Ngày 31/5/2020, Quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC - thuộc Bộ KH&ĐT) công bố Báo cáo Đổi mới Sáng tạo và Đầu tư Công nghệ Việt Nam 2020.
 |
|
Khủng hoảng luôn là chất xúc tác mạnh mẽ để các mô hình kinh doanh đột phá xuất hiện. |
Theo báo cáo, 2020 là một năm thử thách nhưng ẩn chứa nhiều cơ hội đối với bối cảnh đầu tư đổi mới sáng tạo và công nghệ toàn cầu, và thị trường Việt Nam không phải ngoại lệ. Tổng số vốn đầu tư vào các startup công nghệ Việt Nam đạt 451 triệu USD, giảm 48% so với năm 2019, chủ yếu do sự vắng bóng của các khoản đầu tư đáng kể đã được các công ty lớn khép lại trong năm trước.
Tuy nhiên, số lượng các khoản đầu tư giảm không đáng kể, ở mức 17%, trong đó ghi nhận 60 thương vụ vào nửa cuối năm - con số tương đương với cùng kỳ năm trước. Sau giai đoạn sụt giảm mạnh vào quý I, hoạt động đầu tư mạo hiểm bắt đầu hồi phục từ quý II trở đi.
Đồng thời, nguồn vốn đổ vào các lĩnh vực đa dạng. Thanh toán và bán lẻ tiếp tục là lĩnh vực nhận được nhiều nhất những khoản đầu tư giá trị lớn nhờ vai trò chủ chốt trong sự phát triển của nền kinh tế Internet. Một số ngành như HRTech (công nghệ nhân sự), PropTech (công nghệ bất động sản) tiếp tục thu hút vốn đầu tư, trong khi các ngành như EdTech (công nghệ giáo dục), MedTech (công nghệ y tế), và SaaS (phần mềm dạng dịch vụ) đang tăng dần lên do sự thay đổi trong hành vi của người tiêu dùng và các doanh nghiệp sau dịch COVID-19.
Đặc biệt, trong bối cảnh khó khăn chung của các nền kinh tế toàn cầu bởi đại dịch COVID-19, báo cáo cho biết, số lượng nhà đầu tư nước ngoài giảm nhẹ trong năm 2020 cho thấy Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút các nhà đầu tư. Hoạt động mạnh mẽ nhất đến từ các nhà đầu tư trong nước và các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc và Singapore, trong khi số lượng các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản giảm đáng kể.
Đồng thời, nguồn vốn ổn định vào các startup giai đoạn đầu đặc biệt quan trọng đối với "sức khỏe" của toàn bộ hệ sinh thái đầu tư mạo hiểm. Do Ventures ghi nhận hơn một nửa trong tổng số lượng thương vụ đầu tư vào startup công nghệ Việt Nam được thực hiện bởi các quỹ đầu tư nội địa. Đây là chỉ dấu cho thấy vai trò quan trọng của các nhà đầu tư trong nước trong việc hỗ trợ startup giai đoạn đầu tiếp tục tiến xa hơn trong giai đoạn nhiều thử thách như hiện nay.
Về triển vọng năm 2021, mặc dù thị trường đầu tư công nghệ Việt Nam có sự chững lại khó tránh khỏi do tác động của COVID-19, các nhà sáng lập tại Việt Nam đã tận dụng mọi nguồn lực có thể để trụ vững và tiếp tục phát triển. "Khủng hoảng luôn là chất xúc tác mạnh mẽ để các mô hình kinh doanh đột phá xuất hiện. Với những nỗ lực từ phía Chính phủ nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số và tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, startup Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội để bứt phá khi hoạt động đầu tư dần phục hồi", báo cáo đánh giá.
Với vai trò là cơ quan hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc NIC cho biết: “NIC đang nghiên cứu và đề xuất xây dựng môi trường pháp lý cho đổi mới sáng tạo Việt Nam và các chương trình, chính sách đặc thù, cơ chế thử nghiệm hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”.
Trong khi đó, bà Lê Hoàng Uyên Vy, Giám đốc điều hành Do Ventures khẳng định: “Thách thức đã trải dài toàn bộ năm 2020 và có lẽ vẫn sẽ chưa dừng lại trong thời gian sắp tới. Tuy nhiên, là những người hoạt động trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chúng tôi luôn nhìn thấy cơ hội trong khó khăn. Do Ventures tin vào năng lực vượt lên những trở ngại để tạo ra những giá trị mới cho xã hội của các nhà sáng lập tại Việt Nam, đồng thời cam kết luôn sát cánh hỗ trợ họ trong những giai đoạn then chốt".
Lê Thúy
