HTX 6/12 được thành lập năm 2004, với ngành nghề kinh doanh chính là trồng, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông, lâm nghiệp, chưng cất tinh dầu quế. Khi mới đi vào hoạt động, HTX phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thách thức do thiếu kinh nghiệm trong quản lý, điều hành cũng như phương pháp hạch toán kinh tế.
'Sợi dây' liên kết giữa người lao động với HTX
Khó khăn là vậy, nhưng HĐQT, Ban giám đốc HTX luôn tìm tòi, học hỏi để cải thiện phương án sản xuất kinh doanh, nâng cao thu nhập, giúp thành viên có cuộc sống ngày càng tốt hơn.
HTX 6/12 thực hiện tốt chính sách BHXH cho thành viên, người lao động. |
Ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX 6/12 chia sẻ, được sự đồng thuận của các thành viên, tháng 8/2013, HTX đã khai thác trắng 20 ha quế bán được 3 tỷ đồng, cộng với tiền vay, tiền đóng góp thêm của các thành viên trong HTX được 5 tỷ đồng đầu tư xây dựng nhà máy chế biến tinh dầu quế tại thôn 5 xã Đào Thịnh.
Sau khi chuyển đổi theo Luật HTX 2012, HTX tiếp tục đầu tư 7 tỷ đồng mở rộng nhà xưởng, mua mới dây chuyền chưng cất tinh dầu quế, phương tiện vận chuyển và một hệ thống nhà kho chứa nguyên vật liệu, thành phẩm.
Từ một HTX nông nghiệp hoạt động ở mức trung bình, HTX 6/12 xã Đào Thịnh đã vươn lên phát triển mạnh mẽ trở thành mô hình HTX nông nghiệp điển hình của tỉnh Yên Bái. Điều đặc biệt hơn nữa ở HTX là thực hiện rất tốt chính sách đóng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho các thành viên, người lao động.
Theo ông Thắng, để tạo sự đồng thuận giữa HĐQT HTX với người lao động trong việc tham gia BHXH, lãnh đạo HTX đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Yên Bái thường xuyên tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người lao động tham gia BHXH với mức đóng phù hợp. Vì vậy, số lao động làm việc trong HTX tham gia bảo hiểm ngày càng tăng.
"Người lao động cũng đã hiểu rõ những quyền lợi của mình khi tham gia bảo hiểm, tạo sự gắn kết giữa người lao động với HTX. Đến nay, HTX đã tạo việc làm với thu nhập ổn định cho nhiều lao động tại địa phương, 100% thành viên HTX đã tham gia BHXH, BHYT và BHTN”, ông Thắng cho biết.
Theo Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, tính đến hết tháng 6/2020, toàn tỉnh có 443 HTX, 3.362 tổ hợp tác, thu hút khoảng trên 7.200 lao động. Nhiều HTX làm ăn hiệu quả tham gia BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, so với con số kỳ vọng vẫn còn những "khoảng trống" BHXH ở nhiều HTX. Tính đến hết năm 2019, toàn tỉnh mới chỉ có 125 HTX với 450 thành viên và người lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN.
Giải quyết chế độ BHXH kịp thời
Nguyên nhân dẫn đến diện bao phủ BHXH, BHYT, BHTN khu vực kinh tế hợp tác còn khiêm tốn là trên địa bàn tỉnh còn nhiều HTX hoạt động chưa hiệu quả, chưa hướng đến liên kết trong sản xuất để tạo ra chuỗi giá trị bền vững, thậm chí không ít HTX đã ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng do đó không đủ nguồn kinh phí để đóng BHXH, BHYT cho những cán bộ quản lý và người lao động.
Nhiều lao động chưa thực sự quan tâm đến việc tham gia BHXH để thụ hưởng quyền lợi lâu dài. Mặc dù theo quy định của Luật BHXH, lao động làm việc tại các đơn vị, doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác, hộ kinh doanh cá thể có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên hoặc cán bộ quản lý HTX phải tham gia BHXH bắt buộc, nhưng hiện nay, tại hầu hết các HTX sử dụng lao động thời vụ, trả tiền công nhật, không ký hợp đồng lao động nên không cần tham gia BHXH, BHYT, BHTN.
Để khắc phục tình trạng này, ông Lê Ngọc Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn hỗ trợ (Liên minh HTX tỉnh Yên Bái), cho biết thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, trình tự, thủ tục tham gia và thụ hưởng chế độ để người lao động làm việc trong HTX thấy rõ lợi ích, trách nhiệm của việc tham gia và quyền được hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN.
Những năm qua, Liên minh HTX tỉnh đã ký chương trình phối hợp với BHXH tỉnh, thường xuyên lồng ghép nội dung tuyên truyền về các chính sách BHXH, BHYT, BHTN vào các lớp đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ chủ chốt và các thành viên. Tuyên truyền, hướng dẫn các đơn vị thành viên về thủ tục đăng ký tham gia BHXH cho thành viên và người lao động; trách nhiệm, quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động, người lao động khi tham gia BHXH, BHYT bắt buộc hay BHXH tự nguyện.
Qua đó, nhiều HTX đã tiếp cận được chính sách tạo điều kiện cho người lao động được tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Công tác giải quyết chế độ cho người lao động được kịp thời, đúng quy định.
Ông Minh cho biết, những tháng đầu năm 2020, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với BHXH tỉnh tuyên truyền và vận động được hơn 20 HTX tham gia BHXH bắt buộc và trên 40 lao động trong các HTX tham gia BHXH tự nguyện. Đây đang là hướng đi đúng đắn cần được đẩy mạnh trong thời gian tới.
Thy Lê