Những câu chuyện từ thời kỳ chiến tranh, khó khăn kinh tế và chính sách nhà nước của những năm tháng lịch sử đã tạo nên những tiền đề quý giá cho thành công ngày nay. Một trong những câu chuyện điển hình là hành trình của gia đình doanh nhân Lưu Văn Lượng, được kể lại qua dòng hồi ức của người con gái Lưu Thúy Hợp năm nay đã 85 tuổi.
Sự hi sinh của thế hệ đi trước
Vào những năm cuối thập niên 1950 đến đầu thập niên 1960, đất nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đang trải qua những giai đoạn khó khăn trong việc xây dựng một nền kinh tế độc lập và tự chủ. Trong thời kỳ này, Chính phủ có những chủ trương nhằm tập hợp các nhà kinh doanh tự do vào hợp tác xã hoặc công tư hợp danh để thống nhất các hoạt động kinh tế. Đây là giai đoạn mà nhiều doanh nhân, bao gồm cả ông Lưu Văn Lượng, phải đối mặt với những quyết định khó khăn về việc hợp tác với nhà nước trong bối cảnh xã hội thay đổi nhanh chóng.
 |
|
Biên bản giao vàng của ông Lưu Văn Lượng cho Ngân hàng Nhà nước. |
Ông Lưu Văn Lượng, một doanh nhân yêu nước, đã tham gia vào các hoạt động cách mạng từ rất sớm. Ngày 19/8/1945, ông tham gia cùng Việt Minh giành chính quyền tại Bắc Bộ Phủ. Sau đó, ông cùng một số doanh nhân yêu nước khác đã đóng góp tiền của để hỗ trợ ông Nguyễn Hữu Đang, Trưởng ban Tổ chức Lễ Tuyên bố Độc lập 2/9/1945, trong việc chuẩn bị kỳ đài và hậu cần cho sự kiện lịch sử này.
Là chủ sở hữu chiếc xe ô tô vận tải Toàn Phát có tải trọng 4,5 tấn, ông Lượng thường sử dụng nó để chở hàng cho nhà nước. Mặc dù việc kinh doanh cá nhân lúc bấy giờ có thể bị coi là biểu hiện của "bóc lột" vì thuê lao động, nhưng với lòng yêu nước và tinh thần đóng góp cho Tổ quốc, ông đã tuân theo chủ trương của Chính phủ, đưa chiếc xe và vốn lưu động của mình vào xí nghiệp công ty vận tải ô tô số 1, với số tiền 10.366,04 đồng – một con số rất lớn trong thời kỳ đó.
Việc đưa tài sản cá nhân vào công tư hợp doanh không chỉ là một hành động tuân thủ chính sách mà còn là một minh chứng cho tinh thần hi sinh vì đất nước của các doanh nhân trong giai đoạn khó khăn này. Gia đình ông Lượng, từ đó, cùng 8 người con bị xếp vào thành phần tư sản dân tộc – một thành phần xã hội phải đối mặt với nhiều thách thức trong xã hội lúc bấy giờ.
Không chỉ ông Lượng mà còn cả gia đình ông cũng phải đối diện với nhiều thiệt thòi và mất mát. Người vợ, bà Trần Thị Lan, đã phải kê khai số vàng sở hữu với Ngân hàng Nhà nước và được cấp một tờ giấy chứng nhận bé xíu. Mặc dù sau này Chính phủ có chủ trương hoàn trả số tiền hợp doanh theo Thông tư số 288/TTg ngày 22/08/1975, nhưng số vàng ấy vẫn còn nằm trong Ngân hàng Nhà nước mà không thể lấy lại được. Đây là một ví dụ về những khó khăn mà các doanh nhân thời kỳ đó phải chịu đựng khi đồng hành cùng các chính sách nhà nước.
Nhìn lại quá khứ, những câu chuyện như của gia đình ông Lượng khiến chúng ta càng thêm trân trọng những gì mà thế hệ doanh nhân trước đã vượt qua. Trong bối cảnh một xã hội còn nhiều biến động, họ đã không ngừng nỗ lực để duy trì doanh nghiệp, đồng thời đặt nền móng cho sự phát triển của các thế hệ sau.
Gia đình ông Lượng đã phấn đấu không ngừng và không để những khó khăn làm nản chí. Hai người con trai của ông đã có những thành tựu đáng tự hào. Anh cả, Lưu Duẩn, trở thành Giáo sư, Tiến sĩ và là Viện sĩ Viện hàn lâm Quốc tế chuyên ngành thực phẩm, được công nhận tại Canada năm 2014. Con trai út, Lưu Văn Hùng, là giáo viên trường THPT Kim Liên và Chuyên viên Sở giáo dục Hà Nội.
Những thành tựu của hai người con trai không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn là bằng chứng cho thấy giá trị của sự kiên trì và nỗ lực. Dù phải trải qua những biến động lớn về kinh tế và chính trị, gia đình ông Lượng vẫn giữ vững tinh thần học hỏi, đóng góp cho đất nước và nuôi dưỡng những thế hệ mới có kiến thức và kỹ năng để góp phần xây dựng đất nước.
 |
|
Giấy chứng nhận giữ vàng của Bà Trần Thị Lan từ Ngân hàng Nhà nước. |
Doanh nhân trẻ ngày nay: Cơ hội và trách nhiệm
So sánh với thế hệ doanh nhân đi trước, các doanh nhân trẻ ngày nay đang sống trong một bối cảnh thuận lợi hơn rất nhiều. Chính nhờ những chính sách đổi mới và mở cửa kinh tế của Đảng và Chính phủ mà ngày nay, doanh nhân Việt Nam đã có cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế, sở hữu những tài sản khổng lồ và hưởng thụ những thành quả của công nghệ và toàn cầu hóa. Những chiếc ô tô hạng sang, những biệt thự lộng lẫy không còn là điều xa xỉ như vài chục năm trước, mà trở thành biểu tượng cho sự thành đạt và thịnh vượng.
Tuy nhiên, đi kèm với sự thuận lợi là những thách thức mới. Các doanh nhân trẻ ngày nay không chỉ phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt trong nước mà còn phải đối mặt với áp lực từ thị trường quốc tế. Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, những khái niệm như chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, và kinh tế xanh đang trở thành xu hướng chủ đạo. Để thành công, doanh nhân Việt Nam không chỉ cần sự thông minh, sáng tạo mà còn phải có tinh thần trách nhiệm xã hội và lòng yêu nước, giống như những gì mà thế hệ trước đã từng làm.
Những gì mà thế hệ doanh nhân đi trước đã trải qua không chỉ là một phần của lịch sử mà còn là những bài học quý giá cho doanh nhân trẻ ngày nay. Họ đã chứng minh rằng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sự kiên trì, tinh thần cống hiến và lòng yêu nước luôn là yếu tố quan trọng nhất dẫn đến thành công. Đối với doanh nhân trẻ, những bài học này cần được kế thừa và phát huy.
Ngày Doanh nhân Việt Nam không chỉ là dịp để tôn vinh những thành tựu kinh tế mà còn là lúc để chúng ta nhìn lại và suy ngẫm về giá trị của sự cống hiến, tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước. Doanh nhân không chỉ là những người kiếm tiền, họ còn là những người góp phần tạo ra giá trị cho xã hội, nâng cao đời sống người dân và đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Thúy Hợp
