Theo Bộ NN&PTNT, Việt Nam xuất khẩu (XK) gạo từ 6 - 6,5 triệu tấn gạo mỗi năm, trong đó lượng gạo XK tập trung chủ yếu tại vùng Đồng bằng Sông Cửu Long.
 |
|
Gạo Việt còn rất nhiều dư địa để tăng trưởng ở thị trường EU. Ảnh Int. |
Gạo của Việt Nam có tiềm năng lớn để XK vào EU khi mở rộng được hạn ngạch: Năm 2019, lượng gạo của Việt Nam XK vào EU đạt 50 nghìn tấn gạo, với kim ngạch khoảng 28,5 triệu Euro (tổng nhập khẩu gạo của EU là 2,3 triệu tấn gạo, kim ngạch là 1,4 tỷ Euro); so với các nước ASEAN khác, XK gạo của Việt Nam vào EU chỉ bằng 1/6 với Thái Lan, 1/10 Myanmar, 1/4 Campuchia.
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm (gồm 30.000 tấn gạo xay xát, 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm).
Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm (cam kết này giúp Việt Nam có thể xuất khẩu ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm). Đối với sản phẩm từ gạo, EU sẽ đưa thuế suất về 0% sau 3-5 năm. Trong khi đó, 2 nhà xuất khẩu gạo lớn vào EU là Campuchia và Myanmar đang chịu thuế tuyệt đối với mặt hàng này cho đến hết 2021, cụ thể 175 Euro/tấn (2019); 150 Euro/tấn (2020) và 125 Euro/tấn (2021).
Theo Bộ NN&PTNT, diện tích gieo cấy lúa thơm tại các tỉnh vùng Đồng bằng Sông Cửu Long hàng năm đạt khoảng 25% tổng diện tích gieo cấy (tương đương khoảng 1 triệu ha), sản lượng lúa thơm ước đạt 5,5 triệu tấn, tương đương khoảng 3,5 triệu tấn gạo thơm.
Trong khi đó, theo Hiệp định EVFTA, lượng gạo thơm xuất sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi về thuế quan là 30 nghìn tấn tương đương với 1,2% lượng gạo thơm sản xuất trong vùng, do vậy tiềm năng xuất khẩu gạo thơm còn rất lớn.
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh, nếu chúng ta thực hiện tốt các quy định của EU và xuất khẩu được 30 nghìn tấn gạo thơm nói riêng và 80 nghìn tấn gạo nói chung theo hạn ngạch sang EU với giá bán cao sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất lúa gạo của Việt Nam, đồng thời cũng khẳng định được thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường khó tính như EU nói riêng và trên thế giới nói chung. Đồng thời cũng là cơ sở cho việc đàm phán mở rộng hạn ngạch xuất khẩu gạo thơm vào thị trường EU trong thời gian tiếp theo.
Theo Quy định tại Hiệp định EVFTA, hiện có 9 giống lúa thơm xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch về thuế quan: Jasmine 85, ST 5, ST 20, Nàng Hoa 9, VĐ 20, RVT, OM 4900, OM 5451, Tài Nguyên Chợ Đào.
Trong thời gian tới, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhấn mạnh, Bộ NN&PTNTsẽ phối hợp với các địa phương, tổ chức, cá nhân xuất khẩu gạo rà soát lại danh mục giống lúa thơm đang trồng phổ biến, đồng thời phù hợp với nhu cầu tiêu thụ của EU để xuất chỉnh sửa, bổ sung Danh mục chủng loại gạo thơm xuất khẩu sang EU đáp ứng yêu cầu thực tế sản xuất.
Nhật Linh
