15 giờ chiều ngày 23/5, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã tăng 680 đồng/lít xăng E5 RON 92, tăng 670 đồng/xăng RON 95. Đây là đợt tăng giá thứ tư liên tiếp từ 21/4 đến nay, và sau đợt tăng này, giá xăng RON 95-III đã lập đỉnh mới, lên 30.650 đồng/lít; giá xăng E5 RON 92 là 29.630 đồng/lít.
Áp lực của việc tăng giá xăng đang ngấm dần
Giá xăng dầu tăng đang ảnh hưởng rất lớn tới giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu như mỳ tôm, dầu ăn, trứng, sữa... Trong đó, khảo sát thị trường cho thấy hiện mỗi lít dầu ăn đã tăng thêm khoảng 15.000 đồng/lít, lên mức khoảng 50.000 đồng/lít so với cùng thời điểm năm 2021.
![]() |
Giá dầu ăn ở thị trường trong nước đã liên tục tăng mạnh trong thời gian qua. |
Giá xăng dầu tăng chắc chắn người dân sẽ khó khăn nhưng đó cũng chỉ là bề nổi của "tảng băng chìm" là câu cảm thán mà ông Trần Quốc Mạnh, Tổng Giám đốc Công ty phát triển sản xuất thương mại Sài Gòn (Sadaco) đưa ra.
Ông Mạnh cho rằng với doanh nghiệp, áp lực của việc tăng giá xăng sẽ ngấm dần, nếu tình hình không thay đổi thì doanh nghiệp sẽ gục ngã, một khi đi xuống thì rất khó phục hồi. Lãnh đạo Sadaco kiến nghị chính sách giảm thuế, phí với xăng dầu cần phải được thực hiện nhanh hơn, "mạnh tay" hơn, bởi với mức giá xăng dầu như hiện tại đã quá sức chịu đựng với doanh nghiệp.
Trong khi đó, TS. Vũ Tiến Lộc, Đại biểu Quốc hội Khoá XV, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho rằng dịch COVID-19 chưa qua, chiến tranh Nga - Ukraine xảy đến giống như "mây đen bao phủ" nền kinh tế thế giới. Năm 2021, nền kinh tế Việt Nam đã lỡ nhịp phục hồi, năm nay chúng ta cần phải triển khai các giải pháp hỗ trợ để lấy lại đà tăng trưởng.
Tuy nhiên, ông Lộc lưu ý tới một động thái là các nước trên thế giới đang chống lạm phát bởi đây là nguy cơ lớn nhất. "Trong bối cảnh người ta đang siết, chúng ta lại phải thúc đẩy phục hồi kinh tế, thông qua việc thực hiện chính sách tiền tệ tương đối linh hoạt theo hướng nới lỏng, hỗ trợ doanh nghiệp. Dẫn tới, lạm phát có thể tăng cao", ông nói.
Vì vậy, ông Lộc đánh giá Việt Nam đang đứng trước 2 yêu cầu ở thời điểm này hay chính xác là 2 mục tiêu kép gồm đảm bảo an toàn hệ thống kinh tế tài chính quốc gia, chống lạm phát nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp. "Đây là thách thức, cũng như nghệ thuật điều hành linh hoạt, đúng đắn", ông nhấn mạnh.
Nguy cơ nhập khẩu lạm phát
Đáng chú ý, TS. Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, nhận định một số dự báo cho rằng lạm phát của Việt Nam năm nay ở ngưỡng 3,8-4,2% là khá sát, do nền kinh tế của Việt Nam đang phụ thuộc lớn vào kinh tế thế giới.
Ông Lâm cho biết, Quỹ Tiền tệ thế giới (IMF) dự báo phát triển kinh tế của khu vực châu Á có thể bị đình trệ bởi lạm phát cao, tăng trưởng thấp. Vì vậy, Việt Nam có nguy cơ nhập khẩu lạm phát vì như đã nói ở trên nền kinh tế của chúng ta có độ mở lớn, phụ thuộc khá lớn vào thế giới.
Tuy nhiên, nếu lạm phát năm nay vượt mức 4%, cụ thể theo dự báo là 4,2%, ông Lâm cho rằng không phải là câu chuyện quá lo lắng trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang cố gắng thực hiện các giải pháp hỗ trợ về tài khóa và tiền tệ để phục hồi sau COVID-19.
Ông dẫn chứng, như năm 2021 Mỹ chấp nhận lạm phát cao nhiều so với mục tiêu để đạt được mục tiêu tăng trưởng. Vì vậy, nếu tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm nay đạt được mục tiêu, mà lạm phát có vượt ngưỡng trên 4% một chút vẫn chấp nhận được.
Trong bối cảnh này, TS. Nguyễn Bích Lâm cho rằng doanh nghiệp cần đa dạng hóa nguồn cung, chuẩn bị nguyên vật liệu để tránh bị ảnh hưởng quá lớn. Đồng thời, Chính phủ cần phải có giải pháp để đảm bảo giá xăng dầu trong nước không tăng quá cao, nền kinh tế trong nước không bị tổn thương quá lớn.
Tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV ngày 23/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành cũng đánh giá những khó khăn mà nền kinh tế Việt Nam sẽ phải đối mặt trong năm 2022, đó là giá cả một số hàng hóa đầu vào tăng, nhất là giá xăng dầu. Hiện nay, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và người dân còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều chuỗi cung ứng tiếp tục bị ảnh hưởng, giá cả nguyên vật liệu đầu vào, nhất là giá xăng dầu có nhiều biến động.
Theo đó, để giữ vững mục tiêu tăng trưởng và kiểm soát lạm phát, Chính phủ yêu cầu chủ động điều hành đồng bộ, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ chính sách tiền tệ, tài khóa và các chính sách khác nhằm tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn và kiểm soát lạm phát. Theo dõi chặt chẽ thị trường, giá cả; điều hành, bình ổn giá; thúc đẩy thương mại, xuất nhập khẩu; có giải pháp hiệu quả duy trì ổn định chuỗi cung ứng.
Thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2022, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng đặc biệt lưu ý tới tình hình kinh tế, chính trị thế giới năm 2022 diễn biến phức tạp, giá xăng dầu tăng, lạm phát có xu hướng tăng cao, các nền kinh tế lớn thu hẹp quy mô nới lỏng chính sách tiền tệ, tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại; các tổ chức quốc tế đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2022 từ 4,4% xuống 3,6%. Vì vậy, Ủy ban Kinh tế cho rằng Chính phủ cần quan tâm tới việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Ông Vũ Hồng Thanh Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Giai đoạn tới, Việt Nam cần đặc biệt chú ý về nguy cơ nhập khẩu lạm phát từ bên ngoài, nghiên cứu kịch bản tiếp tục giảm thuế tiêu thụ đặc biệt để ứng phó trong trường hợp giá dầu thế giới biến động lớn cũng như thực hiện hoãn, giãn việc tăng các sắc thuế, phí nhằm bình ổn giá các mặt hàng tiêu dùng khác. Theo đó, một số vấn đề cần xử lý, tháo gỡ kịp thời như sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, chi phí đầu vào tăng cao, giá cước vận tải ở mức cao, giá nhiên liệu nhập khẩu là đầu vào của sản xuất (dầu, khí đốt, than) và giá các mặt hàng nguyên vật liệu sản xuất (gỗ, phân bón, titan, nhôm...) tăng cao trong khi sức cầu tiêu thụ còn yếu.
Ông Nguyễn Công Hùng Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội Nếu giá xăng dầu tiếp tục tăng vượt ngưỡng 30.000 đồng/lít, các doanh nghiệp taxi sẽ phải dứt khoát có tính toán điều chỉnh tăng cước như hồi giữa tháng 3 năm nay. Các doanh nghiệp mong muốn, Bộ Tài chính xem xét việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng dầu. Hiện, mỗi lít xăng dầu phải chịu 10% thuế tiêu thụ đặc biệt như thuốc lá, rượu bia là không công bằng. Doanh nghiệp và người tiêu dùng đều có ý thức trong việc sử dụng tiết kiệm xăng dầu, vì lãng phí đồng nghĩa với túi tiền của họ phải chi nhiều hơn.
Ông Nguyễn Tiến Thỏa Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam Những biến động bất thường, tạo ra những cú sốc của thị trường, giá cả đầu vào của nền kinh tế tăng cao đương nhiên sẽ gây ra những tác động bất lợi đến chương trình phục hồi kinh tế. Thực hiện nhất quán cơ chế giá thị trường thì về nguyên tắc, chúng ta phải chấp nhận những tín hiệu khách quan của thị trường để ứng xử phù hợp với thị trường. Tuy nhiên, như vậy thì không có nghĩa là chúng ta phó mặc cho những cú sốc của thị trường mặc sức tự do va đập gây bất lợi cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, mà cần phải có những giải pháp ứng phó phù hợp, thích ứng với những biến động của thị trường. |
Nhật Linh