Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo đánh giá văn bản này đặc biệt quan trọng đối với quá trình phát triển mô hình HTX và yêu cầu các thành viên của Liên minh phải nghiên cứu kỹ từng chữ, thực hiện theo đúng đường hướng chỉ đạo trong thông báo.
Các mặt hạn chế
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá KTHT, HTX có vai trò và đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội và đã được khẳng định trong các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Nhà nước cũng như tại Luật HTX 2012.
Thời gian qua, dù có nhiều khó khăn, nhưng các HTX đã hoạt động hiệu quả, tạo thêm việc làm với thu nhập ổn định cho thành viên và người lao động, thực hiện tốt nghĩa vụ với ngân sách nhà nước khi đóng góp tới 5,6% GDP.
Thủ tướng ghi nhận nhiều HTX, Liên hiệp HTX mới được thành lập, hoạt động đa dạng về ngành nghề, lĩnh vực; hình thức tổ chức sản xuất, tiêu thụ sản phẩm thông qua hợp đồng liên doanh, liên kết được nhiều nơi triển khai thực hiện và mang lại hiệu quả tích cực, đặc biệt là các HTX gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm bền vững hoạt động hiệu quả.
Bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, KTHT, HTX cũng còn nhiều hạn chế, phát triển còn chậm cả về số lượng và chất lượng (khoảng 20% HTX yếu kém); quản lý nhà nước còn chưa tập trung, hoạt động chưa hiệu quả.
Bên cạnh đó, hành lang pháp lý còn hạn chế, cơ chế chính sách thiếu đồng bộ và cụ thể hóa; kinh phí của Trung ương và địa phương hỗ trợ còn hạn chế, phân tán; KTHT, HTX phát triển chưa tương xứng tiềm năng và lợi thế của các địa phương.
Công tác xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị gặp nhiều khó khăn, trở ngại; phần lớn các HTX quy mô nhỏ, năng lực tài chính yếu và thiếu minh bạch, cơ sở vật chất còn nghèo, năng lực cạnh tranh yếu, hạn chế…
Trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục triển khai chương trình hành động theo các văn bản chỉ đạo đã được ban hành. Trong đó đặc biệt chú trọng việc xây dựng, tổng kết, nhân rộng các mô hình HTX hoạt động hiệu quả, liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, điển hình tiên tiến gắn với các Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu trong buổi làm việc với Liên minh HTX Việt Nam |
Cơ chế tháo gỡ điểm nghẽn
Tại thông báo kết luận này, Thủ tướng đã cơ bản đồng ý với các kiến nghị của Liên minh HTX Việt Nam về các cơ chế, chính sách để phát triển KTHT, HTX.
Cụ thể, Thủ tướng đồng ý với kiến nghị Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 Khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể; tăng cường thực hiện các nhóm giải pháp thúc đẩy phát KTHT, HTX, sửa đổi và ban hành đồng bộ các chính sách hỗ trợ cho HTX.
Văn bản cũng nêu rõ Thủ tướng nhất trí với ý kiến cần sửa đổi một số điều của Luật HTX 2012 và đã giao Bộ KH&ĐT, phối hợp các bộ, ngành liên quan và Liên minh HTX Việt Nam tiếp tục triển khai thi hành Luật HTX 2012 và các Nghị định hướng dẫn; nghiên cứu, tổng hợp những bất cập, đề xuất sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tế, tạo khung pháp lý quan trọng để phát triển HTX.
Về việc tổ chức các hội chợ thương mại, hội thảo về KTHT, HTX, Thủ tướng giao Liên minh HTX Việt Nam phối hợp với Bộ KH&ĐT chủ trì thực hiện. Trong đó, việc tổ chức hội chợ sẽ được tổ chức thường niên.
Về xây dựng Nghị định về tổ chức và hoạt động của hệ thống Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX, Thủ tướng lưu ý Bộ Tài chính nghiên cứu, bổ sung quy định về sử dụng một phần chênh lệch thu - chi tài chính của các Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX để hỗ trợ xây dựng HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị.
Liên minh HTX Việt Nam xây dựng và triển khai Đề án phát triển 15.000 HTX, Liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả đến năm 2020 theo Quyết định 461/QĐ-TTg ngày 27/4/2018 của Thủ tướng Chính phủ.
Về kinh phí, nguồn vốn hỗ trợ cho việc xây dựng mô hình HTX, nhất là HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị, tổ chức diễn đàn KTHT, HTX và hội chợ xúc tiến thương mại cho HTX hằng năm, trên cơ bản, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì với các cơ quan liên quan sắp xếp, bố trí và báo cáo với Thủ tướng những điều kiện vượt thẩm quyền.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng đồng ý với những đề nghị về kiện toàn bộ máy cán bộ của Liên minh HTX, trong đó đặc biệt quan trọng là việc xem Liên minh HTX tương đương như các ban, ngành kinh tế chuyên ngành.
Đại diện Liên minh HTX cũng được Thủ tướng cho phép tham dự các phiên họp Chính phủ thường kỳ và báo cáo Chính phủ hàng tháng, 6 tháng, năm về tình hình phát triển KTHT, HTX…
Hồng Nhung