7 giờ sáng ngày 6/1, tại Triển lãm CES 2022 ở Las Vegas (Hoa Kỳ), VinFast đã chính giới thiệu các mẫu xe ô tô điện mới. Cùng với việc bỏ tiền tố "e" trong tên gọi của các mẫu xe, VinFast chính thức công bố chiến lược thuần điện sẽ bắt đầu từ cuối năm 2022, dừng sản xuất các dòng xe xăng để tập trung hoàn toàn cho xe điện.
Thách thức trước 'người khổng lồ'
Bà Lê Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup kiêm Tổng giám đốc VinFast toàn cầu chia sẻ: "Những bước thay đổi của chúng tôi thể hiện khát khao vươn tới những thành tựu cao hơn nữa- trở thành một trong những hãng xe điện hàng đầu thế giới, đồng thời truyền cảm hứng cho khách hàng cùng bứt phá giới hạn và chung tay kiến tạo một tương lai xanh bền vững cho tất cả mọi người".
 |
|
VinFast ra mắt xe ô tô điện tại Hoa Kỳ. |
Bước đi này của VinFast được giới chuyên gia, người tiêu dùng trong và ngoài nước đánh giá là táo bạo. Trên thực tế, phân khúc xe ô tô điện có thể còn mới mẻ ở Việt Nam, song với thế giới thì tất nhiên đã có những "ông lớn" thống trị như hãng xe Tesla của Hoa Kỳ, thương hiệu ô tô điện BYD, thương hiệu NIO, thương hiệu Volkswagen...
Liên quan tới câu chuyện phát triển ô tô điện của VinFast, tại Diễn đàn thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ mới đây, ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) đặt câu hỏi với đại diện VinFast Hoa Kỳ: "Việc ra mắt các sản phẩm ô tô điện của VinFast ở Hoa Kỳ đã truyền cảm hứng cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam khi lần đầu tiên một doanh nghiệp Asean "cả gan" bước vào thị trường ô tô điện - thị trường siêu cạnh tranh ở Hoa Kỳ. VinFast đã nghiên cứu thị trường này thế nào, chiến lược cạnh tranh ra sao...?".
Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Vân Anh, Tổng Giám đốc VinFast Hoa Kỳ, cho rằng công nghệ là vấn đề cốt lõi, thiết kế xe đẹp và thân thiện với người tiêu dùng rất quan trọng.
Bà Vân Anh cũng nhấn mạnh tới vấn đề giá thành, thường giá xe điện của các hãng rất cao - dành cho người giàu. "Nhưng giá bán xe điện của chúng tôi sẽ không cao, phù hợp để khách hàng thu nhập trung bình cũng có thể tiếp cận được. Đây là triết lý của chúng tôi trong kinh doanh", Tổng Giám đốc VinFast Hoa Kỳ nhấn mạnh.
Để biết được thị hiếu tiêu dùng, bà Vân Anh cho hay, VinFast đã làm việc với nhiều công ty nghiên cứu thị trường ở Hoa Kỳ, đảm bảo sản phẩm của doanh nghiệp có thể tiếp cận được với người tiêu dùng nước này. "Chúng tôi làm nghiên cứu thị trường kỹ càng, đưa ra phương án của riêng mình để chiến thắng trong cuộc đua, cuộc cạnh tranh này", lãnh đạo VinFast Hoa Kỳ chia sẻ.
Tất nhiên, Tổng Giám đốc VinFast Hoa Kỳ cũng thừa nhận, VinFast vẫn là công ty non trẻ nên không thể cạnh tranh trực tiếp với các hãng xe huyền thoại trên thị trường hiện nay. Do vậy, VinFast chọn cách tiếp cận khác để xe của mình độc đáo, khác biệt với giá cả phải chăng.
Có thể thấy, để cạnh tranh với các hãng xe nổi tiếng trên thế giới rõ ràng là câu chuyện không bao giờ dễ dàng và cần thời gian để chứng minh hiệu quả, song việc VinFast đưa xe điện đến các thị trường toàn cầu như Hoa Kỳ, châu Âu... là một tín hiệu tích cực của ngành ô tô Việt Nam.
Khó khăn ở cả 'sân nhà'
Theo thống kê từ Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), tính đến hết năm 2020, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam có khoảng trên 40 doanh nghiệp hoạt động sản xuất, lắp ráp xe ô tô bao gồm ô tô con, ô tô tải, ô tô khách, ô tô chuyên dùng và ô tô sát xi. Một số doanh nghiệp nội địa đã tham gia tích cực vào chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu. Tổng công suất lắp ráp thiết kế khoảng 755 nghìn xe/năm, trong đó khu vực có vốn đầu tư nước ngoài chiếm khoảng 35%, doanh nghiệp trong nước chiếm khoảng 65%.
Tuy vậy, Cục Công nghiệp cũng nêu ra hạn chế của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam là hiện mới chỉ tham gia vào phân khúc thấp của chuỗi giá trị ngành ô tô, phụ thuộc lớn vào sự phân công sản xuất của các tập đoàn ô tô toàn cầu, chưa làm chủ được các công nghệ cốt lõi như động cơ, hệ thống điều khiển, hệ thống truyền động. Hơn nữa, ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước vẫn chưa đạt được tiêu chí của ngành sản xuất ô tô thực sự. Giá bán xe vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực.
Trong đó, riêng về ô tô điện, Cục Công nghiệp cho biết, ngoài VinFast đang tiến hành hoạt động sản xuất, lắp ráp xe điện, chưa có doanh nghiệp trong nước nào tham gia.
Ở thị trường nước ngoài, VinFast sẽ khó khăn trong cạnh tranh thì ở thị trường trong nước, việc phát triển xe điện với vai trò người đi tiên phong cũng không hề dễ dàng. Cục Công nghiệp cho biết, hiện nay, các dòng xe điện chưa phổ biến tại Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do cơ sở hạ tầng về trạm sạc còn thiếu, nguồn năng lượng cung cấp điện chủ yếu sử dụng từ nguồn nhiên liệu có độ phát thải CO2 cao, chiếm gần một nửa tổng sản lượng điện huy động, trong khi nguồn điện tạo ra từ năng lượng tái tạo chiếm tỷ lệ nhỏ khoảng 4,3% và đây lại được coi là nguồn điện không ổn định.
Chưa kể GDP bình quân đầu người ở Việt Nam năm 2020 ước khoảng 2.750 USD, vẫn quá thấp để người tiêu dùng có thể sở hữu phương tiện cá nhân bốn bánh thông thường chứ chưa nói đến việc sở hữu xe điện, do giá bán của xe điện cao hơn so với với xe tương tự sử dụng động cơ đốt trong. Bên cạnh đó là những chính sách đối với ô tô điện còn hạn chế.
Theo đó, Cục Công nghiệp cho rằng, việc phát triển ngành công nghiệp xe điện cần phải lồng ghép và tận dụng năng lực hiện có của các doanh nghiệp sản xuất ô tô sử dụng động cơ đốt trong thông thường, đồng thời phải phù hợp với tình hình phát triển hạ tầng giao thông, cơ sở hạ tầng phục vụ cho xe điện (hệ thống trạm sạc).
Như vậy, với thị trường trong nước, rõ ràng việc phát triển xe ô tô điện trong thời gian tới thậm chí còn khó hơn nước ngoài. Đây là phép thử không chỉ với VinFast mà với các doanh nghiệp ô tô nói chung.
Không kinh doanh mảng ô tô mà kinh doanh ở mảng phân phối bán lẻ, song bà Nguyễn Thị Diễm Hằng, Tổng Giám đốc Công ty Vinanutrifood nhận thấy chiến lược của doanh nghiệp mình và VinFast có điểm chung là "đánh mạnh" thị trường quốc tế, đồng thời không quên chinh phục thị trường trong nước.
Chia sẻ với VnBusiness, bà Hằng tâm sự: "Chúng tôi sẽ là hệ thống siêu thị đầu tiên ở Việt Nam đánh thị trường quốc tế, thay vì chúng ta cứ trở thành thị trường bị động, ngồi im cho doanh nghiệp ngoại vào kinh doanh. Đồng thời, chúng tôi cũng xác định mở rộng siêu thị khắp các tỉnh thành và chỉ bán mỗi sản phẩm của Việt Nam".
"Câu chuyện của doanh nghiệp tôi cũng như VinFast vậy, tôi tin một ngày không xa, người Việt sẽ ưa chuộng hãng xe này thay vì BMW, Mercedes... Cũng như đến một ngày không xa, người Việt sẽ nhìn nhận khác về sản phẩm Việt Nam. Người tiêu dùng bỏ tiền mua sản phẩm ngoại thì chẳng có lý gì không dùng sản phẩm Việt một lần để tìm hiểu giá trị", bà Hằng nêu quan điểm.
Lê Thúy
