Đây là nội dung được Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú chỉ đạo tại Hội nghị về công tác tín dụng và triển khai Thông tư 02/2023TT-NHNN tổ chức chiều ngày 24/4.
Cụ thể, Phó Thống đốc cho biết trong bối cảnh NHNN liên tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại xem xét giảm lãi suất cho vay hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, hiện vẫn còn nhiều ngân hàng đưa ra lãi suất cho vay rất cao.
Theo ông, trong khi mặt bằng chung đang ở mức 9-10%, có những ngân hàng để lãi suất cho vay “vống” lên 12 - 13%. Thậm chí, đây mới chỉ là lãi suất cho vay bình quân, như vậy sẽ có những khoản vay phải chịu lãi suất cao hơn.
 |
|
Phó Thống đốc Đào Minh Tú yêu cầu Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng giám sát các ngân hàng đẩy lãi suất cho vay lên cao. |
“Một vài ngân hàng đưa lãi suất cho vay cao thế này thì làm sao giảm được mặt bằng lãi suất chung, làm sao thống nhất được mặt bằng lãi suất”, Phó Thống đốc nhấn mạnh và yêu cầu lãnh đạo một loạt ngân hàng giải thích về việc đưa lãi suất cho vay cao hơn mặt bằng chung toàn ngành.
Lãnh đạo một ngân hàng đang niêm yết lãi suất cho vay cao giải thích: nguồn tiền huy động chủ yếu từ dân cư, kỳ hạn dài nên mặt bằng đầu vào cao. Lãi suất đầu ra phải cao để đảm bảo khả năng hoạt động, quản lý rủi ro của ngân hàng.
Tương tự, lãnh đạo một ngân hàng khác cho biết hoạt động cho vay của ngân hàng cũng mang một số nét đặc thù riêng với phân khúc khách hàng cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) và coi đây là tập khách hàng chiếm tỷ trọng lớn trong hoạt động kinh doanh. Theo đó, trong chiến lược kinh doanh với tệp khách hàng này, ngân hàng tập trung phát triển các sản phẩm tín chấp, tiêu dùng, do đó có tính đặc thù rủi ro cao hơn. Từ các đặc thù kinh doanh này dẫn tới yêu cầu kiểm soát rủi ro của ngân hàng cao hơn và khiến cơ cấu lãi suất cho vay ảnh hưởng cao hơn.
Cũng có ngân hàng cho biết đang trong quá trình giảm lãi suất huy động. Dù chậm hơn nhưng lãnh đạo ngân hàng này khẳng định đến cuối năm sẽ kéo về mặt bằng chung của ngành.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc cho rằng thông tin giải trình trên vẫn chưa lý giải được vì sao mức lãi suất cho vay cao hơn mặt bằng chung. Theo đó, ông đề nghị Cơ quan thanh tra giám sát theo dõi chặt tình hình lãi suất của các ngân hàng. Cụ thể, với trường hợp của ngân hàng trên, ông Tú ra thời hạn một tuần yêu cầu NHNN chi nhánh tỉnh nơi ngân hàng đặt trụ sở báo cáo về thực trạng và lý do lãi suất cao trội lên so với mặt bằng chung.
Với một số ngân hàng giảm lãi suất huy động bình quân từ đầu năm nhưng lại tăng lãi suất cho vay, Phó Thống đốc yêu cầu các ngân hàng rà soát lại, làm rõ nguyên nhân. "Vấn đề có phải do thiếu thanh khoản mà phải tăng lãi suất cho vay hay không", ông Tú đặt vấn đề.
Theo Phó Thống đốc, các ngân hàng có thẩm quyền quyết định lãi suất, cơ quan quản lý không thể can thiệp trừ khi vượt quy định. Tuy vậy, không có nghĩa một mình một chợ. Buôn có bạn bán có phường. Nhất là khi ngân hàng là ngành hoạt động kinh doanh có điều kiện, không phải muốn cho vay, huy động tùy ý.
“Các ngân hàng tham gia phải chấp nhận mặt bằng lãi suất chung. Tất nhiên, tùy quy mô, năng lực tài chính, lãi suất có thể cao hơn nhưng không thể quá chênh lệch với mặt bằng lãi suất chung cho vay 9 - 10%, vống lên 13%”, ông Tú cũng nhấn mạnh.
Thanh Hoa
