Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng, phù hợp với thông lệ quốc tế và các quy định của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), việc thực hiện BHXH bắt buộc đối với NLĐ nước ngoài tại Việt Nam là cần thiết. BHXH bắt buộc đối với NLĐ nước ngoài đã được quy định cụ thể trong Luật BHXH 2014, nhằm bảo đảm bình đẳng, an sinh cho NLĐ nước ngoài tại Việt Nam; cũng như làm căn cứ trong các thỏa thuận song phương, đa phương để quyền lợi, chế độ BHXH của NLĐ nước ngoài tại các nước được thực hiện thống nhất, tương đồng...
Quy định đối với người lao động
Tại buổi tọa đàm Giới thiệu chính sách BHXH bắt buộc đối với NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, tổ chức ngày 6/11, các câu hỏi liên quan đến việc giải quyết chế độ BHXH đều được những chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực BHXH trả lời đầy đủ và cụ thể.
Giới thiệu khái quát nội dung Nghị định 143/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết Luật BHXH và Luật An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) về BHXH bắt buộc đối với NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, theo Trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH Việt Nam, ông Điều Bá Được: Nghị định 143 là điểm mới trong thực hiện chính sách BHXH, nhiều nội dung quan trọng cần gấp rút triển khai trong thời gian tới đối với Ngành.
Việc thu các chế độ ngắn hạn của BHXH với NLĐ nước ngoài như thai sản, ốm đau, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (TNLĐ - BNN) thực hiện trước, chế độ dài hạn như hưu trí, tử tuất thực hiện sau.
Triển khai quy định mới về đóng BHXH với NLĐ nước ngoài làm việc ở Việt Nam, từ ngày 1/12/2018 đến 31/12/2021, NLĐ là công dân nước ngoài khi làm việc tại Việt Nam chưa phải đóng BHXH bắt buộc.
Từ ngày 1/1/2022, NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc có trách nhiệm đóng bằng 8% mức tiền lương tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Đối tượng đóng là NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc khi có Giấy phép lao động hoặc Chứng chỉ hành nghề, hoặc Giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 1 năm trở lên với người sử dụng lao động (SDLĐ) tại Việt Nam. Tuy nhiên, trừ các trường hợp NLĐ di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định số 11/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam. NLĐ đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 187 của Bộ luật Lao động.
Từ ngày 1/1/2022, NLĐ nước ngoài tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc |
Quy định với người sử dụng lao động
Về phía người SDLĐ, từ ngày 1/12/2018 đến 31/12/2021, hàng tháng, người SDLĐ có trách nhiệm đóng BHXH bắt buộc trên quỹ tiền lương tháng đóng BHXH của NLĐ. Cụ thể, đóng 3% vào quỹ ốm đau, thai sản; đóng 0,5% vào quỹ TNLĐ - BNN. Như vậy, tổng mức BHXH phải đóng của người SDLĐ trong thời điểm này là 3,5%.
Từ ngày 1/1/2022, hàng tháng, người SDLĐ vẫn tiếp tục đóng 3,5% trên quỹ tiền lương tháng đóng BHXH của NLĐ vào quỹ ốm đau, thai sản và quỹ TNLĐ - BNN. Ngoài ra sẽ đóng thêm 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Phát biểu tại buổi tọa đàm, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (BHXH Việt Nam) - ông Nguyễn Tiến Thành, cho biết: Hiện tại, Việt Nam đang đàm phán với Hàn Quốc ký hiệp định song phương về BHXH, một trong những quốc gia có nhiều lao động Việt Nam làm việc và ngược lại, cũng có nhiều lao động Hàn Quốc làm việc ở Việt Nam. Việc ký hiệp định song phương về BHXH với các đối tác để vừa xử lý việc tránh đóng trùng, vừa bảo đảm quyền lợi được hưởng của người tham gia BHXH.
Sau khi Nghị định này có hiệu lực, sẽ tiếp tục mở rộng đàm phán với các nước có nhiều lao động Việt Nam sang làm việc để đàm phán về hiệp định song phương về BHXH thế hệ mới, nhằm hỗ trợ chính sách tốt hơn cho NLĐ Việt Nam làm việc ở nước ngoài.
Trần Minh