Bộ Tài chính vừa hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 140 của Chính phủ về lệ phí trước bạ và đang đưa ra lấy ý kiến.
Theo đề xuất, xe pick-up, xe tải VAN có mức thu lần đầu sẽ bằng 60% ôtô con, còn mức biến động giá chuyển nhượng ôtô, xe máy dự kiến giảm từ 20% hiện nay xuống 10%.
Đội giá hàng chục triệu/xe
Theo quy định của Nghị định 140 hiện nay, mức thu lệ phí trước bạ lần đầu đối với xe pick-up chở hàng và ôtô tải VAN có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống là 2%.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng hiện nay, các dòng xe này vừa chở người, vừa chở hàng, được áp dụng các hệ thống báo hiệu đường bộ như đối với xe ôtô con. Vì vậy, cần thiết điều chỉnh mức thu lệ phí lần đầu để đảm bảo công bằng với xe ôtô con.
Bộ Tài chính đề xuất, thay vì mức 2% như hiện nay, xe pick-up chở hàng và ôtô tải VAN sẽ phải đóng phí trước bạ lần đầu bằng 60% ôtô con (mức thu phí 10-15% giá xe tùy địa phương). Khi nộp lệ phí trước bạ lần thứ hai trở đi, mức thu đề xuất là 2% giá xe và áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
Theo tính toán của một số doanh nghiệp (DN) kinh doanh ôtô, nếu áp dụng cách tính phí mới này, mỗi chiếc xe khi đến tay người tiêu dùng có thể tăng thêm hàng chục triệu đồng.
Ví dụ, một chiếc xe bán tải VAN dòng Kia Morning tại các show room ở Hà Nội có giá bán là 300 triệu đồng. Tính theo lệ phí trước bạ 2% như hiện nay, khách mua phải nộp 300 x 2% = 6 triệu đồng. Nhưng khi tính theo phương án mới bằng 60% so với xe con (12% trước bạ tại Hà Nội), khách phải nộp là 300 x 12% x 60% = 21,6 triệu đồng.
Như vậy, với mức đề xuất lệ phí trước bạ áp dụng bằng 60% xe con, khách mua tại Hà Nội phải chi thêm 15,6 triệu đồng để sở hữu một chiếc xe VAN Kia Morning.
Phản hồi về đề xuất của Bộ Tài chính, ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc DN tư nhân kinh doanh ôtô tải nhập khẩu trên đường Phạm Hùng (Hà Nội), cho biết kể từ đầu năm, công ty đã không thể nhập khẩu dòng xe VAN 2 chỗ Kia Morning từ Hàn Quốc do quy định chặt chẽ từ Nghị định 116/2017.
"Hiện nay, các DN kinh doanh xe VAN 2 chỗ chuyển sang kinh doanh xe cũ. Tuy nhiên, đề xuất của Bộ Tài chính được thông qua và áp dụng, chắc chắn dòng xe này sẽ "không còn đất sống" do giá xe bị đội lên hàng chục triệu đồng, ngang bằng với giá xe con 5 chỗ", ông Tuấn bày tỏ.
Xe bán tải thời gian qua tăng trưởng nóng |
Cân nhắc quyền lợi người tiêu dùng
Thống kê của một số DN kinh doanh ôtô tải VAN cho thấy, có đến 90% người mua bán tải 2 chỗ dòng Kia Morning và Chevrolet Spark để lắp thêm ghế sau, hoán cải thành xe 5 chỗ và sử dụng như xe con. 70% người dùng mua bán tải dòng Ford Range, Chevrolet Colorado vừa chở hàng vừa chở người, còn lại 30% chỉ dùng để chở người.
Thực tế, thời gian qua, dòng xe bán tải có sức tăng trưởng nóng tại Việt Nam do tính năng như một chiếc xe con nhưng giá lại rẻ hơn vì thuế và phí thấp hơn so với xe con.
Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong năm 2017 có hơn 22.000 chiếc xe bán tải đến tay người tiêu dùng, cao hơn năm 2016 khoảng 5%. Nhưng nửa đầu năm nay, số lượng xe bán tải nhập về Việt Nam giảm mạnh.
Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho biết, lượng tiêu thụ phân khúc xe bán tải nửa đầu năm 2018 chỉ đạt hơn 5.800 chiếc, giảm 50% so với cùng kỳ, nguyên nhân do vướng Nghị định 116/2016/NĐ-CP nên chưa thể thông quan.
Thực tế, trước khi có đề xuất tăng phí trước bạ của Bộ Tài chính, dòng xe VAN đã phải đối mặt với rất nhiều khó khăn khi chỉ trong một thời gia ngắn, hàng loạt quy định mới được ban hành như: Nghị định 116 quy định về điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu linh kiện và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ôtô, yêu cầu về chứng nhận VTA, chứng chỉ ECE cho linh kiện, phụ tùng nhập khẩu… khiến nhiều DN không thể đáp ứng được. Nghị định 125 của Bộ Công Thương tạo nên hàng rào chi phí khi phải chịu mức thuế nhập khẩu cao hơn cho xe nhập khẩu.
Hay gần đây nhất là đề xuất tăng thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, phí trước bạ đối với dòng xe bán tải, khiến người tiêu dùng thấp thỏm.
Trước rất nhiều điều chỉnh không có lợi cho DN kinh doanh ô tô nhập khẩu nói chung, ô tô tải nói riêng và người tiêu dùng, nhiều ý kiến cho rằng động thái của cơ quan chức năng ngoài việc tăng thu ngân sách còn hạn chế dòng xe bán tải hiện tăng trưởng nóng tại Việt Nam. Tuy nhiên, cơ quan quản lý cần cân nhắc, nếu không sẽ có tác động lớn, làm cho thị trường bất ổn.
VAMA mới đây cũng đã đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu điều chỉnh mức biến động để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời, VAMA đề nghị cần quy định thời gian Bộ Tài chính ban hành Bảng giá tính lệ phí trước bạ bổ sung, điều chỉnh để đảm bảo tính ổn định.
Thanh Hoa