 |
|
Lãi suất cho vay trong một năm qua giảm ít hơn lãi suất huy động. |
Trước Tết Nguyên đán 2021, hàng loạt ngân hàng giảm lãi suất huy động ở các kỳ hạn. Lãi suất tiết kiệm của các ngân hàng đã xuống thấp chỉ còn khoảng 3% cho kỳ hạn 3 tháng và dưới 7%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng, giảm từ 1,5 - 2%/năm so với cùng kỳ năm trước.
Lãi suất tiết kiệm giảm
Xu hướng giảm lãi suất huy động được dự báo chưa dừng lại, tiếp tục diễn ra sau Tết Nguyên đán, dù mức giảm không nhiều. Như Techcombank giảm từ 0,1 - 0,2%/năm: kỳ hạn 1 tháng xuống còn 2,2-3%/năm, 3 tháng còn 2,6%/năm, 6 tháng còn 3,7%/năm, 12 tháng còn 4,3%/năm. Còn ACB giảm lãi suất huy động 0,2 - 0,4%: kỳ hạn 1 tháng ở mức 3%/năm, 3 tháng 3,3%/năm, 6 tháng 4,4%/năm, 12 tháng 5,5%/năm…
Lãi suất huy động giảm là dấu hiệu cho thấy thanh khoản hệ thống có dấu hiệu dư thừa. Điều này còn được thể hiện ở chỗ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bắt đầu hút ròng tiền trên thị trường mở. Theo đó, liên tục trong 3 ngày giao dịch đầu tiên sau Tết Nguyên đán Tân Sửu (17 - 19/2), NHNN đã tiến hành chào thầu trên kênh cầm cố giấy tờ có giá (OMO) với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 2,5%. Tuy nhiên không có bất kỳ tổ chức tín dụng nào tham gia đấu thầu - vay từ nhà điều hành.
Trong khi đó, một lượng tiền lớn đã lần lượt chảy ngược về NHNN khi các khoản vay cầm cố trên thị trường mở đáo hạn sau thời gian 14 ngày.
Cụ thể, ngày 17/2 có 4.850,4 tỷ đồng, ngày 18/2 có 3.000,9 tỷ đồng và 19/2 có hơn 677 tỷ đồng. Số dư lưu hành ở kênh này giảm xuống 26.629 tỷ đồng và đáo hạn hết vào ngày 23/2.
Dù lãi suất huy động liên tục giảm trên thị trường, nhưng lãi suất cho vay thì giảm khiêm tốn hơn nhiều.
Trong bối cảnh dịch bệnh quay trở lại Việt Nam và có diễn biến phức tạp, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vừa mới “khởi sắc” cuối năm ngoái thì nay lại rơi vào trạng thái đình trệ. Khi dòng tiền của doanh nghiệp bị đứt gãy, nguồn tín dụng của ngân hàng được ví như "phao cứu sinh" với doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, lãi suất cho vay "neo" ở mức cao nên doanh nghiệp sẽ khó duy trì được dòng tiền để duy trì hoạt động.
Đại diện Công ty vận tải Kim Phát chia sẻ, theo quy định từ nay đến tháng 6, các doanh nghiệp vận tải phải lắp xong toàn bộ camera hành trình trên các phương tiện vận tải. Theo ước tính, chi phí lắp đặt gần 20 triệu đồng/bộ và chi phí duy trì hoạt động là 2,7 triệu đồng/năm.Tuy nhiên, hiện nay, công ty chưa đủ chi phí để thực hiện quy định định này do từ năm ngoái đến nay ảnh hưởng bởi dịch nên doanh thu sụt giảm mạnh.
“Hơn nữa, đầu năm hàng hóa chưa có nhiều, nhất là các doanh nghiệp xuất nhập khẩu vẫn đang bị tình trạng thiếu container để đóng hàng, nên đơn vị vận tải như chúng tôi cũng thiếu việc làm. Khi doanh thu giảm thấp, không ổn định và tiền không có đủ để trả theo hợp đồng vay thì các ngân hàng sẽ điều chỉnh tăng lãi suất cho vay. Điều này càng khiến doanh nghiệp gặp khó khăn”, đại diện Kim Phát lo lắng.
Chờ tín hiệu từ lãi vay
Với việc giảm lãi suất huy động tạo kỳ vọng lãi suất cho vay và phí cũng giảm nhằm giúp doanh nghiệp tiết giảm chi phí, vực dậy hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm 2021. Đây không chỉ là mong muốn của khách hàng mới, mà còn của những khách hàng đang có khoản vay tại các ngân hàng.
Chị Nguyễn Hương Giang, Giám đốc Công ty TNHH Xuất khẩu và Thương mại Sản Phẩm Việt cho biết, công ty đang phải vay ngân hàng với lãi suất ngắn hạn trên 8%/năm và trung dài hạn khoảng 10%/năm. Đây là mức lãi suất khá cao trong bối cảnh đại dịch tiếp tục tác động đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp.
"Tôi có liên hệ ngân hàng xin điều chỉnh giảm lãi suất vay để bớt áp lực tài chính nhưng không thấy phản hồi, mặc dù chúng tôi là khách hàng quen, luôn trả lãi đầy đủ và chưa từng quá hạn”, chị Giang cho hay.
Trong khi đó, một doanh nghiệp sản xuất nông sản cũng cho biết, trước đây, doanh nghiệp bán hàng xong thu tiền về trong vòng 30 ngày thì nay phải tới 60 ngày mới nhận được, vòng quay vốn bị chậm nên rất cần ngân hàng miễn giảm bớt lãi vay để giảm gánh nặng tài chính.
Trên thị trường kể từ sau Tết Nguyên đán đến nay, một số ngân hàng công bố giảm lãi suất cho vay như: Vietcombank công bố giảm lãi suất cho vay toàn bộ dư nợ vay hiện hữu và vay mới của khách hàng trong thời gian 3 tháng từ ngày 22/2 - 22/5. HDBank cũng giảm lãi suất vay trung và dài hạn chỉ từ 6%/năm, áp dụng đến hết 31/6/2021...
Trong xu hướng lãi suất đầu vào liên tục được điều chỉnh giảm ở hầu hết các ngân hàng, thị trường kỳ vọng việc hạ lãi vay của Vietcombank lần này sẽ lan tỏa tới nhiều ngân hàng khác, giúp doanh nghiệp giảm bớt áp lực chi phí tài chính, phục hồi sản xuất kinh doanh.
Theo đánh giá của chuyên gia ngân hàng, TS Cấn Văn Lực: "Các doanh nghiệp luôn kỳ vọng lãi suất vay càng thấp càng tốt để hỗ trợ hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, lãi vay còn chịu tác động điều chỉnh của các yếu tố khác nữa, như kỳ vọng lạm phát, lãi suất đầu vào, mức độ rủi ro của nền kinh tế và của từng doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, chi phí giao dịch. Cả 4 yếu tố này đều đang ở mức cao hơn so với khu vực và thế giới, nên mặt bằng lãi suất của Việt Nam vẫn nhỉnh hơn so với khu vực".
Thanh Hoa
