Theo thống kê, hiện toàn TP Hà Nội có 1.581 trang trại, 1.235 HTX nông nghiệp. Trong đó, có 11 trang trại, khoảng 5-7 HTX hoạt động kinh doanh theo hướng du lịch, trải nghiệm sinh thái nông nghiệp. Tổng diện tích trang trại, HTX có hoạt động du lịch là trên 220ha, trong đó HTX có diện tích lớn nhất là 65ha.
Hiệu quả kép
Một trong số những trang trại nông nghiệp du lịch tiêu biểu là HTX nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Ba Trại. HTX đang tích cực phát huy thế mạnh ở vựa chè lớn nhất huyện Ba Vì khi tổ chức đưa các đoàn du khách vào tham quan, trải nghiệm các công đoạn từ trồng, chăm bón, thu hái, chế biến đến pha trà.
Dịch vụ này của HTX giúp du khách gần gũi với thiên nhiên, có thêm những hiểu biết về sản xuất nông nghiệp theo quy trình. Thông qua các hoạt động du lịch, HTX cũng quảng bá thương hiệu chè Ba Trại đến người tiêu dùng theo hướng trực tiếp và gần gũi.
Hay tại HTX Dâu tây và Nho Vĩnh Ngọc (huyện Đông Anh) đã tận dụng dải đất ven sông được phù sa bồi đắp để phát triển mô hình trồng cây ăn quả.
Điều thuận lợi là trong thời gian vừa qua, HTX Vĩnh Ngọc đã thu gom được diện tích của bà con nông dân trên địa bàn để thuê trồng và sản xuất, phát triển trồng dâu tây, nho và kết hợp với mô hình sinh thái. Đây là một mô hình rất mới trên địa bàn huyện Đông Anh và đã cho hiệu quả kinh tế, ổn định đời sống cho thành viên và người dân.
![]() |
Mô hình trồng nho của HTX Vĩnh Ngọc là điểm đến của không ít du khách. |
Theo đánh giá của các ngành chức năng, việc các HTX tận dụng thế mạnh của mô hình nông nghiệp để thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm đang giúp các địa phương phát huy sức mạnh của tập thể và tiếp tục đổi mới tư duy, tổ chức cách thức hoạt động của HTX theo cơ chế thị trường phù hợp với nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, bình đẳng có lợi và phát triển.
Ông Nguyễn Tiến Phong, Phó Chủ tịch Liên minh HTX TP. Hà Nội cho biết, trong thời gian qua, được sự ủng hộ, tạo điều kiện của chính quyền địa phương và sự giúp đỡ của các cơ quan ban, ngành và Liên minh HTX TP. Hà Nội, các HTX phát huy tiềm năng, thế mạnh để thực hiện và mở rộng quy mô, diện tích. HTX được hình thành vừa để phục vụ cho tổ chức sản xuất nông nghiệp sạch, vừa kết hợp với du lịch sinh thái cho nhân dân trên địa bàn TP. Hà Nội.
Đặc biệt, các mô hình nông nghiệp du lịch của các HTX còn góp phần không nhỏ trong việc thực hiện thành công Nghị quyết 26 của Trung ương về nông dân, nông nghiệp và nông thôn trong giai đoạn mới.
Cần sự trợ lực
Việc phát triển trang trại, HTX chuyên ngành gắn với phát triển du lịch giáo dục, trải nghiệm trên địa bàn thành phố Hà Nội là hướng đi hiệu quả, giúp phát huy lợi thế của sản xuất nông nghiệp hàng hóa, từ đó đã hình thành đội ngũ nông dân năng động, dám nghĩ dám làm, góp phần giải quyết việc làm tại địa phương và nâng cao thu nhập, xây dựng nông thôn mới.
Tuy nhiên, theo chia sẻ của các HTX, phần lớn đất đai của HTX hiện sử dụng theo hướng tạm giao; ký hợp đồng thuê thầu ngắn hạn nên các HTX chưa yên tâm sản xuất và phát triển. Nhiều trang trại thiếu vốn đầu tư, mở rộng sản xuất, trong khi thủ tục vay vốn còn nhiều khó khăn...
Chẳng hạn như tại HTX nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Ba Trại đang thiếu đất để mở rộng sản xuất kinh doanh, trong khi việc thuê đất tại địa phương chỉ được trong thời hạn 5 năm. Chính vì vậy, HTX mong muốn được hỗ trợ giao đất, cho thuê đất ổn định, lâu dài để các thành viên HTX yên tâm đầu tư cho mô hình nông nghiệp du lịch.
Bên cạnh đó, việc địa phương đẩy mạnh xây dựng hệ thống giao thông, thủy lợi sẽ giúp HTX hoạt động hiệu quả, thu hút nhiều du khách đến tham quan, trải nghiệm hơn.
Có thể thấy, phát triển nông nghiệp gắn với du lịch đã giúp cảnh quan nông thôn thêm sạch đẹp, giá trị kinh tế từ nông nghiệp cũng gia tăng. Chính vì vậy, Hà Nội vẫn sẽ coi đây là một trong những nội dung quan trọng trong thời gian tới nhằm phát huy thế mạnh tại các địa phương và giúp nâng cao đời sống cho người dân.
Theo các chuyên gia, ngành nông nghiệp TP Hà Nội cần tiếp tục tạo điều kiện để xây dựng mô hình du lịch sinh thái nông nghiệp nhưng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Thành phố cũng cần điều tra, khảo sát hoạt động phát triển trang trại, HTX nông nghiệp kết hợp du lịch tại các địa phương để từ đó có chính sách hỗ trợ tương xứng, phù hợp.
Đi liền với đó là hỗ trợ xây dựng các điển hình về trang trại, HTX kết hợp hoạt động du lịch nông nghiệp phù hợp với thế mạnh của từng địa phương để tạo nền tảng vững chắc trong việc nhân rộng trong tương lai.
Tùng Lâm