Lý do duy nhất khiến anh quyết định tiếp nhận lại gian hàng đang đối diện nhiều khó khăn là vì “đói quá làm liều”. Chính sự liều lĩnh đó đã trở thành động lực để Chu Văn Nam, CEO & Founder NaDa Oils từng bước gây dựng "đế chế tinh dầu" với chuỗi 74 cửa hàng, trải dài khắp 45 tỉnh thành trên cả nước.
Đừng "chết" ở Sài Thành
Nam tinh dầu tên thật là Chu Văn Nam, quê ở Vũng Áng, Hà Tĩnh, một vùng đất mà trước khi có những khu công nghiệp tỷ đô mọc lên còn nghèo xơ xác. Nhà Nam khó nhất làng, ba đời làm nghề đi biển, mẹ mất năm anh vừa tròn 5 tuổi, bà nội phải đi xin từng miếng cơm cháy để nuôi ba anh em.
Xuất thân hàn vi cùng những giọt nước mắt của bà nội khiến khát khao thoát nghèo và tinh thần làm chủ đã in hằn vào tâm trí Nam từ khi còn rất nhỏ. Mang theo ý niệm đó, cậu nhóc 18 tuổi, chỉ vừa học hết lớp 9, khăn gói rời quê hương, vượt hơn 1.200 km vào TP.HCM lập nghiệp.
 |
|
Chu Văn Nam, CEO & Founder NaDa Oils, sở hữu chuỗi 74 cửa hàng bán tinh dầu trên toàn quốc. |
Nam kể, ngay từ đầu anh đã xác định con đường thoát nghèo nhanh nhất là học và buôn bán. Nhưng khi bước chân vào thành phố lớn nhất nước, anh thấy mình như lạc vào một hành tinh khác, hoàn toàn xa lạ, không tiền, không quan hệ, chỉ thấy dặt nhà và nhà, người và người.
Để kiếm sống, có tiền đi học và tìm kiếm cơ hội, Nam đã trải qua đủ thứ nghề. Công việc đầu tiên là đi làm bảo vệ, một công việc chỉ cần sức khỏe cùng sự tỉ mỉ, và đó cũng gần như là thứ duy nhất anh có vào lúc này. Sau đó là chạy bàn tại quán cà phê, làm tạp vụ, xe ôm, vận chuyển hàng…
Tuy nhiên, với “máu kinh doanh” chảy trong người, công việc mà Nam yêu thích nhất là buôn bán trên đường phố, với đủ loại hàng hóa như gấu bông, hoa, con lật đật, thiệp, túi vải không dệt...
“Quãng thời gian bán hàng trên phố có lẽ là trải nghiệm tuyệt vời nhất mà mình từng có. Ở đó, mình được tiếp xúc với đủ loại người, tự mình tính toán thu, chi, đọc vị ý thích của khách hàng, thậm chí là đối phó với những thành phần bất hảo… Một công việc giúp mình rất mạnh về ý chí sau này”, Nam nói.
“Khúc cua” đầy bất ngờ
Dù “ôm” cùng lúc nhiều công việc khác nhau, Nam vẫn quyết tâm không bỏ lỡ việc học (anh đăng ký học bổ túc trung học phổ thông khi vào TP.HCM). Thái độ làm việc tích cực giúp anh có cơ duyên được nhận vào làm nhân viên tại một cửa hàng bán tinh dầu trong siêu thị.
Giữa lúc công việc đang thuận lợi thì sự cố bất ngờ ập đến. Siêu thị nơi Nam đang kinh doanh bị một đại gia vung tiền mua lại, giá thuê mặt bằng tăng 3 lần, khách hàng giảm, các điều kiện khắt khe hơn.
Chủ cửa hàng có ý định rút lui vì thu không đủ bù chi. Nhận thấy cơ hội đến, Nam chạy vạy khắp nơi, vay mượn 7 triệu đồng từ 6 người bạn để tiếp nhận lại mặt bằng, đồng thời xin trả góp theo đợt các mặt hàng đang có. Biết lao vào lúc này là liều lĩnh, nhưng anh vẫn chấp nhận trả giá.
 |
|
Quyết định tiếp nhận lại cửa hàng tinh dầu từ bà chủ cũ giữa muôn trùng khó khăn là bước ngoặt thay đổi cuộc đời Nam. |
Sau khi thuyết phục được bà chủ nhượng lại, Nam chính thức có được cửa hàng tinh dầu đầu tiên trong đời. Nam bảo, đó là một ngày cuối năm 2014, lạnh tê tái, anh lao ra đường, vừa chạy dưới mưa vừa hét “ôi mình làm chủ rồi”, vui như vừa trúng vé số 2 tỷ vậy.
Tuy nhiên, mọi thứ chỉ là khởi đầu, thời điểm tiếp nhận lại quầy tinh dầu Nam đang là sinh viên năm thứ nhất Đại học Gia Định. Một buổi đi học, một buổi đi làm. Thời gian ở trường Nam nhờ người chị họ trực cửa hàng, nhưng phần lớn là anh tự trực toàn thời gian, gần như không mất chi phí thuê nhân công.
Nam bộc bạch: “Mình buộc phải lấy công làm lãi, dù kiệt sức cũng phải cố vì đủ loại chi phí đang đè nặng. Học đại học hệ tư nhân với tôi rất đắt, mặc dù chỉ hơn 14 triệu đồng/năm. Bên cạnh đó là tiền duy trì cửa hàng, tiền hỗ trợ nuôi em ăn học…”.
Song, gánh nặng về tiền chỉ là thứ yếu, vấn đề lớn của Nam là làm sao để tăng doanh thu cho cửa hàng. Bởi, vào thời điểm đó quầy chỉ bán cho khách đi siêu thị, siêu thị đông quầy sống khỏe, siêu thị vắng quầy cũng vắng theo. Thực tế buộc anh phải thay đổi chiến lược kinh doanh.
Cùng với sự hỗ trợ của một người bạn, Nam lên kế hoạch làm web, tạo page, tạo map... nhằm đa dạng phương thức tiếp cận với khách hàng. Web đầu tiên Nam làm lấy tên theo sản phẩm bán chạy nhất là lều xông hơi. Trang này sau đó đã chiếm 40% doanh thu của quầy.
Những điều chỉnh trong chiến lược kinh doanh giúp Nam nhanh chóng nâng cao thương hiệu của cửa hàng. Doanh thu dần được cải thiện, anh trả hết nợ cho bà chủ cũ sau 6 tháng, mất thêm 6 tháng để có cửa hàng thứ 2, đồng thời tăng 300% doanh số trong 12 tháng tiếp theo.
Có bước ngoặt về doanh số, tuy nhiên, Nam cho rằng điều tốt nhất anh làm được trong tiếp cận khách hàng không phải là phát triển thương mại điện tử mà là những chuyến đi thực tế. Lều xông hơi có đặc thù về độ khó, để có được niềm tin của khách, anh đến tận nhà lắp đặt. Nắng cũng đi, mưa cũng đi, xa mấy cũng chấp nhận.
Biến nguy thành cơ
“Suốt 3 năm làm việc bất kể ngày đêm, 500 triệu đồng đầu đời mặn chát, nhưng đổi lại, mình thu được thứ quan trọng nhất là hiểu được khách muốn gì. Việc đi “thực chiến” như vậy cũng giúp mình có thêm nhiều bài học kinh nghiệm”, chàng trai sinh năm 1990 tâm sự.
 |
|
Bí quyết thành công của Nam là bình tĩnh, sẵn sàng thích nghi trong mọi hoàn cảnh. |
Nam mất 3 năm để có 500 triệu đồng đầu tiên, và cũng chỉ mất từng ấy năm để xây dựng thành công một chuỗi 74 của hàng, chinh phục người tiêu dùng khắp cả nước. Năm 2020, chuỗi cửa hàng tinh dầu NaDa của anh được định giá hơn 800.000 USD.
Nhưng đường thành công chưa bao giờ dễ đi, NaDa đang trong thời kỳ bùng nổ thì đại dịch Covid-19 ập tới, các hàng rào phong tỏa khiến chuỗi 74 cửa hàng mất quá nửa doanh thu. Nam và công ty điêu đứng vì tiền cứ “đội nón ra đi”, lợi nhuận thì như “xe đứt phanh”.
Giữa tâm dịch, mọi chuyện càng trở nên tồi tệ khi Nam phải đi cách ly tập trung vì tiếp xúc với F0. Song, chính trong khoảng thời gian tưởng như toàn màu xám này, ánh sáng lại lóe lên ở cuối đường.
Ở trong khu cách ly, Nam nhận ra F0 cần xông hơi, cần xịt khuẩn tay và tinh dầu giúp hạn chế vi khuẩn. Đặc biệt, câu chuyện gây “sốt” về một chàng trai tự mình chiến thắng Covid-19 sau hơn 10 ngày tự cách ly tại nhà nhờ tích cực xông hơi và tập luyện điều độ đã mở ra cơ hội cho các sản phẩm của Nada.
“Chớp lấy thời cơ, mình cho sản xuất ồ ạt lá xông thảo mộc 14 vị, gia công hàng ngàn cái lều xông hơi, đồng thời làm chương trình tặng 140.000 chai xịt kháng khuẩn có pha tinh dầu tới những nơi bị phong tỏa. Cú đi nổi trội này đã cứu cả công ty khi khách được tặng quay lại mua hàng, rồi khách là F0 đặt hàng tăng vọt”, Nam chia sẻ.
Khởi đầu với 7 triệu đồng từ 6 “nhà đầu tư” bất đắc dĩ, Nam viết lên hành trang cho một chuỗi cửa hàng triệu đô. Vượt qua nhiều khó khăn, Nam khẳng định anh và cộng sự sẽ chưa dừng lại, sau cú sốc của đại dịch sẽ lại là một cuộc chinh phục mới và mạnh mẽ hơn.
Huy Hùng
