 |
|
Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm định giá |
Những ngày gần đây, nhiều người dùng bức xúc khi nhận hóa đơn tiền điện tăng 2-3 lần, cá biệt có một trường hợp bị ghi sai chỉ số tiêu thụ điện, dẫn tới hóa đơn thanh toán tăng hàng trăm lần số sử dụng thực tế sử dụng. Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm Định Giá Việt Nam đã có chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh giải đáp căn nguyên của vấn đề này?
Thưa ông, trước thực trạng trên, EVN có giải thích rằng hóa đơn tiền điện tăng cao là do thời tiết nắng nóng, đồng thời cam kết không can thiệp vào chỉ số công tơ của khách hàng. Vậy ông có bình luận gì về vấn đề này?
- Tôi rất chia sẻ với những bức xúc đó của các hộ dùng điện (bởi gia đình tôi cũng là hộ tiêu dùng điện và phải chi trả tiền điện tháng 6 tăng gấp 2,5 lần tháng 5). Tuy nhiên, số tiền tăng đó là do lượng tiêu thụ điện tăng gấp 2 lần.
Những bức xúc này không phải mùa nắng nóng năm nay mới xuất hiện mà năm nào cũng xuất hiện như có "tính chu kỳ" gắn với lượng điện tiêu dùng mùa nắng nóng luôn cao hơn lượng điện tiêu dùng của những mùa khác.
Lượng điện tiêu dùng tăng, cộng với giá cao hơn ở những bậc cao hơn do tiêu dùng nhiều hơn để thực hiện chính sách tiết kiệm điện theo quy định của Luật Điện lực thì tiền điện tăng là khó tránh khỏi.
Loại trừ trường hợp tính nhầm, đo sai đã được ngành điện xử lý kịp thời, việc ngành điện có can thiệp vào chỉ số công tơ của khách hàng hay không thì chỉ có ngành điện - ngành quản lý kỹ thuật về điện mới trả lời được.
Tôi nghĩ để xóa bỏ tình trạng nghi ngờ, bức xúc của người tiêu dùng điện về việc đo đếm lượng điện tiêu dùng thì ngành điện cần rà soát lại hệ thống đo đếm điện năng trong ngành.
Khẩn trương trang bị hệ thống đo đếm công tơ hiện tại và tạo cơ chế minh bạch hơn nữa trong việc đo đếm, tính toán để người tiêu dùng kiểm tra, giám sát.
Đây không phải lần đầu tiên người dân bức xúc về hóa đơn tiền điện. Theo ông, căn nguyên của vấn đề giá điện nằm ở đâu?
- Căn nguyên của giá điện là thực hiện nguyên tắc mua ít được hưởng giá thấp, tiền phải trả ít, mua nhiều phải trả giá cao thì tiền phải trả nhiều nhằm tạo áp lực tiết kiệm trong điều kiện điện không phải là tài nguyên vô tận, hiện đang được sản xuất chủ yếu từ nguồn tài nguyên không tái tạo, việc sử dụng nó bị quy luật khan hiếm chi phối và thực tế cung về điện chưa đáp ứng được tốc độ tăng cầu về điện hàng năm.
 |
|
Xuất hiện một số trường hợp ghi sai chỉ số tiêu thụ điện khiến hóa đơn điện tăng vọt (Ảnh: TL) |
Vì vậy, từ năm 1994 đến nay, giá điện được điều hành theo nguyên tắc luỹ tiến - biểu giá điện bậc thang. Có nghĩa là giá được thiết kế căn cứ vào mức giá bình quân, tỷ trọng tiêu thụ điện thực tế của các nhóm tiêu dùng điện, tính ra mức giá cụ thể từ thấp đến cao dần.
Ví dụ, nếu so với giá bình quân: giá bậc 1 bằng 92%, bậc 2: 95%, bậc 3: 110%, bậc 4: 138%, bậc 5: 154%, bậc 6: 159%.
Nếu so sánh hệ số luỹ tiến về giá giữa các bậc cụ thể với nhau (giãn cách về giá bậc sau so với bậc trước liền kề): bậc 1 là 1 lần, bậc 2: 1,03 lần, bậc 4: 1,26 lần, bậc 5: 1,12, bậc 6: 1,03 lần.
Cùng với bước nhảy của bậc giá (hệ số luỹ tiến) chưa thật hợp lý như trên thì lượng điện tiêu dùng ở mỗi bậc chỉ được hưởng một định mức khống chế tính giá nhất định gắn với mức giá của mỗi bậc. Bậc có giá thấp thì có định mức tiêu dùng ít, bậc có định mức tiêu thụ cao hơn thì giá cao hơn.
Ví dụ, một hộ tiêu dùng điện 500 kWh trong một tháng: 50 kWh đầu (bậc 1) được tính theo giá bằng 92% giá bình quân, 50 kWh tiếp theo (bậc 2) tính bằng 95%; 100 kWh tiếp theo (bậc 3) tiếp theo: 110%; 100 kWh tiếp theo (bậc 4): 138%, 100 kWh tiếp theo (bậc 5): 154%; 100 kWh tiếp theo (bậc 6): 159%.
Rõ ràng với cách tính như trên thì càng dùng nhiều điện thì càng bị chuyển tiếp lên bậc có giá cao hơn gắn với nó là tiền điện sẽ nhiều hơn là không tránh khỏi. Đây chính là lực kinh tế để khuyến khích tiêu dùng điện tiết kiệm, hợp lý.
Hiện, Bộ Công Thương đang tiến hành sửa biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt từ 6 bậc xuống 5 bậc. Vậy, ông góp ý gì về biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt này?
- Tôi tán thành với việc cải tiến đưa 6 bậc xuống 5 bậc và cơ bản đồng thuận với nội dung cải tiến vì nó có những ưu điểm sau: Cải tiến nhưng không làm tăng giá bán lẻ bình quân, đảm bảo cho khoảng 98,2% tổng số hộ có mức tiêu dùng điện dưới 700 kWh/tháng có mức giá điện không tăng, thậm chí có những bậc giá còn giảm.
Ví dụ, bậc 1, bậc 2 giá hiện hành là 1.678 đồng/kWh và 1.734 đồng/kWh (giá chưa có VAT) nay gộp thành một bậc giá 1.549 đồng/kWh, bậc 3 hiện hành giá 2.014 đồng/kWh nay 1.858 đồng/kWh...
Mặc khác việc cải tiến sẽ phản ánh sát hơn thực tế sử dụng điện của các nhóm khách hàng sử dụng điện.
Tuy nhiên, tôi cho rằng biểu giá dự kiến cải tiến vẫn cần xem xét về hệ số luỹ tiến, đặc biệt là bậc 2 so với bậc 1 tăng 1,2; bậc 3 so với bậc 2 tăng 1,26 lần, theo hướng hạ bớt thêm chênh lệch này nhằm hạn chế tác độ "nhảy tiền" lớn quá mức khi dùng nhiều điện.
Xin cảm ơn ông!
Lê Thúy (thực hiện)
