Báo cáo của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) cho biết khối lượng xuất khẩu chè tháng 3/2020 ước đạt 9 nghìn tấn với giá trị đạt 12 triệu USD, đưa khối lượng và giá trị xuất khẩu chè 3 tháng đầu năm 2020 đạt 26 nghìn tấn và 37 triệu USD, giảm 2,5% về khối lượng và giảm 19% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019.
Trung Quốc giảm mạnh thị phần trong tổng xuất khẩu chè của Việt Nam |
Trong 2 tháng đầu năm 2020, Pakistan, Nga, Đài Loan, Indonesia và Mỹ là 5 thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 74,5% trong tổng kim ngạch xuất khẩu chè cả nước. Giá chè xuất khẩu bình quân 2 tháng đầu năm 2020 đạt 1.481 USD/tấn, giảm 13,5% so với cùng kỳ năm 2019.
Tính đến cuối tháng 3/2020, dịch Covid-19 đã bùng phát và lan rộng tại nhiều thị trường quan trọng của ngành chè Việt Nam, làm gián đoạn các hoạt động sản xuất và xuất khẩu. Các thị trường lớn như Đài Loan, Trung Quốc và Nga gần như đóng băng. Các thị trường khác không ký được các hợp đồng mới, trong khi các hợp đồng đã ký trước đây được yêu cầu giảm giá sâu, hoãn thời gian giao nhận hàng hoặc hủy hợp đồng.
Đáng chú ý, Trung Quốc giảm mạnh thị phần trong tổng xuất khẩu chè của Việt Nam. Trong 2 tháng đầu năm 2020, tổng xuất khẩu chè của Việt Nam sang thị trường này chỉ đạt 364 tấn, tương đương 427 nghìn USD, giảm 54,1% về lượng và giảm 87,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019. Theo đó, thị phần của nước này trong tổng kim ngạch xuất khẩu chè của Việt Nam hiện chỉ đạt 1,7% (xếp vị trí thứ 10), giảm từ mức 11,4% (xếp vị trí thứ 3) trong cùng kỳ năm 2019. Nhìn chung, xuất khẩu chè sang Trung Quốc giảm mạnh trong các tháng đầu năm 2019 do hạn chế trong việc thông quan do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và kỳ nghỉ Tết kéo dài của nước này.
Trên thị trường thế giới, đại dịch Covid-19 toàn cầu cùng với tình trạng cung vượt cầu đang ảnh hưởng đến thị trường chè toàn cầu. Những hạn chế trong việc vận chuyển hàng hóa và nhu cầu giảm đã làm giảm tiêu thụ chè ở nhiều quốc gia. Các nhà xuất khẩu đặt giá thầu thấp trong bối cảnh đơn hàng giảm từ các nhà nhập khẩu ở châu Âu do tác động của Covid-19. Tại Ấn Độ, giá chè trung bình trong tháng 3 tại các phiên mở bán của Hiệp hội Thương mại chè Coonoor (CTTA) đạt khoảng 1.060 USD/tấn, giảm 20 USD/tấn so với tháng trước.
Tại thị trường trong nước, trong tháng 3/2020, giá chè cũng có xu hướng biến động giảm. Cụ thể, tại Thái Nguyên, giá chè cành chất lượng cao giảm 10.000 đồng/kg xuống còn 220.000 đồng/kg, chè xanh búp khô giảm 5.000 đồng/kg còn 100.000 đồng/kg, chè xanh búp khô (đã sơ chế loại 1) giảm 10.000 đồng /kg còn 130.000 đồng/kg. Trong khi đó, tại Bảo Lộc (Lâm Đồng), giá chè cành ổn định 9.500 đồng/kg. Nhìn chung, trong 3 tháng đầu năm 2020, thị trường chè nguyên liệu trong nước có xu hướng giảm nhẹ, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.
Theo dự báo của Hiệp hội thương mại chè Đông Phi, giá chè trên thị trường thế giới dự kiến sẽ giảm trong thời gian tới do tiếp tục chịu tác động kép từ sự bùng phát mạnh trên toàn cầu của dịch Covid-19 và áp lực dư cung; nguồn cung chè được kỳ vọng sẽ tăng trong năm nay trong khi nhu cầu yếu.
Thy Lê