Thời gian qua, khu vực kinh tế tập thể của tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước đổi mới về tổ chức hoạt động, thích ứng ngày càng tốt hơn với cơ chế thị trường. Các HTX được tổ chức lại theo Luật HTX 2012 đã từng bước khắc phục được những tồn tại, yếu kém trong tổ chức, quản lý và hoạt động.
Nhiều HTX đổi mới phương thức quản lý, điều hành, định hướng hoạt động, tổ chức thêm ngành nghề, dịch vụ mới, đẩy mạnh liên doanh, liên kết. Để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong phát triển kinh tế hợp tác, Liên minh HTX tỉnh cho rằng cần tập trung vào 5 nhiệm vụ trong yếu.
Nâng cao chất lượng hoạt động
Nhiệm vụ quan trọng nhất là đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm tạo sự chuyển biến trong nhận thức của các ngành, các cấp về vị trí vai trò của HTX trong phát triển KT-XH, đồng thời giúp người dân hiểu rõ sự cần thiết khi tham gia vào tổ chức HTX trong giai đoạn kinh tế thị trường biến động, giúp kinh tế hộ từng bước phát triển ổn định.
Hoạt động của HTX có hiệu quả hay không thì nguồn nhân lực được xem là thành tố quyết định, Liên minh HTX sẽ tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động đào tạo, tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho HTX. Năm 2018 đã tổ chức được 8 lớp tập huấn cho gần 700 lượt cán bộ quản lý HTX trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố.
Nhiệm vụ quan trọng tiếp theo là triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm củng cố nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các HTX thông qua việc kiện toàn bộ máy HTX theo đúng Luật HTX 2012, xây dựng và nhân rộng các HTX điển hình tiên tiến gắn với xây dựng và quảng bá thương hiệu, tổ chức cho các HTX có sản phẩm như mật ong, cà rốt, ổi, gạo hữu cơ… tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại.
Để làm tốt công tác đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các HTX, giúp đỡ, hướng dẫn các HTX xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh, công tác kiện toàn về tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên minh HTX tỉnh cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tập trung triển khai.
Công tác hỗ trợ tín dụng cho các HTX được triển khai mạnh mẽ hơn. Trong năm 2018 đã giải ngân cho 10 dự án với tổng số tiền là 11.335 triệu đồng từ các nguồn như: Quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của tỉnh và Quỹ hỗ trợ đầu tư Liên minh HTX Việt Nam.
Qua đó, hỗ trợ HTX đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh, giảm bớt khó khăn về vốn cho các HTX đồng thời giải quyết việc làm cho người lao động tại các địa phương.
Sự quan tâm của tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự tư vấn, hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh đã giúp các thành viên HTX hiểu, nhận thức đúng đắn về vai trò, vị trí, bản chất và sự cần thiết của KTTT trong thời kỳ hội nhập và phát triển.
Nhờ đó, đến nay hầu hết các THT, HTX đều đã củng cố về mặt tổ chức, đảm bảo đúng nguyên tắc hoạt động; chất lượng, hiệu quả hoạt động năm sau luôn cao hơn năm trước; thu nhập của các hộ thành viên và người lao động được nâng lên.
Một số HTX đã tiếp cận và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc sản xuất giống, sản xuất nông sản theo hướng an toàn-hữu cơ, từ đó các mặt hàng chủ lực từng bước nâng cao chất lượng, có nhãn hiệu hàng hóa đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Là một trong những HTX nông nghiệp sạch điển hình, với mô hình hay trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ, xã Liên Mạc, huyện Thanh Hà đã tạo được nhiều dấu ấn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Được thành lập tháng 7 năm 2017 với 20 thành viên chuyên canh trồng ổi, diện tích là 8 ha khi mới thành lập và hiện tại là 10 ha.
Với lợi thế diện tích đất nông nghiệp toàn xã Liên Mạc là 497.19 ha trong đó 472.33 ha trồng ổi, mỗi năm xã nhà đưa ra thị trường hàng nghìn tấn ổi. Cây ổi trở thành cây xóa đói giảm nghèo và những năm gần đây là cây làm giàu cho các hộ nông dân.
Mô hình nuôi cá "Sông trong ao" của HTX thủy sản Xuyên Việt |
Nhân rộng mô hình điểm
Năm 2017, HTX đã ký hợp đồng với siêu thị Vinmart+ ở Hà Nội, đứng ra thu mua ổi, cung cấp thường xuyên cho siêu thị. Để có những quả ổi sáng bóng, mẫu mã đẹp và đạt tiêu chuẩn chất lượng như vậy không phải đơn giản, 20 thành viên chuyên canh trồng ổi được HTX thu mua đưa vào siêu thị phải tuân thủ đúng quy trình sản xuất mà siêu thị đặt ra.
Ông Dương Văn Nam, Giám đốc HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ, cho biết "Hiện nay ổi Thanh Hà đang được người tiêu dùng Hà Nội đón nhận và đánh giá cao. Chúng tôi cũng yêu cầu nông dân ký cam kết sản xuất đúng quy trình, không được lơ là vì siêu thị có máy kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, không đạt sẽ ảnh hưởng đến uy tín của HTX và bà con nông dân".
Tại xã Hồng Hưng, huyện Gia Lộc, HTX Sản xuất thương mại và thủy sản Xuyên Việt đi vào hoạt động từ năm 2011 đến nay, đã đạt được những thành công mang tính đột phá, và trở thành một trong những mô hình nổi bật trong việc ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất.
Sau chưa đầy 10 năm hoạt động, HTX không ngừng tăng trưởng cả về số lượng thành viên, diện tích sản xuất, với số vốn điều lệ hiện tại là 9 tỷ đồng và có tổng số 22 thành viên.
Với tổng diện tích ao nuôi 106 ha, năng suất cá từ ao nuôi lên tới 60 tấn/ha/năm cao hơn rất nhiều so với phương pháp truyền thống. Đây là mô hình nuôi cá tiết kiệm, hiệu quả, một vốn bốn lời.
Điểm nhấn trong sản xuất của HTX là mô hình nuôi cá "sông trong ao" áp dụng công nghệ của Israel. Anh Lê Văn Việt, Giám đốc HTX, cho biết: Mô hình này có chất lượng tốt; giảm được tác động của các điều kiện môi trường, biến đổi khí hậu, thiên tai gây nên; giảm chi phí nhân công, chi phí tiền điện, chi phí thuốc và chế phẩm xử lý môi trường; giảm chi phí nhân công đánh bắt khi thu hoạch.
Trong các bể lớn, anh Việt xây dựng đáy thảm bê tông cứng, có máy tạo sóng, máy sục khí, máy quạt nước liên tục tạo dòng chảy tuần hoàn. Máy hút chất thải xuống bể lắng hàng ngày, giúp nước ao luôn sạch.
Diện tích thực nuôi thả cá "sông trong ao" rất nhỏ chỉ khoảng 1/10 diện tích ao đưa vào sử dụng, nên mật độ nuôi thả cá rất cao, thuận lợi cho quản lý và chăm sóc. Cá không dịch bệnh, cho năng suất 200 tấn/ha/năm, gấp gần 7 lần so với cách nuôi truyền thống.
HTX Sản xuất và Thương mại Thủy sản Xuyên Việt đã ứng dụng công nghệ Israel trong mô hình nuôi cá ao nổi cho hiệu quả tốt, bình quân mỗi năm, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 800 tấn cá thương phẩm; 25 triệu con giống.
Theo định hướng phát triển, trong thời gian tới, HTX sẽ chuyển giao khoa học và mô hình nuôi trồng thủy sản công nghệ cao để sớm hình thành vùng nguyên liệu tập trung, xây dựng nhà máy chế biến cá... để cung cấp cho thị trường trong nước và hướng tới nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm thủy sản, tạo chuỗi liên kết hàng hóa sản phẩm bền vững, ổn định hơn nữa đầu ra cho sản phẩm của thành viên, phát triển kinh tế xã hội địa phương góp phần phát triển ngành thủy sản nước nhà.
Tuấn Dũng