Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 185/TTg-CN ngày 9/2/2021 về việc rà soát các vấn đề liên quan đến phát triển điện mặt trời, Bộ Công Thương vừa có công văn hỏa tốc đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khẩn trương thực hiện rà soát, tổng hợp về vấn đề này.
Bộ Công Thương yêu cầu rà soát tổng thể về phát triển điện mặt trời. |
Theo đó, Bộ Công Thương đề nghị EVN tổng hợp các dự án điện mặt trời được hưởng giá bán điện theo Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ.
Trong đó, chỉ đạo các Tổng công ty điện lực, đơn vị điện lực tỉnh lập danh sách đối với các hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) có quy mô công suất từ 100 kWp trở lên đã đi vào vận hành, được áp dụng giá bán điện quy định tại Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ; Xác nhận các hệ thống ĐMTMN đảm bảo tuân thủ quy định về phát triển, đấu nối, công nhận ngày vận hành, ký hợp đồng mua bán điện và các quy định khác của pháp luật trong lĩnh vực điện lực; Có văn bản gửi Sở Công Thương trên địa bàn tỉnh trước ngày 11/3/2021 để cung cấp danh sách hệ thống ĐMTMN để tổng hợp.
Trên cở sở danh sách ĐMTMN nêu trên, tổng hợp ĐMTMN trên toàn quốc; nghiên cứu, đề xuất giải pháp vận hành có hiệu quả nhằm hạn chế tối đa việc cắt giảm nguồn điện mặt trời đã đưa vào vận hành, hạn chế tối đa thiệt hại kinh tế của các nhà đầu tư.
EVN cử đại diện tham gia Đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương để thực hiện kiểm tra về phát triển điện mặt trời, đặc biệt là ĐMTMN trong thời gian vừa qua. Đồng thời, báo cáo Bộ Công Thương các nội dung nêu trên trước ngày 12/3/2021.
Đối với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, giao đơn vị chủ trì, phối hợp với các Sở ban ngành có liên quan để rà soát, đánh giá ĐMTMN theo quy định của pháp luật hiện hành và thẩm quyền của địa phương. Tổng hợp phát triển điện mặt trời trên địa bàn tỉnh (bao gồm dự án điện mặt trời mặt đất nối lưới và ĐMTMN có quy mô công suất từ 100 kWp trở lên). Cử đại diện tham gia Đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương để thực hiện kiểm tra về phát triển điện mặt trời, đặc biệt là ĐMTMN trên địa bàn tỉnh.
Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc, Bộ Công Thương cũng đề nghị UBND các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương, EVN gửi văn bản đến Bộ Công Thương để xem xét, phối hợp và giải quyết.
Theo số liệu thống kê của EVN, đến cuối năm 2020, tổng công suất nguồn điện trong hệ thống điện quốc gia chưa tính đến ĐMTMN đạt khoảng trên 62.000 MW, trong đó công suất các nguồn điện mặt trời trên mặt đất đạt 8.838 MW; công suất nguồn điện mặt trời trên mái nhà tham gia cung ứng điện đến cuối năm 2020 ghi nhận khoảng 8.000 MW.
Tuy nhiên, việc phát triển nguồn ĐMTMN không được kiểm soát phù hợp với nhu cầu sử dụng điện, đặc biệt vào tháng 12/2020 gây khó khăn trong công tác vận hành hệ thống điện quốc gia, nhất là do đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh theo hướng bất lợi đến tăng trưởng kinh tế, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện giảm. Cụ thể, tổng điện năng sản xuất và nhập khẩu của hệ thống điện quốc gia chỉ đạt khoảng 245,9 tỷ kWh, tăng khoảng 2,7% so với năm 2019 và giảm 15,6 tỷ kWh so với kế hoạch vận hành hệ thống điện quốc gia được Bộ Công Thương phê duyệt vào cuối năm 2019.
Do những yếu tố nêu trên, ngay từ tháng đầu năm 2021, EVN đã phải xây dựng và thực hiện phương án cắt giảm nguồn điện mặt trời, cũng như nguồn điện năng lượng tái tạo khác trong hệ thống điện quốc gia, có thể gây lãng phí nguồn lực xã hội và tâm lý lo lắng, bức xúc của nhiều nhà đầu tư. Đã có nhiều phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về phương án EVN dự kiến cắt giảm phát nguồn năng lượng tái tạo trong năm 2021.
Lê Thúy