Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-NHNN quy định việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) mua, bán TPDN.
Theo đó, dự thảo Thông tư bổ sung quy định TCTD phải sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt để thanh toán số tiền mua TPDN cho doanh nghiệp phát hành, bên bán trái phiếu.
NHNN cho rằng quy định này nhằm góp phần hỗ trợ theo dõi, giám sát tình hình sử dụng tiền thu được từ phát hành TPDN, tăng cường minh bạch thông tin, hỗ trợ thị trường TPDN phát triển bền vững; đồng thời phù hợp với chủ trương của Chính phủ về thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.
Đề xuất ngân hàng sẽ được mua lại ngay trái phiếu doanh nghiệp vừa bán. |
Bên cạnh đó, NHNN cũng đề xuất bãi bỏ quy định trong vòng 12 tháng sau khi bán TPDN chưa niêm yết thì TCTD không được mua lại TPDN mà mình đã bán và/hoặc TPDN chưa niêm yết được phát hành cùng lô/cùng đợt. Sau 12 tháng kể từ khi bán TPDN chưa niêm yết, TCTD được mua lại TPDN chưa niêm yết đã bán khi: Bên mua TPDN này từ TCTD thanh toán toàn bộ số tiền mua TPDN tại thời điểm TCTD ký kết hợp đồng bán TPDN cho bên mua trái phiếu; Doanh nghiệp phát hành trái phiếu được xếp hạng ở mức cao nhất theo quy định xếp hạng tín dụng nội bộ của TCTD tại thời điểm gần nhất trước khi TCTD mua TPDN (khoản 11 Điều 4 này đã được ngưng hiệu lực thi hành đến ngày 31/12/2023 theo quy định tại Thông tư 03/2023).
Lý giải nguyên nhân cần bãi bỏ quy định này, NHNN cho biết hiện sàn giao dịch TPDN riêng lẻ đã được vận hành và các trái phiếu còn dư nợ phải đăng ký, lưu ký và đăng ký giao dịch theo quy định tại Nghị định số 153/2020 (đã được sửa đổi, bổ sung) nhằm tăng tính minh bạch, gia tăng thanh khoản cho các trái phiếu phát hành riêng lẻ.
Bên cạnh đó, khi TCTD thực hiện mua lại trái TPDN mà TCTD đã bán, TCTD phải tuân thủ các quy định khác tại Thông tư 16/2021 tương tự như khi TCTD mua lần đầu. Do đó, NHNN bãi bỏ quy định này tại Thông tư 16/2021 và Thông tư 03/2023 không cần phải kéo dài thời gian ngưng hiệu lực thi hành.
Dự thảo quy định về điều khoản chuyển tiếp nhằm tạo điều kiện cho TCTD và khách hàng được tiếp tục thực hiện các nội dung trong hợp đồng mua, bán TPDN đã ký kết phù hợp với quy định của pháp luật có hiệu lực thi hành tại thời điểm ký kết hợp đồng đó hoặc sửa đổi, bổ sung hợp đồng trên kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành chỉ được thực hiện khi nội dung sửa đổi, bổ sung phù hợp với quy định tại Thông tư này.
Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, quy định trên giúp hỗ trợ một phần thanh khoản cho thị trường trái phiếu. TCTD tham gia mua TPDN sẽ giảm phần nào áp lực trái phiếu đáo hạn trong năm 2024.
Các ngân hàng đang là trái chủ lớn nhất, ước tính chiếm khoảng 34% tổng dư nợ TPDN đang lưu hành.
Về giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ thị trường TPDN, Bộ Tài chính cho biết đã khuyến nghị các tổ chức phát hành chủ động sử dụng dịch vụ kiểm toán, xếp hạng tín nhiệm, định giá tài sản để đánh giá tình hình hoạt động của doanh nghiệp và công bố thông tin cho nhà đầu tư yên tâm tiếp tục đầu tư đối với các trái phiếu có tình hình tốt.
Trong năm 2023, Bộ Tài chính cũng đã làm việc với gần 40 doanh nghiệp có dư nợ trái phiếu lớn đáo hạn trong năm 2023 để đề nghị các doanh nghiệp thu xếp nguồn vốn thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn, đảm bảo giữ chữ tín của doanh nghiệp trên thị trường.
Thanh Hoa