Tại huyện biên giới Đồng Văn của tỉnh Hà Giang, tỷ lệ đồng bào DTTS chiếm gần 90%. Nhằm thúc đẩy, phát huy vai trò phụ nữ trong chuyển đổi số (CĐS), Huyện Đồng Văn tích cực phối hợp, triển khai các chương trình chuyển giao tiến bộ KHCN, hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế. Qua đó, xuất hiện nhiều gương điển hình.
Bán hàng trên sàn thương mại điện tử
Với quyết tâm đánh thức khát vọng làm giàu trên Cao nguyên đá, sau khi tốt nghiệp đại học, cô gái Cờ Lao Lưu Thị Hòa trở về quê, thành lập HTX Nông, lâm nghiệp và Dịch vụ thương mại tổng hợp Po Mỷ, thị trấn Đồng Văn, với mục tiêu hình thành hệ thống cung cấp thực phẩm đặc trưng từ nguồn nông sản sạch quê hương.
Chị Lưu Thị Hòa, Giám đốc HTX chia sẻ, HTX đã kết hợp với gần 200 hộ dân huyện Đồng Văn xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản, cung cấp các sản phẩm đặc hữu vùng lõi Cao nguyên đá như: Mật ong Bạc hà, quả lê, củ Sâm khoai, rau, củ sạch.
![]() |
Nhiều HTX vùng đồng bào DTTS đã ứng dụng CĐS trong quản trị, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm. |
Mỗi năm, trung bình HTX Po Mỷ đưa ra thị trường khoảng 4.000 lít mật ong, hàng chục nghìn tấn Sâm khoai, lê, rau các loại. Đa dạng mặt hàng, HTX sản xuất thêm các đặc sản như: Thịt trâu, bò, cá gác bếp, lạp sườn hun khói, phở Sâm khoai, mứt lê, lê sấy…
Đồng thời, chủ động xây dựng các điểm giới thiệu sản phẩm nông sản, HTX đã triển khai thành công chuỗi cửa hàng “Về bản” tại Hà Nội và liên kết với nhiều địa phương trên cả nước.
Chị Hòa cho biết, do đặc điểm địa lý, giao thông chia cắt, trình độ dân trí của một bộ phận người dân chưa cao nên việc số hóa quy trình, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất còn gặp đôi chút khó khăn. CĐS là tất yếu, nhưng không phải hoàn toàn, do vậy, HTX xác định nâng cao nhận thức của bà con vùng cao trong cách làm việc và tập trung xây dựng vùng nguyên liệu sạch, chất lượng là khâu then chốt.
Song song với đó là ứng dụng CĐS trong quản trị, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm. Giờ đây, các thành viên, hộ liên kết với HTX ứng dụng tối đa dịch vụ chat nhóm trong trao đổi công việc, chăm sóc khách hàng và bán hàng online. Chú trọng số hóa thông tin sản phẩm qua tem truy xuất nguồn gốc, mã QR Code, giúp khách hàng thuận tiện truy cập link dẫn tới website, fanpage của HTX.
Về việc quảng bá, bán hàng, ngoài các kênh truyền thống, HTX Po Mỷ đưa sản phẩm lên sàn giao dịch thương mại điện tử như: Postmart, Lazada, Sendo, Tiktok, Shopee... và thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Tỷ lệ bán hàng online hiện chiếm khoảng 70 – 80% tổng mức bán lẻ hàng hóa của HTX. Thông qua nền tảng internet, HTX có thể kết nối, tương tác với khách hàng ở mọi lúc, mọi nơi, cả khách nước ngoài. Thuận lợi trong bán hàng, thành viên HTX còn sáng tạo nhiều nội dung trực tuyến, không chỉ đơn thuần mua hàng hóa, khách hàng còn mua cả cảm xúc khi được trải nghiệm về vùng nguyên liệu, công đoạn công phu để tạo ra sản phẩm.
“CĐS từ sớm đã giúp HTX Po Mỷ tiến xa, phát triển vững chắc sau hơn 6 năm thành lập với tổng doanh thu đạt 2,5 tỷ đồng/năm, nhiều hộ thành viên nhờ bán được hàng đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu từ CĐS”, chị Hòa nói.
Cần thích ứng nhanh chóng với 4.0
Có thể thấy, cuộc cách mạng 4.0 với cốt lõi là CĐS đang tạo ra cơ hội tuyệt vời cho phụ nữ DTTS. Đây là động lực cho những ai còn đang “ủ mình” vươn lên bứt phá, năng động, làm chủ khoa học, công nghệ để đẩy nhanh quá trình tiếp cận với thị trường, dễ dàng cọ sát và đảm bảo nguồn thu nhập.
Tuy nhiên, hành trình này cũng gặp nhiều thử thách khi kỹ năng của phụ nữ DTTS còn hạn chế, sức cạnh tranh lớn, đòi hỏi liên tục đổi mới và có giải pháp khác biệt để phát triển lâu dài.
Nhiều mô hình HTX vùng dân tộc thiểu số không chỉ phát triển kinh tế mà còn tạo điều kiện phát triển toàn diện, nhất là những phụ nữ yếu thế, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn.
Tiêu biểu như mô hình HTX chăn nuôi tổng hợp Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa thu hút 15 thành viên DTTS tham gia. Đây là mô hình nhằm hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế và thực hiện có hiệu quả công tác bình đẳng giới ở địa phương.
Để giúp mô hình HTX hoàn thiện các thủ tục pháp lý và hoàn thiện kỹ năng quản lý, tỉnh Thanh Hóa đã hướng dẫn về quy trình thành lập HTX do phụ nữ làm chủ, phối hợp với công ty giống cây trồng, vật nuôi để tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi theo phương pháp mới cho các thành viên tham gia mô hình.
![]() |
Nhiều phụ nữ DTTS đã mạnh dạn ứng dụng CĐS trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, góp phần xóa đói, giảm nghèo. |
Để mô hình HTX hoạt động có hiệu quả, HĐQT HTX chăn nuôi tổng hợp Vĩnh Yên đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ ngay từ đầu, chủ động triển khai các hoạt động sản xuất, hỗ trợ kết nối tiêu thụ… đảm bảo cung ứng các nông sản an toàn mang thương hiệu đặc trưng vùng miền của địa phương, áp dụng công nghệ 4.0 vào việc vận hành HTX, nhất là ứng dụng và phát triển thương mại điện tử, nâng cao chất lượng sản phẩm phát triển các sản phẩm OCOP, góp phần thực hiện công cuộc xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.
Hỗ trợ phụ nữ DTTS phát triển toàn diện
Thông qua việc thành lập mô hình HTX do phụ nữ làm chủ, càng khẳng định vai trò của phụ nữ trong việc tham gia phát triển kinh tế, nhất là tham gia phát triển HTX. Có thể khẳng định, mô hình kinh tế HTX đã góp phần tích cực triển khai các đề án, chương trình, giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả các chỉ tiêu về bình đẳng giới, hỗ trợ phụ nữ nói chung và phụ nữ đồng bào DTTS nói riêng có điều kiện phát triển toàn diện, nhất là những phụ nữ yếu thế, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn.
Nhiều phụ nữ DTTS đã mạnh dạn ứng dụng CĐS, áp dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và tiêu thụ, đa dạng hóa ngành nghề, tạo thu nhập, giúp nhau thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Bà Đỗ Thị Thu Thảo, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam chia sẻ, hiện nay, các hoạt động hỗ trợ phụ nữ DTTS phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững được các cấp Hội Liên hiệp Phụ nữ trên cả nước tích cực triển khai thực hiện. Qua đó nâng cao quyền năng kinh tế giúp phụ nữ DTTS thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nâng cao vị thế trong gia đình, cộng đồng và xã hội, thúc đẩy bình đẳng giới.
Đồng thời Hội phụ nữ Việt Nam cũng hỗ trợ nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ DTTS, chú trọng ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, góp phần để phụ nữ vùng đặc biệt khó khăn tiếp cận được công nghệ, nâng cao giá trị sản xuất và sản phẩm, cải thiện đời sống, xóa đói, giảm nghèo thúc đẩy bình đẳng giới trong vùng đồng bào DTTS.
“Nhiều phụ nữ DTTS ngày càng tự tin, khẳng định vị thế của mình trong xã hội, đặc biệt, bằng việc ứng dụng công nghệ 4.0 và sản xuất kinh doanh”, bà Đỗ Thị Thu Thảo cho biết.
Hoàng Hằng