 |
|
Nhiều đối tượng lợi dụng kẽ hở Luật đất đai để phân lô bán nền những dự án "ma" điều này Bộ TNMT cho rằng do chính quyền bật đèn xanh làm ngơ (Ảnh: Int) |
Trên thị trường đã có hàng loạt vụ lừa đảo PLBN bị phanh phui như vụ Alibaba; Công ty Angel Lina "vẽ" 9 dự án ma; Hoàng Kim Land bán dự án đất nền không có thật; Hưng Thịnh Phát bán hàng chục dự án "ma"… Thậm chí, tại một số địa phương "nóng" vấn đề quy hoạch như Phú Quốc, Vân Đồn, Khánh Hoà, Đồng Nai… tình trạng PLBN diễn ra ồ ạt còn tạo hệ lụy xấu cho thị trường, đến mức cơ quan quản lý phải ra chính sách cấm rồi lại "gỡ".
Không cấm nhưng vẫn phải quản chặt
Bà Hoàng Thị Vân Anh, Vụ trưởng Vụ Chính sách pháp chế, Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) chia sẻ, Luật hiện không cấm các hình thức PLBN, thời điểm thi hành luật năm 2003, Nghị định 181 cấm hoàn toàn PLBN ở khu vực đô thị và khu vực phát triển quy hoạch đô thị. Nhưng 2 năm sau đó, Nghị định 17 lại mở hơn, cho phép PLBN ở khu vực thị trấn và nông thôn.
Về vấn đề này, GS. Đặng Hùng Võ cũng đồng tình và cho rằng, kể từ Luật Đất đai 2003, Nghị định 181 cấm chia lô bán nền hoàn toàn. Trong dự thảo Nghị định, cố Thủ tướng Phan Văn Khải đã ghi tay 1 câu vào dự thảo là “cấm chia lô bán nền”. Bởi nếu không cấm nó sẽ tạo ra một đô thị nhếch nhác, không được quy hoạch về kiến trúc. Tuy nhiên sau đó Chính phủ đã sửa đổi Nghị định 181 cho phép phân lô bán nền ở một số nơi tính chất đô thị không cao như thị trấn, giải pháp này mở đường cho nhiều người không có đủ tiền mua nhà.
Luật Đất đai 2013 vẫn quy định, trong các dự án phát triển về nhà ở, đất ở vẫn mở ra hình thức cho PLBN. Bởi nhu cầu thị hiếu và khả năng tiếp cận của người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp.
Theo đại diện Bộ TNMT, Chính phủ quy định vẫn có phạm vi phải quản, quản theo hướng quy định các khu vực được PLBN và giao cho các UBND cấp tỉnh xem xét các dự án cụ thể để quyết định dự án nào được thực hiện PLBN.
Năm 2020, trước ý kiến trái chiều của dư luận cho rằng, quy định không phù hợp thực tế, Bộ TNMT đã rút đề xuất cấm phân lô, bán nền ở ngoại thành Hà Nội, TP. HCM.
GS. Đặng Hùng Võ đánh giá, hiện nay do tính hấp dẫn của đất nền nên nhiều đối tượng đã lợi dụng hình thành dự án "ma" lộng hành ở nhiều tỉnh thành.
“Chúng ta đặt vấn đề có phải quản lý kém hay không, hay là do tâm lý, nhiều người có lòng tham nên dự án ma mới xuất hiện”, Gs Võ đặt vấn đề.
Minh bạch thông tin
Bình luận về việc cấm hay quản PLBN, ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển đô thị, Bộ Xây dựng cho rằng, câu chuyện PLBN, chúng ta không cấm mà cần có những quy định cụ thể. Những khu vực thu nhập thấp, ở Ấn Độ họ quy hoạch rất rõ, chỉ chia lô.
“Ngay bản thân chúng ta cũng như vậy, rất nhiều người dân khi có được sổ đỏ rồi mới huy động vốn để xây. Một số chủ đầu tư cũng có những chính sách khuyến khích như 3 năm nếu anh xây thì tôi sẽ hỗ trợ anh gói nội thất”, vị đại diện Bộ Xây dựng cho hay.
Trước tình trạng PLBN thiếu kiểm soát, bà Hoàng Thị Vân Anh cho biết, khuôn khổ thực hiện PLBN đã có quy định, nhưng vẫn để cho tình trạng PLBN tràn lan, xuất hiện các dự án ma thực sự do yếu tố quản lý nhà nước.
Trong luật đất đai, có điều khoản quy định rất rõ: “chính quyền cơ sở là nơi đầu tiên phát hiện và ngăn chặn sai phạm”. Nhưng trên thực tế có những trường hợp họ san lấp PLBN trên diện rộng mà chính quyền không có phản ứng.
“Tôi cho rằng, đây vai trò quản lý các cấp. Nếu địa phương bật đèn xanh làm ngơ thì người phát triển mới có thể làm được. Việc xây 1 bức tường có thể khó phát hiện, nhưng san lấp cả một diện tích lớn không thể nào không phát hiện được. Tôi nhấn mạnh ở yếu tố quản lý”, bà Vân Anh nhấn mạnh
Chia sẻ giải pháp quản lý PLBN, theo đại diện Bộ TNMT trước hết cần các thông tin quy hoạch, thông tin dự án sau khi được phê chuẩn phải được công khai.
Ngoài ra, các đối tượng tham gia thị trường cần phải có kiến thức, họ cần phải tự chịu trách nhiệm, phải là người tham gia thị trường thông thái. Họ cũng cần tăng cường nhận thức pháp luật, bởi nhiều người tham gia thị trường bất chấp pháp lý vẫn xuống tiền mua dự án, đến khi rủi ro thì họ lại kêu Nhà nước", Bà Vân Anh nói.
Đồng tình với bà Vân Anh, một số ý kiến chuyên gia cho rằng, việc không cho phép phân lô bán nền tại một số khu vực thì được nhưng việc cấm một cách toàn diện thì rất bất ổn. Việc mở rộng phạm vi khu vực không được phép thực hiện dự án PLBN sẽ khiến nhu cầu chính đáng của người dân, doanh nghiệp bị thiệt hại. Thậm chí, quỹ đất sẽ không được khai thác hết và cản trở quá trình phục hồi nền kinh tế hậu Covid-19.
Minh Trang
