Tại họp báo thường kỳ quý III/2023 của Bộ Tài chính vào chiều 5/10, trả lời báo chí liên quan đến việc Công ty Hải Hà bị ngân hàng BIDV tự động cấn trừ nợ từ tài khoản Quỹ bình ổn giá xăng dầu, ông Phạm Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, cho biết theo quy định hiện nay, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu phải trích lập Quỹ bình ổn giá, thanh toán và theo dõi riêng tại tài khoản mở tại ngân hàng.
“Thương nhân đầu mối phải có trách nhiệm lựa chọn ngân hàng nào quản lý, bảo quản số dư quỹ, trích chi quỹ như thế nào. Hiện nay, Hải Hà cũng như các thương nhân đầu mối khác đã thực hiện báo cáo tài khoản về Bộ Tài chính, Bộ Công Thương để thực hiện công tác giám sát, kiểm tra...”, ông Bình cho biết.
 |
|
Vụ ngân hàng trích nợ Quỹ bình ổn giá xăng dầu đặt ra nhiều vấn đề về việc quản lý quỹ này tại doanh nghiệp |
Liên quan việc Công ty Hải Hà bị trích thu nợ, ông Bình cho hay Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị Ngân hàng BIDV Chi nhánh Long Biên nghiêm túc thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 95 của Chính phủ.
Đồng thời, có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước thông tin về sự việc, đề nghị NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại trong hệ thống ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Việt Nam - nơi có thương nhân đầu mối kinh doanh xăng, dầu đăng ký mở tài khoản Quỹ bình ổn giá xăng, dầu - thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 1/11/2021 của Chính phủ.
Được biết, sau khi bị ngân hàng thu nợ ở tài khoản Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Công ty Hải Hà đã có văn bản báo cáo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) và Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính). Đồng thời, công ty cũng đã yêu cầu phía ngân hàng trả lại số tiền trên. Việc trích nợ của ngân hàng từ tài khoản Quỹ bình ổn xăng dầu, là không đúng quy định tại Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu.
Liên quan đến Quỹ bình ổn giá xăng dầu, ông Phạm Văn Bình, cho biết theo các quy định tại Nghị định số 95/2021/NQ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu và Thông tư số 103/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn phương thức trích lập, chi sử dụng, quản lý Quỹ bình ổn giá xăng dầu, thì thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu phải có nghĩa vụ trích lập Quỹ bình ổn giá, đồng thời hạch toán và theo dõi riêng Quỹ tại ngân hàng.
Ông Bình nêu rõ, theo các quy định đã ban hành thì thương nhân đầu mối phải có trách nhiệm trước pháp luật về lựa chọn ngân hàng quản lý và bảo toàn số dư Quỹ theo đúng quy định. Hơn nữa, các doanh nghiệp đầu mối cũng phải thực hiện báo cáo về kết chuyển số dư Quỹ về Bộ Tài chính và Bộ Công Thương.
"Đây là quỹ đặc thù và trong giai đoạn vừa qua đã thực hiện các hoạt động cụ thể liên quan. Bộ Tài chính đã thường xuyên thực hiện hoạt động kiểm tra giám sát việc trích chi, cũng như có báo cáo tổng hợp, nắm bắt thông tin công khai về Quỹ", ông Bình cho hay.
Cũng tại họp báo, trả lời thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho rằng, việc trích lập, hình thành và quản lý Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã triển khai một cách đầy đủ, từ khung khổ pháp lý đến công tác quản lý, giám sát…
“Tình hình quản lý và sử dụng Quỹ của các doanh nghiệp trong thời gian gần đây đặt ra cho các cơ quan quản lý vấn đề là làm sao để quản lý tốt hơn, chặt chẽ hơn và minh bạch hơn”, Thứ trưởng cho biết.
Vì thế, theo Thứ trưởng, lãnh đạo Bộ Tài chính đã chỉ đạo Cục Quản lý giá chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan để có rà soát, xem xét các quy định hiện hành, các diễn biến trên thực tế để đề xuất với các cấp có thẩm quyền hoặc giải quyết trong thẩm quyền những vấn đề còn tồn tại. Đồng thời, Chính phủ cũng giao Bộ Công Thương trong việc sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến xăng dầu, trong đó có nội dung về quản lý quỹ. Bộ Tài chính cũng tham gia vào quá trình sửa đổi pháp luật trên.
Do đó, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi kỳ vọng qua đánh giá thực tế sẽ xem xét vấn đề nào còn bất cập thì sẽ là bài học kinh nghiệm để sửa đổi trong các quyết định sắp tới, để việc điều hành giá, Quỹ bình ổn giá được chặt chẽ hơn, hiệu quả, minh bạch hơn.
Về câu chuyện giữ hay bỏ Quỹ bình ổn giá, theo Thứ trưởng, trong Luật Giá (sửa đổi) đã được thông qua và có hiệu lực từ 1/7/2024 thì vẫn có quy định về Quỹ bình ổn giá. Trước khi thông qua thì Bộ Tài chính đã tổng hợp nhiều ý kiến và có báo cáo đầy đủ, khách quan đối với việc duy trì Quỹ hay không?
Thứ trưởng nhấn mạnh, Quỹ bình ổn giá là một biện pháp bình ổn giá, nên việc sử dụng quỹ như thế nào là một quá trình triển khai trên thực tế theo từng giai đoạn, từng mặt hàng. Đây cũng là khung pháp lý mà Quốc hội đã thông qua và thấy rằng là cần thiết về bình ổn giá.
Ngoài ra, phân tích thêm về các biện pháp bình ổn giá, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, cùng với Quỹ bình ổn giá, một giải pháp quan trọng là dự trữ nhà nước. Hiện Bộ Công Thương đã thực hiện dự trữ mặt hàng chiến lược xăng dầu. Nhưng trong đề xuất xây dựng chiến lược ngành Dự trữ nhà nước thì Bộ Tài chính đang báo cáo Chính phủ để nâng cao vai trò của Tổng cục Dự trữ nhà nước trong dự trữ xăng dầu, để có thể đáp ứng nhu cầu trong tình huống cấp bách, thậm chí là nếu đủ tiềm lực thì can thiệp vào bình ổn giá.
Thanh Hoa
