Sự trỗi dậy mạnh mẽ của các HTX Thái Nguyên đang mở ra diện mạo phát triển mới, hiện đại và giàu sức cạnh tranh. Chuyển đổi số toàn diện cùng các mô hình liên kết hiệu quả đã giúp nhiều HTX vươn ra thị trường lớn. Đặc biệt, vai trò dẫn dắt của Liên minh HTX tỉnh trở thành điểm tựa quan trọng cho chặng đường hội nhập 2025–2030.
Bức tranh KTTT – HTX khởi sắc toàn diện
Tính đến năm 2025, tỉnh Thái Nguyên có 1.299 HTX, thu hút trên 46.600 thành viên, hoạt động đa dạng trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, thương mại, dịch vụ và tín dụng nhân dân. Con số này không chỉ phản ánh tốc độ tăng trưởng về lượng, mà quan trọng hơn, cho thấy sự mở rộng rõ nét về chất lượng mô hình.
Trong đó, 869 HTX nông nghiệp đóng vai trò nòng cốt trong hình thành các vùng nguyên liệu, ứng dụng công nghệ cao và tham gia chuỗi giá trị. 240 HTX công nghiệp, xây dựng góp phần quan trọng vào phát triển hạ tầng, cơ khí và công nghiệp chế biến. 188 HTX thương mại, dịch vụ thúc đẩy kết nối thị trường, tiêu thụ sản phẩm, phát triển du lịch, vận tải. Hai quỹ tín dụng nhân dân hoạt động ổn định, hỗ trợ dòng vốn thiết yếu cho sản xuất kinh doanh.
 |
|
Đại diện Liên minh HTX Quốc tế Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương trao tặng máy tự động nghiền và đóng viên thức ăn chăn nuôi cá cho HTX Nông nghiệp Thành Công, tỉnh Thái Nguyên. |
Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên cho biết, tỷ lệ HTX hoạt động hiệu quả đạt khoảng 70%, tăng mạnh so với năm 2020. Doanh thu bình quân mỗi HTX đạt 3,1 tỷ đồng/năm, tăng 65% so với giai đoạn trước. Thu nhập lao động đạt 60–70 triệu đồng/người/năm, tăng khoảng 20 triệu đồng.
Đặc biệt, 238 HTX, Tổ hợp tác tham gia Chương trình OCOP, chiếm 44,5% tổng sản phẩm OCOP toàn tỉnh, trong đó 5/10 sản phẩm OCOP 5 sao là của HTX, minh chứng rõ nét cho vai trò dẫn dắt của khu vực KTTT trong phát triển sản phẩm đặc trưng địa phương.
Không chỉ dừng ở thị trường nội địa, sản phẩm HTX Thái Nguyên đã có mặt tại nhiều thị trường khó tính. Tiêu biểu như: HTX Tài Hoan đưa miến dong sang Cộng hòa Séc; HTX Thanh Tâm xuất khẩu rượu men lá sang Nhật Bản. Ngoài ra, nhiều HTX chè xúc tiến xuất khẩu sang EU, Hàn Quốc và Trung Đông... Đây là những tín hiệu tích cực khẳng định rằng, khi được chuẩn hóa quy trình và đầu tư đúng hướng, sản phẩm của các HTX ở Thái Nguyên hoàn toàn có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Chuyển đổi số, tăng cường liên kết tạo sự bứt phá
Nhận thức rõ chuyển đổi số là yêu cầu cấp thiết, Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên đã triển khai hàng loạt giải pháp để hỗ trợ các HTX thay đổi tư duy quản trị và phương thức vận hành.
Hàng trăm HTX đã được hỗ trợ sử dụng phần mềm kế toán, sổ sách điện tử, hệ thống quản lý kho, hóa đơn điện tử… giúp minh bạch tài chính, chuẩn hóa quy trình và giảm sai sót. Nhiều HTX nông nghiệp mạnh dạn ứng dụng IoT, cảm biến môi trường trong sản xuất chè, rau, nuôi trồng thủy sản, giúp giảm thất thoát 15–20%, đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm.
Hoạt động thương mại điện tử trở thành hướng đi mới đầy hiệu quả. Nhiều HTX xây dựng website, fanpage, gian hàng số trên Shopee, Lazada, Voso, Postmart… Doanh thu online tăng trung bình 30%, mỗi năm có trên 50.000 khách hàng tiếp cận sản phẩm HTX qua các nền tảng số. Riêng năm 2024, Liên minh HTX tỉnh đã đào tạo 200 cán bộ HTX về digital marketing, góp phần thay đổi mạnh mẽ tư duy bán hàng.
Việc gắn mã QR, tem truy xuất nguồn gốc, chuẩn hóa bao bì, công bố chất lượng… giúp sản phẩm HTX gia tăng độ tin cậy, thuận lợi cho xuất khẩu và phân phối vào các hệ thống bán lẻ hiện đại. Chuyển đổi số không chỉ còn là công cụ hỗ trợ, mà đã trở thành “bàn đạp” giúp HTX tăng năng suất, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.
 |
|
Chuyển đổi số và ứng dụng AI trong hoạt động thương mại của ngành chè được các HTX tại Thái Nguyên triển khai hiệu quả (ảnh Thái Nguyên). |
Song song với chuyển đổi số, Liên minh HTX tỉnh chủ động hỗ trợ các HTX tham gia các hội chợ quốc tế tại Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore… và đang hướng đến thị trường Trung Đông. Liên minh tỉnh cũng hỗ trợ các HTX đạt các chứng nhận như ISO, GlobalGAP, OCOP (mức hỗ trợ: OCOP 3 sao 20 triệu đồng; 4 sao 30 triệu đồng; 5 sao 50 triệu đồng).
Các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị được hình thành ngày càng nhiều và hiệu quả: chuỗi chè hữu cơ liên kết 5 HTX giúp tăng giá trị 20%; chuỗi miến dong – nguyên liệu – tiêu thụ xuất khẩu; chuỗi dược liệu – chế biến – tiêu thụ trong và ngoài nước… Những mô hình này giúp HTX không chỉ mở rộng quy mô sản xuất mà còn tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Nhiều giải pháp hỗ trợ phát triển KTTT
Theo Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên, ông Nguyễn Văn Dũng, trong giai đoạn 2025–2030, Thái Nguyên sẽ ưu tiên phát triển KTTT theo hướng hiện đại, hiệu quả và hội nhập, trong đó tập trung vào nhóm giải pháp gồm:
Đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện xây dựng hệ thống dữ liệu KTTT tỉnh Thái Nguyên; Trang bị bộ công cụ chuyển đổi số, kế toán số, quản lý kho số, thương mại điện tử; Ứng dụng IoT, Blockchain, quản trị trên nền tảng số… Nhân rộng mô hình HTX kiểu mới, phát triển mô hình liên kết vùng nguyên liệu, chế biến và tiêu thụ.
Tăng cường đào tạo quản trị, nhất là lực lượng trẻ lãnh đạo HTX. Ưu tiên phát triển HTX nông nghiệp công nghệ cao, dược liệu, OCOP, logistics nông sản. Hỗ trợ các HTX đạt chứng nhận quốc tế để xuất khẩu, tổ chức đoàn xúc tiến thương mại tại châu Á và EU. Xây dựng thương hiệu “HTX Thái Nguyên – Kết nối toàn cầu”.
Đặc biệt, gắn thi đua khen thưởng với chuyển đổi số và hội nhập; Triển khai các phong trào theo chuyên đề như: HTX chuyển đổi số toàn diện, HTX tham gia chuỗi giá trị bền vững, HTX hướng tới xuất khẩu… Những tập thể, cá nhân có đóng góp tích cực, nổi bật sẽ được tôn vinh kịp thời, tạo lan tỏa trong toàn tỉnh và trong Cụm thi đua số 2.
"Năm 2026, Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên đảm nhận vai trò Trưởng cụm thi đua số 2, Liên minh HTX các tỉnh, thành phố. Đây vừa là vinh dự, trách nhiệm cũng là động lực để tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động, triển khai mạnh mẽ các phong trào thi đua và chia sẻ kinh nghiệm với các địa phương bạn", ông Dũng nói.
Với nền tảng đã đạt được, sự chủ động đổi mới, chuyển đổi số quyết liệt, tăng cường liên kết và hội nhập, khu vực KTTT, HTX Thái Nguyên được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá mạnh mẽ hơn nữa, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và của cả vùng trung du miền núi phía Bắc.
Thanh Vân
