Đề xuất cơ chế chính sách ưu đãi thiết thực cho phát triển HTX

Tại phiên thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội sáng 26/10, đại biểu Mai Sỹ Diến cho biết vừa qua, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách tập trung tháo gỡ vướng mắc, ưu đãi thu hút đầu tư vào khu vực nông nghiệp, nông thôn nhằm triển khai đồng bộ và mở rộng đối tượng, phạm vi được hưởng ưu đãi, đã thu hút được sự tham gia của nhiều tổ chức, cá nhân, nhất là các doanh nghiệp lớn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp khu vực nông thôn.

Bất cập về chính sách khuyến khích phát triển ở hợp tác xã đang làm khó mục tiêu thành lập 15.000 HTX và liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả vào năm 2020 (Ảnh: Internet)

Theo đại biểu Diến, chưa có thời điểm nào mà các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới được quan tâm, chú trọng như thời điểm hiện nay. Các doanh nghiệp, các nhà đầu tư, người dân đều nhận thức rõ điểm này.

Tuy nhiên, việc ban hành sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn còn có những bất cập. Trong chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2015 - 2020, Nhà nước có nhiều chính sách chung, chính sách ưu đãi riêng với các HTX nhưng số lượng HTX được hưởng chính sách hỗ trợ còn hạn chế.

Các chính sách chưa đi vào cuộc sống như chính sách về tín dụng, cả nước chỉ có 35 HTX được vay gần 70 tỷ đồng vốn từ ngân hàng thương mại không có tài sản bảo đảm, còn không ít HTX muốn vay thì các thành viên HTX phải thế chấp bằng sổ đỏ của gia đình mình nên chưa bảo đảm nguồn vốn cho HTX hoạt động.

Nghị định 55 của Chính phủ về chính sách tín dụng phát triển nông nghiệp nông thôn quy định căn cứ vào thực tiễn sản xuất nông nghiệp để cho vay lưu vụ, cơ cấu lại thời gian trả nợ gốc - lãi nhưng các ngân hàng thương mại ở các địa phương thực hiện không nghiêm túc, đến hạn người vay phải trả xong mới lập hồ sơ khoản vay mới. Điều này cũng là nguyên nhân người vay phải vay lãi cao để trả nợ.

Hiện nay, có gần 10.000 HTX nông nghiệp nhưng chỉ có hơn 3.300 HTX hoạt động hiệu quả, tập trung chủ yếu ở lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

"Đây là con số rất khiêm tốn, một con số không vui có nguyên nhân từ bất cập về chính sách khuyến khích phát triển HTX", đại biểu Diến đánh giá và cho rằng điều này báo hiệu đến năm 2020 việc phấn đấu 15.000 HTX và liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả sẽ không đạt. Mục tiêu thành lập HTX nông nghiệp là để thu hút nhiều nông dân tham gia, thông qua đó thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân thực hiện việc liên doanh, liên kết đẩy mạnh các loại hình dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn. Đây là động lực, giải pháp quan trọng trong xây dựng nông thôn mới trong cơ cấu lại nông nghiệp và đặc biệt là góp phần quan trọng để không phải lo giải cứu nông sản cho nông dân.

Vì vậy, đại biểu Diến đề nghị, Chính phủ, các bộ, ngành chỉ đạo thực hiện nghiêm các chính sách hiện có về HTX, tiếp tục hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành Luật HTX 2012 nhằm tăng tính khả thi của các quy định của pháp luật, rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành các cơ chế chính sách hỗ trợ ưu đãi phát triển kinh tế HTX theo hướng thiết thực.

Lê Thúy