Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Bá Dương đã trình bày ngắn gọn về tình hình sản xuất, kế hoạch trong năm nay và những năm tới, đồng thời nêu ra một số kiến nghị trong các lĩnh vực mà THACO đang đầu tư, bao gồm: ô tô, cơ khí - công nghiệp hỗ trợ, logistics, đầu tư - xây dựng, thương mại - dịch vụ và nông nghiệp.
Lĩnh vực ô tô: Chuyển đổi công nghệ và định hướng xanh hóa
Ông Trần Bá Dương nhấn mạnh rằng ngành ô tô đang có nhiều thay đổi lớn về công nghệ, đặc biệt là việc phát triển các dòng xe sử dụng năng lượng mới nhằm hướng tới tiêu chí xanh và sạch, phù hợp với cam kết COP26 mà Việt Nam đã tham gia. THACO hiện đang triển khai xây dựng Trung tâm sản xuất ô tô tại Việt Nam cho các hãng xe quốc tế, hướng tới xuất khẩu sang các thị trường ASEAN và tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA).
Bên cạnh đó, THACO tập trung vào sản xuất công nghiệp hỗ trợ để giảm giá thành ô tô, bao gồm sản xuất các bộ phận như khung thân vỏ, nội ngoại thất, các thiết bị điện tử và phát triển nền tảng số thông minh, an toàn.
Sau năm 2022, dung lượng thị trường lên đến 500.000 xe, nhưng đến năm 2023, thị trường giảm còn 300.000 xe, và năm nay thị trường may ra chỉ bằng năm ngoái. Nhất là xe giá dưới 700 triệu đồng tỷ trọng bán là chủ yếu. Như vậy, nếu tính về giá trị thị trường, giảm đến 50%. Đối diện với mức giảm như thế, kế hoạch chiến lược đầu tư về công nghiệp hỗ trợ và năng lượng mới sẽ gặp những khó khăn nhất định.
Trong năm 2024, THACO đã đầu tư vào 7 nhà máy và dự kiến tăng thêm 3 nhà máy vào năm 2025, nâng tỷ lệ nội địa hóa cho xe du lịch lên 45%, tập trung vào các linh kiện và phụ tùng mà Việt Nam có lợi thế, đồng thời ít bị ảnh hưởng bởi thay đổi công nghệ.
Xu hướng xe xanh là điều tất yếu. Nếu chuyển qua xe thuần điện đòi hỏi phải có lộ trình và thời gian để đầu tư hạ tầng, gia tăng an toàn, chất lượng và tiện dụng trong sử dụng. Hiện nay, hầu như các hãng ô tô đang hợp tác với THACO đều phát triển xe điện, nhưng bán vào Việt Nam còn rất hạn chế, chủ yếu bán thí điểm là nhằm giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng. Một trong những loại xe được khuyến khích hiện nay là xe hybrid (xe lai) và xe lai hybrid có thêm pin.
Hiện nay, xe hybrid có thêm pin có thể chạy từ 80-150km mà không cần nhiên liệu. Hơn nữa, tiêu hao nhiên liệu giảm rất nhiều. Cùng với tiêu chuẩn khí thải Euro 5, sắp tới Việt Nam nên coi trọng chỉ tiêu giảm phát carbon. THACO kiến nghị chiến lược về công nghiệp ô tô từ 2014 đến nay, kể cả năm 2018 khi Việt Nam hội nhập ASEAN với mức thuế bằng 0 cùng với rất nhiều FTA đã ký, đã đến lúc chúng ta phải xem xét vấn đề về phát thải ô tô.
Về năng lượng xanh thay đổi. Đề án chiến lược phát triển lĩnh vực ô tô đến 2030 và 2050 hướng đến sản xuất các động cơ hộp số nhưng chưa bám sát thay đổi về năng lượng xanh. THACO mong muốn có những hội thảo, cả trong nước và quốc tế để nhìn rõ những thay đổi và xu hướng của thị trường, để thấy được tỷ trọng các loại xe từ xe xăng ít tiêu hao nhiên liệu đến xe lai, xe lai có pin, xe pin có thêm động cơ nhỏ để sạc điện, và xe thuần điện. Việc này sẽ được thực hiện từng bước phù hợp và tránh được rủi ro cho nền kinh tế. Nếu đi quá nhanh sẽ không theo kịp tình hình thị trường, cũng như các hạ tầng về điện, an toàn.
Thứ hai, về lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, để đầu tư công nghiệp hỗ trợ đòi hỏi sản lượng và công nghệ. Hiện nay, công nghiệp hỗ trợ xuất hiện nhiều trong các ngành nghề. THACO may mắn đã triển khai sản xuất cơ khí từ sớm. Trong năm 2024, THACO đã xuất khẩu gần 140 triệu USD, thông qua bán cho các doanh nghiệp FDI, và các doanh nghiệp này xuất khẩu, mang về thêm 20 triệu USD nữa. Chủ tịch Trần Bá Dương cho biết thời gian vừa rồi, THACO rất vất vả để phòng vệ thương mại, phải kiểm soát kỹ các hàm lượng, đặc biệt là nguyên vật liệu và linh kiện phụ trợ từ Trung Quốc. Sang năm, THACO dự định sẽ tăng gấp đôi sản lượng về công nghiệp hỗ trợ. THACO cũng đang tiếp tục triển khai Khu Công nghiệp sản xuất cơ khí công nghiệp hỗ trợ tại miền Nam, vì hiện nay các nước FDI đưa qua đây lắp ráp và chuyển về, trong đó chúng ta cũng có thể sản xuất từ 35-40% các chi tiết, linh kiện phụ tùng cho họ sử dụng.
Báo cáo với Thủ tướng, Chủ tịch Trần Bá Dương cho biết trong năm 2024, THACO đã bán linh kiện phụ tùng ô tô cho các nhà sản xuất ô tô trong nước như: Hyundai, Ford, Toyota, Isuzu, mang về doanh thu là 13 triệu USD, dự kiến gia tăng doanh thu trong năm tiếp theo.
Tuy nhiên, hiện tại, Việt Nam chưa có chiến lược rõ ràng cho công nghiệp hỗ trợ. Việt Nam nói nhiều về bán dẫn, công nghệ mới, nhưng để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu cần có có thời gian. Trong khi đó, lĩnh vực cơ khí hiện nay đi sâu vào đời sống, đến lao động giản đơn, thậm chí không cần học hành nhiều, thực tế này mang tính lan tỏa và đi vào đời sống công nghiệp tại Việt Nam. THACO mong muốn Chính phủ xem xét và hỗ trợ phát triển lĩnh vực cơ khí, đây cũng là cơ hội để phát triển công nghiệp nền tảng của Việt Nam cũng như xuất khẩu.
Lĩnh vực nông nghiệp: Mô hình tích hợp quy mô lớn
Về lĩnh vực Nông nghiệp, THACO theo đuổi chiến lược sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tích hợp tuần hoàn trên nền tảng hữu cơ. THACO đã mua lại 84.000ha từ Tập đoàn từ HAGL, với nhiều khu đất xen cài. Dự án nhận được sự hỗ trợ từ Chính phủ Việt Nam, Lào và Campuchia, và THACO đã mua thêm khoảng 6.000ha nữa.
Tổng vốn đầu tư vào nông nghiệp tại Campuchia đạt 31.000 tỷ đồng, tại Lào 19.000 tỷ đồng, và trong nước 18.000 tỷ đồng. Mặc dù đầu tư trong nước còn khiêm tốn do vướng mắc về quy hoạch và thủ tục, THACO đã triển khai các mô hình thí điểm tại Lào và Campuchia, đồng thời trình dự án để các chính phủ phê duyệt.
 |
|
Chủ tịch HĐQT THACO Trần Bá Dương tham dự và trình bày tham luận. |
Năm nay, doanh thu xuất khẩu nông nghiệp của THACO đạt khoảng 53 triệu USD, và trong nước là 1.600 tỷ đồng. Sang năm, dự kiến sẽ đạt 300 triệu USD xuất khẩu, và khoảng 2.500 tỷ đồng từ doanh thu trong nước. Đến năm 2027, sau khi hoàn thành đầu tư, THACO đặt mục tiêu đạt 1 tỷ USD xuất khẩu về nông sản.
Về đề xuất cho lĩnh vực nông nghiệp. Hiện nay ở cao nguyên trước đây, chuyển rừng sang sản xuất cao su nhưng không hiệu quả. Giá cao su hiện nay chỉ có lãi nếu năng suất đạt trên 2,3 tấn/ha, khiến các khu đất không đạt tiêu chuẩn này rơi vào tình trạng thua lỗ. Do đó, nếu chuyển đổi rừng kết hợp chăn nuôi, vừa nông nghiệp, nhằm hình thành mô hình khu liên hợp trồng trọt và chăn nuôi tuần hoàn, sẽ là hướng phát triển mới cho nông nghiệp Việt Nam. Hiện nay người dân chỉ trồng sầu riêng, năm ngoái dù làm riêng lẻ nhưng đã xuất khẩu được 500 triệu USD.
Tại Chu Lai, THACO đã xây dựng năng lực vận chuyển hàng hóa đạt 5 triệu tấn/năm qua cảng, chủ yếu là container. Tuy nhiên, tuyến luồng hiện tại chỉ phục vụ 30% hàng hóa từ bên ngoài, còn lại 70% là của công ty, vì luồng tuyến mới chỉ đạt được tàu 2 vạn tấn. Thủ tướng đã chỉ đạo phát triển tuyến luồng mới, và THACO sẵn sàng đầu tư gần 4.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, dự án vẫn đang chờ phê duyệt quy hoạch từ Chính phủ.
Lượng hàng hóa từ Nam Lào về Việt Nam hiện nay rất lớn. Năm nay, riêng khoáng sản là 1 triệu tấn, các mặt hàng khác chiếm hơn 1 triệu tấn nữa. Nhưng đường 14D gần như hư hỏng nặng, 14E xây dựng rất chậm. Vừa rồi chúng tôi thực hiện 2 dự án BOT và hứa sẽ cố gắng thực hiện những dự án này. Để làm được, chúng tôi sẽ kết nối 3 vùng: Bắc Campuchia, Cao Nguyên về miền Trung, trong đó có Chu Lai, Quy Nhơn; Nam Lào, Kon Tum về Chu Lai; và các tỉnh lân cận từ Quảng Ngãi, Quảng Nam. Hiện nay, Quảng Ngãi có 1 công ty làm nội thất, xuất 140 container/ngày, nhưng phải chở ra Đà Nẵng, mất thêm 4,5 triệu đồng/container. Vì vậy, quy hoạch cảng biển miền Trung không nên tập trung vào một chỗ, mà hướng về phía Tây, qua Lào, Campuchia, để cả dãy miền Trung, tất cả cảng biển vẫn có thể hoạt động tốt.
Hiện tại, chi phí vận chuyển hàng hóa từ Quảng Ngãi ra Đà Nẵng tăng thêm 4,5 triệu đồng/container, gây khó khăn cho doanh nghiệp. THACO kiến nghị cần tái cấu trúc quy hoạch cảng biển miền Trung, phân bổ nguồn lực hợp lý để tối ưu hóa năng lực vận tải và hỗ trợ các khu vực lân cận.
Trong thời kỳ COVID-19, THACO đã mua lại hệ thống siêu thị Emart. Đến nay, công ty đã xây dựng 3 trung tâm đại siêu thị và thương mại theo mô hình thế hệ mới. Cuối năm nay và trong năm tới, THACO dự kiến mở thêm 3 trung tâm mới, đặt mục tiêu đạt 16 hệ thống vào năm 2027, đồng thời phấn đấu trở thành hệ thống dẫn đầu thị trường cùng với Aeon.
THACO cam kết thực hiện các hoạt động trách nhiệm xã hội thường xuyên. Trong đại dịch COVID-19, công ty đã sản xuất xe cứu thương phục vụ ngành y tế. Gần đây, trước tình trạng thiên tai tại miền núi, THACO đã thiết kế lại nhà ở dạng nhẹ, xây dựng làng mới tại Quảng Nam sau lũ quét, góp phần ổn định cuộc sống người dân.
Ngoài ra, THACO đang triển khai mô hình nhà ở công nhân với thiết kế bền vững. Tại các nông trường, công ty đã xây dựng 1.000 căn nhà cho công nhân, đảm bảo tiến độ nhanh và hiệu quả. THACO cũng đang nghiên cứu giải pháp trồng rừng bảo vệ tầng đất, thiết kế nhà ở có móng cứng và kết cấu nhẹ, nhằm tăng cường khả năng chống chịu thiên tai.
Khi các dự án nông nghiệp đạt được nguồn thu ổn định, THACO dự định tham gia đấu thầu các dự án hạ tầng lớn trong tương lai. Công ty cũng mong muốn Chính phủ tổ chức các hội thảo chuyên sâu, định hướng phát triển các lĩnh vực nông nghiệp, logistics và công nghiệp hỗ trợ, đồng thời thúc đẩy quy hoạch phù hợp với nhu cầu phát triển bền vững.
THACO cam kết đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, thông qua việc triển khai các dự án thiết thực, bền vững và hiệu quả.
N.B
