trực tiếp kiểm tra và xử phạt khi nắm chắc DN vi phạm nhiều lần mà thiếu hợp tác khắc phục hậu quả”, Đại tá Lê Trường Sơn cho biết.
Tuy ở khu dân cư, chủ yếu là rác thải sinh hoạt, nhưng việc xử lý thiếu chuyên nghiệp và nhiều huyện chưa có công ty xử lý rác thải nên nhiều “núi rác” lộ thiên đang gây hậu quả rất nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe con người.
Đơn cử như ở khu vực giáp ranh giữa 2 xã Phú Riềng (huyện Phú Riềng) và xã Thuận Lợi (huyện Đồng Phú), người dân phải sống chung với mùi hôi thối từ nước - rác thải đã rất nhiều năm. Bãi rác chất cao như núi, ô nhiễm nặng nề lại nằm ở địa thế cao nên chỉ cần vài đợt mưa to, nước bẩn lại chảy xuống theo dòng suối, ngấm xuống đất gây ô nhiễm mạch nước ngầm lẫn sông, suối. Và dù đứng trước mối đe dọa bệnh tật từ hiểm họa này nhưng người dân vẫn phải sử dụng giếng đào, nước sông, suối để ăn uống, sinh hoạt hằng ngày.
Chính quyền hai huyện Bù Gia Mập (cũ) và Đồng Phú đã nhận được phản ánh của cử tri các xã qua nhiều lần tiếp xúc, nhưng đến giờ vẫn chưa có phản hồi bằng văn bản, hay có bất kỳ động thái nào nhằm dẹp bỏ bãi rác khổng lồ này. Đống rác ở thôn Thuận Bình, xã Thuận Lợi cứ ngày một phình to hơn, tràn ra nửa con đường liên thôn đi xã Phú Riềng.
Công ty môi trường cũng vi phạm
Với chức năng thu gom, xử lý rác thải công nghiệp thông thường, nước - rác thải sinh hoạt nhưng thời gian qua, công ty CP Đầu tư và phát triển công nghệ môi trường Bình Phước đã vi phạm nghiêm trọng việc bảo vệ môi trường (BVMT). Năm 2015, công ty đã phải nộp phạt 802,5 triệu đồng do vi phạm BVMT.
Năm 2014, PC49 phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh, chính quyền xã và Viện MT&TN thuộc Đại học Quốc gia Tp.HCM kiểm tra thực tế và khai quật các điểm chôn lấp chất thải rắn của công ty. Theo đó, trong khuôn viên công ty (ấp 1, xã Tiến Hưng, thị xã Đồng Xoài) đã chôn lấp 204 tấn và đổ ngoài khuôn viên 187,7 tấn rác thải chưa qua xử lý. Do không xây dựng hệ thống thu gom nước thải nên khi trời mưa, đống rác rỉ nước chảy tràn lan ra khuôn viên công ty, bốc mùi hôi thối và gây ô nhiễm môi trường.
Sau khi đoàn lấy 20 mẫu chất thải rắn, 2 mẫu nước thải để phân tích, giám định, cho kết quả: 100% (187,7 tấn) rác chưa chôn lấp có chất thải nguy hại và hơn 70% (204 tấn) được chôn lấp có chất thải nguy hại có hàm lượng benzen vượt 1,34-6,22 lần (tính theo nồng độ ngâm chiết) và từ 1,05 - 4,5 lần (tính theo hàm lượng tuyệt đối giá trị quy định của ngưỡng chất thải nguy hại theo QCVN 07/2009-BTNMT ngày 16/11/2009 của Bộ TN&MT).
Đối với rác thải sinh hoạt, công ty từng cam kết trong báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt là sau khi xử lý xong sẽ được công ty sử dụng làm phân bón, đóng gạch nhưng trên thực tế, công ty chỉ đem chôn lấp. Khối lượng chôn lấp mà ngành chức năng đo đạc được tại hố chôn lấp là 900 tấn.
BVMT là trách nhiệm chung mà mọi cấp, ngành và cá nhân đều phải chung tay. Nhưng trên địa bàn tỉnh hiện nay, mối lo về nước - rác thải tại các nhà máy, cơ sở chế biến cao su, gần 20 bệnh viện, trung tâm, phòng khám y tế và khu dân cư ở nông thôn do tự chôn lấp... đang là mối lo thường trực nhất và rất cần được thực hiện rốt ráo, triệt để nhằm tránh hệ lụy về sau.
Ngọc Tú
