Mới đây, tại cuộc họp của Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết sắp tới khi sửa Luật Bảo hiểm Xã hội (BHXH) sẽ tính lại phương án cho phép người lao động nhận trợ cấp BHXH một lần.
Dự thảo đề cương sửa Luật BHXH đưa ra phương án người lao động chưa đến tuổi nghỉ hưu mà yêu cầu hưởng BHXH một lần thì chỉ được rút phần mình đóng vào quỹ BHXH là 8% thay vì nhận 22% như quy định hiện nay, còn phần của người sử dụng lao động đóng chiếm 14% sẽ để lại quỹ và sử dụng theo nguyên tắc chia sẻ.
BHXH Việt Nam nói gì?
Tại buổi họp báo của BHXH Việt Nam, ông Lê Hùng Sơn, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, cho biết hiện Chính phủ đang giao Bộ LĐ-TB&XH chủ trì sửa Luật BHXH. Phương án trên là một trong nhiều phương án do các chuyên gia trong tổ soạn thảo đề xuất.
Người lao động rút BHXH một lần sẽ rất thiệt thòi. |
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, hiện nay người lao động đang đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất từ phần lương hàng tháng. Chủ sử dụng lao động đóng 14% vào quỹ này, như vậy tổng số là 22%. Đối với đề xuất người lao động khi hưởng trợ cấp một lần sẽ chỉ nhận lại 8%, BHXH Việt Nam đang tổng hợp các ý kiến góp ý và đề xuất trên chỉ là một trong các phương án do các chuyên gia đưa ra.
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng giải thích, các chuyên gia đề xuất phương án này để phù hợp với thông lệ quốc tế, đa số các nước hiện không cho phép người lao động rút BHXH một lần, nhằm đảm bảo cuộc sống của họ khi về già.
Lý do khác của việc chỉ được hưởng 8% là vì phần doanh nghiệp đóng vào quỹ BHXH được tính vào giá thành sản phẩm, dịch vụ. Người tiêu dùng khi sử dụng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ nghĩa là xã hội đóng góp phần 14% này, chủ sử dụng lao động chỉ là người đóng thay. Đó là lý lẽ của việc giữ lại "phần xã hội đóng góp".
"Phần xã hội đóng thì xã hội tạm giữ lại, đến khi người lao động hết tuổi lao động sẽ được hưởng. Nhà nước luôn mong chờ người lao động quay trở lại thị trường lao động, tiếp tục đóng BHXH để đảm bảo an sinh cho bản thân", ông Sơn nhấn mạnh.
Với mục đích làm sao hạn chế, kéo giảm tình trạng rút BHXH một lần, tổ soạn thảo dự luật cũng sẽ nghiên cứu, đề xuất một số phương án mới nữa, như cách thức trợ giúp người lao động gặp khó khăn về kinh tế để khi tạm rời thị trường lao động, họ không cần rút BHXH một lần.
Rút BHXH một lần thiệt nhiều hơn
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng khẳng định, các phương án đều sẽ có nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng, xin ý kiến theo đúng quy trình xây dựng dự thảo văn bản quy phạm pháp luật.
"Việc sửa đổi luật sẽ đảm bảo hài hòa giữa đặt mục tiêu an sinh xã hội lâu dài với nhu cầu rút BHXH một lần để giải quyết vấn đề trước mắt khi người lao động gặp khó khăn về tài chính", ông Sơn nêu nguyên tắc.
Liên quan đến đề xuất này, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cũng từng góp ý bằng văn bản với Bộ LĐ-TB&XH. Trong đó, đại diện người lao động đồng tình cần có quy định để giảm thiểu tình trạng người lao động hưởng BHXH một lần gia tăng trong những năm qua, tránh những áp lực về tài chính cho họ khi lớn tuổi.
Theo BHXH Việt Nam, hiện tại, với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm, tổng mức đóng BHXH của mỗi người lao động là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014, và bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Nếu rút BHXH một lần, người lao động sẽ bị thiệt khoảng 1,14 tháng lương đối với mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội trước năm 2014, và khoảng 0,64 tháng lương đối với mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội sau năm 2014.
Do đó, BHXH Việt Nam khuyến cáo, với những khó khăn trước mắt, người lao động hoàn toàn có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH. Khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện để được cộng nối thời gian tham gia trước đó để hưởng chế độ hưu trí.
Thời gian tới, dự kiến Luật BHXH sẽ được sửa đổi theo hướng giảm thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu, từ mức 20 năm như hiện nay, xuống còn 15 năm, thậm chí là 10 năm.
Việc sửa đổi chính sách BHXH theo hướng này sẽ góp phần tăng mức độ hấp dẫn của chính sách, người lao động sẽ có thêm động lực tiếp tục bảo lưu, tích lũy thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu, góp phần bảo đảm an sinh xã hội bền vững.
Nhật Linh