Nhiều chuyên gia cho rằng các ngân hàng thương mại cần phải có trách nhiệm chia sẻ với người vay vốn và nền kinh tế.
Khách vay kiệt quệ
Cuối năm 2019 chị Nguyễn Minh Hà (Hà Nội) vay từ một ngân hàng thương mại cổ phần số tiền gần 1 tỷ đồng để mua nhà. Cách đây mấy tuần, nhận thông báo tăng lãi suất vay, lý do là hết thời hạn 1 năm. Theo đó, mức lãi suất cũ là 8,9%/năm giờ áp dụng lãi suất thả nổi lên 11,8%/năm.
Khi chị hỏi nhân viên tín dụng của ngân hàng cho chị làm đơn xin giãn nợ, ân hạn thì nhận được câu trả lời ngân hàng chưa có chính sách hỗ trợ khách hàng cá nhân vay vốn mua nhà, chỉ hỗ trợ không thu phí chậm thanh toán thẻ tín dụng trong trường hợp chủ thẻ thanh toán trễ hạn.
Một số ngân hàng đã triển khai chính sách giảm lãi suất, miễn phí trả chậm hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp. (Ảnh minh hoạ: Int) |
“Dịch bùng phát mạnh tại Hà Nội, 2 tháng nay tôi ở nhà, nguồn thu giảm 50%, trong khi giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu tăng lên chóng mặt. Khó khăn lắm mới đủ chi tiêu cho gia đình 4 người. Trong khi đó, chỉ cần trễ hạn 1 ngày là ngân hàng nhắn tin nhắc nhở liên tục. Cứ nói khách hàng sống được thì ngân hàng mới sống được nhưng khách hàng kiệt quệ tới nơi rồi mà ngân hàng có chia sẻ tí nào đâu”, chị Hà bức xúc.
Chị Hà nói rằng, hiện nay nhiều khách hàng cá nhân, doanh nghiệp đang gồng mình trả lãi ngân hàng trong bối cảnh dịch bệnh kéo dài, khó khăn bủa vây, thu nhập giảm, doanh thu không có nên "một lần nữa, tôi tha thiết mong Ngân hàng Nhà nước có chỉ đạo kịp thời giữa lúc nước sôi lửa bỏng này, giảm lãi suất cho người dân".
Không chỉ khách hàng vay mua nhà, mua ô tô, mà nhiều người sử dụng thẻ tín dụng cũng như "ngồi trên đống lửa" khi chót tiêu mà chưa kịp xoay tiền trả ngân hàng. Anh Thanh Sang (nhân viên một công ty truyền thông ở Hà Nội) chia sẻ, anh thường sử dụng thẻ tín dụng như như là "cứu cánh" trong trường hợp gặp khó về tài chính.
“Do nhu cầu công việc hay phải di chuyển các tỉnh, tháng 4 vừa rồi tôi quyết định gom hết khoản tiền tiết kiệm mua một chiếc xe ô tô Kia Morning. Tuy nhiên, do thiếu 50 triệu nên tôi đã sử dụng thẻ tín dụng. Thế nhưng, kể từ tháng 5, dịch Covid-19 bùng phát trở lại, công việc của tôi gặp khó khăn, nguồn thu sụt giảm nên khoản nợ chưa trả được. Vì vậy, 3 tháng nay việc phải trả lãi đều đặn cho ngân hàng đang trở thành một gánh nặng cho tôi”, anh Sang cho hay.
Các ngân hàng cũng cho biết, mỗi ngày nhận được nhiều đơn xin giảm lãi suất, cơ cấu nợ của khách hàng cá nhân. Tuy nhiên, không phải khoản vay nào cũng được ngân hàng xem xét hỗ trợ.
Riêng đối với khoản vay qua thẻ tín dụng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam vừa có công văn đề nghị cho phép cơ cấu nợ đối với dư nợ thẻ tín dụng cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Lý do được đưa ra là, với xu hướng không dùng tiền mặt như hiện nay thì thẻ tín dụng là một hình thức cấp tín dụng rất phổ biến. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc tăng sử dụng biện pháp thanh toán không dùng tiền mặt là rất cần thiết.
Ngân hàng gỡ khó cho chủ thẻ tín dụng
TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia Tài chính - Ngân hàng cho rằng, tùy theo tiềm lực, mỗi ngân hàng nên chủ động thu xếp nguồn vốn để giảm lãi suất cho vay. Đây là cách hỗ trợ thực chất, ý nghĩa với người vay vốn trong lúc sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn và thu nhập giảm sút. Riêng với những ngân hàng có tỉ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) lớn lên trên 30 - 50%, nên xem xét giảm lãi suất khoảng 1,5 - 2%/năm cho tất cả các khách hàng, kể cả khách hàng cá nhân lẫn doanh nghiệp, không phân biệt mục đích sử dụng vốn, kỳ hạn vay ngắn hay dài.
Khi giảm lãi suất cho vay, lợi nhuận của ngân hàng sẽ khó có thể đạt được mục tiêu đặt ra, nhưng đây là lúc ngân hàng thể hiện sự đóng góp của mình với nền kinh tế, với khách hàng. Vì trong 10 đồng mà ngân hàng đang kinh doanh, chỉ có 1 đồng của chính họ, còn 9 đồng là huy động của xã hội.
Mới đây, một số ngân hàng đã triển khai chính sách giảm lãi suất, miễn phí trả chậm hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp.
Cụ thể, Agribank đã chủ động giảm 10% lãi suất thẻ tín dụng xuống còn 11,7%/năm từ kỳ sao kê tháng 8/2021. Theo Agribank, đây là mức lãi suất thẻ tín dụng thấp nhất trên thị trường hiện nay. Đồng thời, chủ thẻ nội địa Agribank cũng được giảm 5% phí rút tiền tại ATM của ngân hàng khác trong lãnh thổ Việt Nam, mức phí cụ thể là 2.850 đồng/giao dịch (chưa bao gồm VAT) khi thực hiện giao dịch từ nay đến hết ngày 31/12/2021.
Trong khi đó, tại Nam A Bank cũng đang áp dụng chính sách, trong 3 kỳ sao kê của tháng 7, 8, 9/2021, nhà băng này sẽ không thu phí chậm thanh toán thẻ tín dụng trong trường hợp chủ thẻ thanh toán trễ hạn.
Ông Lê Văn Ron, Phó Tổng Giám đốc Sacombank cho biết, dư nợ được xem xét cơ cấu theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN và Thông tư 03/2021/TT-NHNN về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Hiện nay, chỉ áp dụng đối với nghiệp vụ cho vay, cho thuê tài chính (công ty cho thuê tài chính), không bao gồm dư nợ phát sinh từ các nghiệp vụ cấp tín dụng khác như: thẻ tín dụng, bảo lãnh, bao thanh toán…
"Nhưng thực tế, đại dịch đã ảnh hưởng đến khách hàng mà không phân biệt hình thức cấp tín dụng. Xét trên mức độ bị ảnh hưởng bởi dịch thì việc cho phép cơ cấu nợ đối với số dư nợ thẻ tín dụng là cần thiết", ông Ron khẳng định.
Huyền Anh