Ngày 19/6, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam đã công bố báo cáo cập nhật tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 6/2023, trong đó nêu ra một số lưu ý quan trọng.
Báo cáo nhận định, nhu cầu bên ngoài tiếp tục yếu và những bất ổn toàn cầu đang có tác động bất lợi đến nền kinh tế, dẫn đến xuất khẩu và nhập khẩu bị thu hẹp, và sản xuất công nghiệp chậm lại. Trong khi tiêu dùng trong nước (thể hiện qua doanh thu bán lẻ) vẫn khá vững và có thể so sánh với mức tăng trước đại dịch, tăng trưởng tín dụng tiếp tục chậm lại, phản ánh nhu cầu tín dụng yếu.
Cụ thể, doanh thu bán lẻ đã tăng mạnh 11,5% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, tăng trưởng doanh thu bán hàng hóa cải thiện từ 9,7% (so với cùng kỳ năm ngoái) trong tháng 4 lên 10,9% (so với cùng kỳ năm ngoái) trong tháng 5. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng doanh thu dịch vụ giảm từ 19,2% (so với cùng kỳ) trong tháng 4 xuống còn 7,6% (so với cùng kỳ) trong tháng 5.
Tăng trưởng tín dụng tiếp tục chậm lại phản ánh nhu cầu vốn của nền kinh tế đang suy yếu. |
Lạm phát chỉ số giá tiêu dùng (CPI) ghi nhận giảm tháng thứ tư liên tiếp, từ mức 2,8% (so với cùng kỳ năm ngoái) trong tháng 4 xuống 2,4% (so với cùng kỳ) trong tháng 5 do giá năng lượng toàn cầu và chi phí vận tải trong nước giảm. Lạm phát cơ bản vẫn còn ở mức khá cao (4,5% so với cùng kỳ năm ngoái) trong tháng 5, so với tháng 4 (4,6% so với cùng kỳ năm ngoái).
Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) đã tăng 0,1% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng giảm 0,5% so với tháng 4. Xuất khẩu hàng hóa thấp hơn 6% so với một năm trước do nhu cầu bên ngoài yếu. Nhập khẩu giảm 18,4% trong tháng 5/2023 (so với cùng kỳ năm trước), phản ánh nhu cầu đối với nguyên liệu đầu vào của cả doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước tiếp tục chậm lại.
WB nhận định, điều này có thể cho thấy hoạt động sản xuất và xuất khẩu sẽ còn tiến triển chậm trong những tháng tới.
Đáng ngại, cam kết vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đã chậm lại trong tháng 5/2023 do những bất ổn toàn cầu tiếp tục ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư. Vốn FDI giải ngân đạt 1,8 tỷ USD trong tháng 5/2023, tương đương với cùng kỳ năm 2022.
Cũng theo báo cáo, tăng trưởng tín dụng tiếp tục chậm lại, giảm từ 9,2% (so với cùng kỳ) trong tháng 4/2023 xuống còn 9,0% (so với cùng kỳ) trong tháng 5 và phản ánh nhu cầu đang suy yếu. Chi tiêu công đã tăng 27,8% (so với cùng kỳ) trong tháng 5/2023.
WB nhận định, trường hợp điều kiện tài chính toàn cầu thắt chặt hơn, nhu cầu bên ngoài có thể suy yếu hơn nữa ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Hơn nữa, các chuyên gia cảnh báo, miền Bắc bắt đầu bị thiếu điện sinh hoạt và sản xuất vào cuối tháng 5, nếu không được giải quyết kịp thời có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế.
Trước thực trạng trên, WB khuyến nghị: Khi lạm phát có dấu hiệu giảm dần, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã nới lỏng các chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, cơ quan điều hành chính sách tiền tệ sẽ cần theo dõi chặt chẽ sự khác biệt trong xu hướng điều hành chính sách tiền tệ của Việt Nam so với các nước khác, điều mà có thể tạo ra áp lực lên dòng vốn và tỷ giá.
Về giải pháp, WB khuyến nghị cần đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công (bao gồm cả các Chương trình mục tiêu quốc gia) sẽ hỗ trợ tổng cầu và tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn. Đồng thời, ưu tiên đầu tư vào công nghệ kỹ thuật số và công nghệ xanh, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững lâu dài.
“Trong khi hoạt động xuất khẩu chế biến, chế tạo chậm lại và việc làm trong lĩnh vực sản xuất bị ảnh hưởng, điều quan trọng là phải nhanh chóng xác định và hỗ trợ những người lao động và các hộ gia đình bị ảnh hưởng thông qua hệ thống bảo trợ xã hội. Hợp lý hóa các thủ tục hành chính và loại bỏ các rào cản pháp lý sẽ giúp thúc đẩy các hoạt động kinh doanh và đầu tư cần thiết cho tăng trưởng kinh tế”, báo cáo nêu.
Thanh Hoa