Những rủi ro liên quan đến sự sụp đổ gần đây của một số ngân hàng Mỹ và sự bế tắc về giới hạn nợ của chính phủ đã khiến Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) phải thận trọng hơn trong việc duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ.
Nhiều sức ép lên “Sell in May”
Mới đây, Fed đã quyết định tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25%, đây là lần tăng thứ 10 trong vòng hơn 1 năm qua. Mặc dù việc tăng lãi suất diễn ra đúng như dự báo của Fed, song điều này vẫn khiến phố Wall đảo chiều giảm điểm bởi các cổ phiếu bắt đầu chao đảo sau cuộc họp báo của ông Powell, Fed vẫn coi lạm phát hiện tại là quá cao và cho biết còn quá sớm để nói rằng chu kỳ tăng lãi suất đã kết thúc.
VN-Index giảm điểm sau tin Fed tăng lãi suất lần thứ 10 trong vòng hơn 1 năm qua. |
Cùng chiều với chứng khoán thế giới, thị trường chứng khoán (TTCK) trong nước cũng chìm trong “sắc đỏ” ngay khi mở cửa phiên sáng ngày 4/5. Đóng cửa, VN-Index giảm về mức 1.040,61 điểm.
Giới phân tích cho rằng, nhiều khả năng diễn biến của VN-Index vẫn sẽ trong trạng thái thận trọng, nhất là trong hai phiên cuối tuần này sau khi các nhà đầu tư đón nhận các thông tin liên quan đến cuộc họp của Fed. Bên cạnh đó, TTCK hiện vẫn chịu tác động tiêu cực từ mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 1 không mấy khả quan của các doanh nghiệp.
Mặt khác, trong tháng 5, nỗi lo âu về kịch bản "Sell in May and go away" lại ùa về chi phối tâm lý bất kỳ nhà đầu tư nào trên thị trường. Một phần do đây là khoảng thời gian “trống thông tin”, bên cạnh đó những con số của mùa báo cáo lợi nhuận quý 1/2023 sẽ khép lại.
Chưa kể, với tháng 5 năm nay, các “tay chơi lớn” trên thị trường có thể sẽ vẫn muốn chờ đợi thêm hiệu quả thật sự của các chính sách được ban hành trong thời gian qua, trước khi ra các quyết định đầu tư quan trọng.
Không chỉ về điểm số, dòng tiền vào thị trường đã có sự rút lui kể từ nửa sau tháng 4. Việc dòng tiền rút đi nhanh chóng càng khiến nhà đầu tư lo ngại về kịch bản không mấy êm ả với VN-Index trong tháng 5 này.
Nhưng “Go away” không đáng lo
Tuy nhiên, theo quan sát của ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư Chứng khoán Agriseco, việc lợi nhuận quý 1 kém tích cực có thể tạo áp lực bán trong một số phiên đầu tháng 5, song mức độ không quá lớn. Bởi, kết quả kinh doanh quý 1 nghiêng về kịch bản kém khả quan đã được dự báo từ trước, giá cổ phiếu phần lớn đều không tăng quá mạnh trong tháng 4 vừa qua.
Hơn nữa, lượng margin trên thị trường không còn cao, ước tính tới cuối quý 1/2023 khoảng 120.000 tỷ đồng (giảm 40% so với đỉnh margin thiết lập trong quý 1/2022), như vậy áp lực bán giải chấp khả năng không quá mạnh.
Đồng thời, các thông tin hỗ trợ thị trường dự kiến được ban hành (như việc giữ nhóm nợ các khoản cho vay của ngân hàng, tháo gỡ nút thắt thanh khoản trái phiếu doanh nghiệp, pháp lý bất động sản, giảm thuế VAT...), kỳ vọng sẽ giúp thị trường phục hồi rõ ràng hơn trong thời gian tới.
Về việc tăng lãi suất của Fed, mặc dù tiếp tục tăng lãi suất song Fed cũng phát tín hiệu rằng, chu kỳ thắt chặt này sắp kết thúc.
Trong khi đó, động thái của Ngân hàng Nhà nước đang cho thấy sự chuyển dịch ưu tiên từ “kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá” trong giai đoạn quý 3 - quý 4/2022 sang ưu tiên “hạ lãi suất trong nước nhằm hỗ trợ tăng trưởng”.
Thực tế, nhiều ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay, bắt đầu tư các “ông lớn” trong nhóm “Big 4”, thậm chí Vietcombank (VCB) còn cam kết, lãi suất cho vay đồng loạt giảm 0,5%/năm từ ngày 1/5 đến hết 30/7.
Mặt khác, dù hiện tượng "Sell in May" đã được kiểm chứng, song những con số lịch sử, đặc biệt trong thời gian gần đây lại đang mang lại điều tích cực. Thống kê lịch sử giao dịch thị trường chứng khoán Việt Nam 22 năm bình quân tăng 1,13% vào tháng 5, chỉ có 13 năm giảm điểm và 9 năm tăng điểm.
Đáng chú ý, trong 8 năm gần nhất (2015-2022) thì có tới 5 năm chỉ số chính của thị trường chứng khoán Việt Nam tăng điểm. Thậm chí, trong 2 năm gần đây là năm 2020 và 2021, VN-Index còn có mức tăng trưởng ấn tượng lần lượt là 12,4% và 7,15%.
Dù rằng những con số thống kê trên không thể đưa ra để khẳng định, song cũng phần nào cho thấy "Sell in May" đang dần không tác động quá nhiều tới TTCK Việt Nam như quan niệm của giới đầu tư bấy lâu nay.
Theo ông Bùi Văn Huy, Giám đốc Chi nhánh TP.HCM Chứng khoán DSC, "Sell in May" năm nay không quá đáng ngại. Bởi hầu hết các cổ phiếu để trong tình trạng thiếu cầu, nhưng cũng cạn cung. Độ “trơ” của thị trường thể hiện qua thanh khoản cực thấp. Hiệu ứng “Go away” cũng không đáng lo, vì nhiều nhà đầu tư đã rời bỏ thị trường từ sau những biến động năm 2022.
“Thị trường vẫn tiếp tục đi ngang trong biên độ hẹp, nhưng “Sell in May & Go away” năm nay không đáng ngại”, ông Huy nhìn nhận.
Với nhận định hiệu ứng “Sell in May” không còn có nhiều ảnh hưởng đến VN-Index, các chuyên gia cho rằng, nhà đầu tư không nên quá lo lắng, thay vào đó có thể xây dựng và tìm kiếm cho mình một chiến lược đầu tư phù hợp với khẩu vị rủi ro của bản thân và kiên trì với chiến lược đó.
Ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cho rằng, “Sell in May” có thể đúng trong ngắn hạn ở một số thị trường, nhưng đây cũng chính là cơ hội tốt đối với các nhà đầu tư đang nắm giữ tiền mặt.
“Đối với những nhà đầu tư cầm tiền mặt, thời điểm này chính là cơ hội tốt để tìm điểm cân bằng của thị trường, đồng thời săn cổ phiếu tốt”, ông Ngọc khuyến nghị.
Hải Giang