9 tháng đầu năm nay, giá trị xuất khẩu nông sản ước khoảng 40,8 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2021 và thực hiện được 81% chỉ tiêu Chính phủ giao. Bộ NN&PTPT dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2022 đạt 55 tỷ USD, vượt kế hoạch 5 tỷ USD.
Khó dự báo giá vật tư nông nghiệp
Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhận định, cùng với những biến động về địa chính trị, lạm phát toàn cầu gia tăng và sự mất giá của các đồng tiền đã và sẽ tiếp tục ảnh hưởng tới hoạt động xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam.
![]() |
Dự báo giá phân bón vẫn diễn biến khó lường trước những biến động về địa chính trị, lạm phát toàn cầu gia tăng. |
Trong đó, những nỗi lo về chi phí sản xuất tiếp tục “leo thang” sẽ tiếp tục đè nặng lên vai người nông dân.
Theo ông Tống Xuân Chinh, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi, năm nay là một năm rất nóng đối với ngành chăn nuôi, nhất là liên quan đến vấn đề giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu.
Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, 8 tháng đầu năm, Việt Nam đã chi gần 6,6 tỷ USD để nhập khẩu thức ăn gia súc và nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu thức ăn gia súc và nguyên liệu đạt hơn 3,6 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2021; nhập khẩu các nguyên liệu chính như ngô, đậu tương cho sản xuất thức ăn chăn nuôi khoảng 3 tỷ USD.
Riêng với mặt hàng ngô, 8 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu khoảng 5,8 triệu tấn, tương đương gần 2,1 tỷ USD, giảm 16% về lượng nhưng tăng 7,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Bình quân giá ngô nhập khẩu ở mức 355 USD/tấn, tăng 26% so với cùng kỳ năm 2021 do căng thẳng Nga – Ukraine khiến chuỗi cung ứng ngũ cốc bị xáo trộn.
“Đến nay, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi vẫn giữ ở mức cao, việc giảm giá là điều rất khó”, ông Chinh nói.
Trả lời VnBusiness, đại diện Japfa Comfeed Việt Nam cho biết, do tình hình biến động về an ninh, dịch bệnh hiện nay đang có nhiều diễn biến mới khó dự đoán nên cũng không thể đưa ra những nhận định về giá cả, nguồn cung thức ăn chăn nuôi trong thời gian tới.
Tìm giải pháp thoát phụ thuộc nhập khẩu
Trong khi đó, liên quan đến giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật thừa nhận, xung đột địa chính trị và lạm phát trên thế giới đã khiến giá các mặt hàng này tăng mạnh. Hiện nay, thuốc bảo vệ thực vật, đặc biệt là thuốc bảo vệ thực vật hóa học đang phụ thuộc 100% vào nguồn nhập khẩu; phân bón vừa nhập khẩu thành phẩm, vừa nhập khẩu nguyên liệu về sản xuất trong nước. Do vậy, tác động tới giá thành sản xuất.
“Cục Bảo vệ thực vật đã đánh giá tình hình sản xuất, cung ứng phân bón của các doanh nghiệp, đồng thời phối hợp với Bộ Công Thương, Tài chính kiểm soát xuất khẩu nếu cần. Đối với những loại phân bón trong nước không sản xuất được như MAP, DAP, Cục đã làm việc với Bộ Công Thương về việc xóa bỏ thuế tự vệ, đảm bảo nguồn cung cho các vụ mùa”, ông Trung khẳng định.
Theo ông Phan Quốc Nam, Phó Giám đốc Marketing Công ty CP Phân bón Bình Điền, thời gian qua, khi giá đầu vào sản xuất tăng cao, trong đó một số nguyên liệu phục vụ sản xuất phân bón tăng rất cao, tới hơn 150%, thậm chí có nguyên liệu tăng tới hơn 200%, khiến giá phân bón thành phẩm trong nước tăng nhanh, gây khó khăn cho sản xuất của bà con nông dân.
“Tuy nhiên, phía Bình Điền cam kết chỉ tăng giá một số sản phẩm lên 19-20%. Chủ trương của Bình Điền là không tăng giá quá cao, chia sẻ bớt chi phí để giúp nông dân đảm bảo nguồn cung phân bón khi vào thời vụ”, ông Nam cho biết.
Riêng về giá thức ăn chăn nuôi, Japfa Comfeed Việt Nam khẳng định, Công ty đã có những hành động thiết thực để đồng hành cùng người chăn nuôi. “Trong giai đoạn giá cả thức ăn, vật tư nông nghiệp liên tục leo thang, thời gian qua, bà con nông dân gặp không ít khó khăn, việc đồng hành với nhà nông không chỉ dừng lại ở hô hào, kêu gọi. Theo đó, Japfa đã triển khai các chương trình khuyến mãi, chiết khấu giá bán… Ngoài ra, Công ty tăng cường đào tạo cho đội ngũ bán hàng và đội ngũ kỹ thuật nhằm hỗ trợ hiệu quả cho đại lý và người chăn nuôi”, đại diện Japfa chia sẻ.
Trước sức ép tăng giá chi phí sản xuất, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt đánh giá ở nền kinh tế mở, những biến động của thị trường thế giới sẽ tác động đến các lĩnh vực của ngành trồng trọt, đặc biệt là giá vật tư đầu vào, phân bón…
Riêng ngành lúa gạo, Cục Trồng trọt khẳng định, Việt Nam chủ động về giống, đảm bảo các chỉ tiêu về sản xuất, xuất khẩu và ít chịu tác động của về biến động về tỷ giá.
Về vật tư nông nghiệp, để giải quyết khó khăn chi phí tăng cao, Cục Trồng trọt đã có hướng dẫn về một số quy trình canh tác có thể giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Tuy nhiên, theo ông Cường, việc thay đổi nhận thức và hành động của nông dân là cả một quá trình, không thể ngày một ngày hai.
Vì vậy, giải pháp trước mắt chắc chắn vẫn trông chờ vào sự chia sẻ lợi nhuận giữa doanh nghiệp với người nông dân trong bối cảnh giá nguyên, nhiên liệu toàn cầu vẫn khó dự báo.
Nhật Linh