Trước việc Tp.HCM dự tính từ ngày 1/4/2022 sẽ thu phí cảng biển tại cảng Cát Lái (thu phí cao gấp 2 lần với DN mở tờ khai ngoài Tp.HCM), như phản ánh mới đây từ đại diện Hội Xuất nhập khẩu tỉnh Đồng Nai, đó là điều mà nhiều DN ở Đồng Nai đang lo lắng khi xuất khẩu (XK) hàng hoá ở cảng Cát Lái.
Gánh nặng quá lớn giữa nhiều khó khăn
Theo đó, nếu phí cảng Cát Lái áp với giá 500 ngàn đến 1 triệu đồng/container thì nhiều DN sẽ phải tiêu tốn thêm một khoản lớn cho vận chuyển hàng hóa (có thể vào khoảng 200 - 300 triệu đồng/tháng). Nhất là các doanh nghiệp XK sản phẩm gỗ, giày dép, dệt may, máy móc thiết bị và phụ tùng với khối lượng lớn tại cảng Cát Lái sẽ gánh thêm chi phí với chính sách thu phí mới này của Tp.HCM.
 |
|
Phí hạ tầng cảng biển mà Tp.HCM sắp sửa thu từ 1/4/2022 đang vấp phải sự phản ứng gay gắt giới doanh nghiệp. |
Điều này rõ ràng là gánh nặng lớn khi mà các DN ở Đồng Nai đang phải đối mặt với hàng loạt khó khăn về vốn, lao động, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao.
Không chỉ vậy, việc Tp.HCM thu phí cảng biển cao gấp 2 lần với DN mở tờ khai ngoài thành phố này dẫn đến bất công lớn cho các DN tại tỉnh Đồng Nai khi hầu hết không mở tờ khai tại Tp.HCM và có xuất, nhập khẩu hàng hóa tại cảng Cát Lái.
Còn theo phản ánh của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản (Vasep), cộng đồng DN thủy sản đang không khỏi lo lắng sau khi nghe tin Tp.HCM đã bắt đầu vận hành thử nghiệm hệ thống thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ và tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển từ ngày 16/2 đến hết ngày 15/3 nhằm chuẩn bị cho thu phí chính thức từ ngày 1/4.
Hiện nay có hơn 70% lượng hàng thủy sản xuất nhập khẩu của cả nước đều tập trung tại các cảng biển của Tp.HCM. Theo các DN, việc áp dụng thu phí hạ tầng cảng biển cao, không công bằng tại thời điểm này là không hợp lý.
Qua trao đổi với VnBusiness, nhiều DN thủy sản bức xúc phản ánh rằng một điều vô lý nữa là đối với hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa XK mở tờ khai ngoài Tp.HCM (DN ở tỉnh) thì bị thu mức phí cao gấp đôi đối với DN mở tờ khai hải quan tại Tp.HCM.
Trước đó, nhiều DN đã tính tới việc vận chuyển container hàng tới cảng Cái Mép (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) thay vì cảng ở Tp.HCM. Thế nhưng chi phí sẽ tăng thêm từ 3 - 3,5 triệu đồng/container cũng làm cho các DN e ngại.
Điều đó làm cho DN ngoài Tp.HCM buộc phải chuyển mở tờ khai hải quan ở tỉnh về Tp.HCM gây quá tải, có thể dẫn tới ách tắc việc khai báo, chậm tiến độ thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Đi ngược lại chủ trương chung
Do vậy, các DN cho rằng, Tp.HCM cần thu phí sử dụng hạ tầng cảng biển một cách công bằng và nên áp dụng chung một mức thu 250.000 đồng/container đối với container 20feet; 500.000 đồng/container với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container là hợp lý.
Trước bức xúc của nhiều DN về vấn đề nêu trên, thông tin trong ngày 2/3 cho thấy đã có 7 Hiệp hội gồm: Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, Hiệp hội Sữa Việt Nam, Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ Sản Việt Nam và Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp.HCM đã đồng loạt phản ánh việc thu phí này đang tạo ra một số bất hợp lý.
Theo các hiệp hội nêu trên, đến đầu năm 2022 các DN mới bắt đầu phục hồi sản xuất thì lại phải gánh thêm nhiều chi phí như cước vận tải biển vẫn tiếp tục tăng cao, chi phí xăng dầu tăng, giá nguyên liệu tăng,... trong khi DN vẫn đang thiếu vốn, thiếu công nhân, khiến DN gặp rất nhiều khó khăn.
Tiếp theo là mức phí áp dụng chưa công bằng, chưa phù hợp, tạo thêm gánh nặng về thủ tục hành chính và tăng thời gian thực hiện thủ tục hành chính, ách tắc trong thực hiện.
Hơn thế nữa, việc sử dụng ngân sách thu được chưa được công khai, minh bạch và dẫn đến việc “phí chồng phí” đối với mục tiêu xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng: Theo Mục a Điểm 4 Điều 1 của Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 của Hội đồng Nhân dân Tp.HCM “Toàn bộ số thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển Tp.HCM sau khi trừ chi phí phục vụ công tác thu phí được nộp vào ngân sách Thành phố để quản lý và bố trí sử dụng có mục tiêu cho đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối cảng biển trên địa bàn Thành phố”.
Tuy nhiên đến nay, dù đã sắp tới thời điểm bắt đầu thu phí nhưng Tp.HCM vẫn chưa có thông báo công khai về việc sử dụng các mức phí này cho những công trình hạ tầng cụ thể nào ?
Cuối cùng, DN phải đóng phí hai lần đối với các lô hàng XK phải sử dụng nguyên liệu nhập khẩu. Hầu hết các DN ngành hàng XK đều có nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu để chế biến, gia công hàng và tái xuất thành phẩm. Và như vậy DN sẽ phải chịu hai lần phí: Một lần cho container hàng nhập khẩu và một lần cho container hàng XK.
Có thể nói, mức thu phí hạ tầng cảng biển mà Tp.HCM sắp sửa thực hiện là chưa phù hợp khi DN đang phải trả rất nhiều chi phí phục vụ mục tiêu xây dựng, mở rộng cơ sở hạ tầng của các địa phương. Đồng thời việc này đi ngược lại chủ trương chung của Chính phủ thúc đẩy việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí cho DN nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của DN.
Thế Vinh
